Vrouwen in de Bijbel zijn voetvegen. De Bijbel stimuleert racisme. De Bijbel staat vol fouten. De Bijbel kent geen humor. En de Bijbel geeft antwoord op alle levensvragen. Zomaar een paar misverstanden die er over de Bijbel kunnen bestaan. Vroeger kreeg je kennis van de Bijbel mee door naar de zondagsschool, catechisatie of een bijbelstudiegroep te gaan. Nu ligt daar minder nadruk op bijbelkennis en praten we er meer over onszelf. Dat is niet verkeerd, maar kennis over de Bijbel is essentieel als je God beter wilt leren kennen en de misverstanden wilt kunnen ontkrachten. In dit boek bespreekt dr. Pieter J. Lalleman vijftig misverstanden over de Bijbel. Hij schrijft op een toegankelijke manier, maar zeker niet simplistisch. Ook als je al bekend bent met de Bijbel, is het een nuttig boek om je kennis over de Bijbel te verdiepen en te verbreden. 'Bovenal,' zegt hij, 'is het mijn wens dat jij als lezer meer onder de indruk komt van de schoonheid en wijsheid van de Bijbel, en vooral van de Auteur; onze machtige en liefdevolle God!'
De opzet van het boek
Pieter Lalleman bespreekt 50 misverstanden in dit boek. Elk misverstand wordt kort en krachtig weerlegd in meestal 3 tot 4 pagina's. De misverstanden zijn ingedeeld naar: Algemeen misverstand 1-12, Oude Testament misverstand 13-21, Nieuwe Testament misverstand 22-32, Paulus misverstand 33-43 en Diverse onderwerpen misverstand 44-50.
Wat voorbeelden van misverstanden. Een misverstand uit Algemeen is: 5 De bijbel staat vol fouten. Een misverstand over het Oude Testament is: 14 Eén en twee Samuel zijn twee aparte boeken. Een misverstand over het Nieuwe Testament: 22 Het evangelie van het eerst geschreven. Een misverstand over Paulus: 35 Wij hebben alle brieven van Paulus. Een misverstand over diverse onderwerpen: 45 De Bijbel zegt niets over politiek.
Een paar voorbeelden van misverstanden nader bekeken
Misverstand 7: Een nieuwe vertaling wordt gemaakt op basis van de vorige. Het is en misverstand om te denken dat moderne vertalingen worden gemaakt vanuit vorige vertalingen. Er is juist een besef dat een echte vertaling terug moet gaan naar de oorspronkelijke tekst dus naar de grondtalen. Alleen de grondtekst geldt als geïnspireerd en heeft goddelijk gezag. Daar komt bij dat de ene vertaling dichter aansluit bij de grondtekst dan de andere vertaling.
Vertalen is het maken van keuzes. Kies je voor een goede vertaling van de brontekst of richt je je wat meer op de doeltekst? Soms kan de brontekst als je die letterlijk vertaalt vervreemdend werken. "Al wat aan de wand pist" in 1 Samuel 25:34 kun je beter vertalen met manspersoon of man.
Misverstand 11: De verteller keurt alles goed. Neem Jefta in Richteren 11:29- 40 die zijn dochter offerde door een verkeerde gelofte (ik meen als vrouw en moeder en niet letterlijk zoals Lalleman wel doet). Waarom wordt dit niet uitdrukkelijk afgekeurd door de schrijver van Richteren? Lalleman stelt dat de slotopmerking helder genoeg is. Daar vindt de afkeuring plaats doordat de schrijver laat zien hoe erg deze keuze werd gevonden.
Lalleman schaart zich achter de NBV vertaling die heeft: "Sindsdien is het in Israël de gewoonte dat de jonge meisjes elk jaar vier dagen rouwklagen om Jefta's dochter". Hier lijkt het erop dat ze rouwklagen vanwege haar dood. Maar dat hoeft niet wat even er voor staat: "Nooit had ze met een man geslapen". Dat kan er ook opzien dat men kwam om haar vrijgezelle staat en haar kinderloosheid te bewenen. De HSV en SV vertalen in plaats van rouwklagen met haar spreken of praten maar daar wil Lalleman niet van weten. Dat laatste ziet er namelijk uitdrukkelijk op dat ze nog leefde.
Overigens is volgens mij de opmerking van Gideon als hij zijn dochter tegenkomt ook normerend lettend op de diepe intense keelklank: "Aaah bittie, ach mijn dochter". De schrijver van van Richteren laat zien hoe erg dwaas de gelofte van Jefta is en gaat zo in het spoor van Salomo die in Prediker 5:1 opmerkt: " Wees niet te snel met uw mond, en laat uw hart zich niet haasten een woord te uiten voor het aangezicht van God. Want God is in de hemel en u bent op de aarde. Laat daarom uw woorden weinig in aantal zijn".
Misverstand 15: Kronieken is een herhaling van koningen. De Griekse naam van het Bijbelboek Kronieken luidt: Paralipomena, ''weggelaten dingen' of 'kliekjes'. Die naam suggereert dat Kronieken niet meer is dan een samenraapsel wat in andere boeken ontbrak. Lalleman stelt dat Kronieken juist een geheel eigen boodschap heeft. De schrijver richt zich vooral op de koningen David en Salomo, op de tempel en daarna op het zuidelijke rijk, Juda. Hij legt meer nadruk op gebeden, toespraken en verslagen van gebeurtenissen. Volgens Lalleman is de schrijver van Kronieken meer een prediker, een theoloog, dan een geschiedschrijver. Nadat Lalleman dit gezegd heeft stapt hij over naar andere Bijbelboeken uit het Oude en Nieuwe Testament waar ook sommige Bijbelgedeelten tweemaal voorkomen.
Een beoordeling
Door 50 misverstanden kort maar krachtig te weerleggen is het een aangenaam boek om te lezen. Je kunt telkens een nieuw misverstand lezen om vervolgens het boek weer even terzijde te leggen. Je raakt dan de draad niet kwijt. De koppen van de misverstanden dekken niet altijd de inhoud. Misverstand 15 heeft als kop: Kronieken is een herhaling van koningen. Slechts 2 pagina's gaan over dit misverstand. De andere twee pagina's gaan in op herhalingen elders in de Schrift bijvoorbeeld in Mattheüs en Lukas. Op zich is dat niet verkeerd maar dan had het misverstand anders moeten luiden. Bijvoorbeeld: In de Bijbel komen betekenisloze herhalingen voor.
Tot slot, het boek is een aanrader voor een ieder die meer wil weten over de Bijbel. Neem en lees zou ik zeggen.
Het boek is bestelbaar bij:
https://www.gideonboeken.nl/vijftig-misverstanden-over-de-bijbel
