Katharina von Bora
Een gevluchte non
Katharina von Bora was een non in het klooster. Zij kreeg de geschriften van Luther in handen en besloot samen met andere nonnen om op de paasnacht van 5 April 1523 het klooster te ontvluchtten. Ze vertrokken naar Wittenberg. Deze nonnen waren in trek bij de studenten in Wittenberg. Het waren geschoolde vrouwen. Katharina was echter al op leeftijd. Toch wees zij diverse huwelijkskandidaten af tot ze op 13 Juni 1525 met Maarten Luther trouwde. Zij kregen zes kinderen: drie jongens en drie meisjes.
Een vrouw met een goede opleiding
Katharina kwam uit een adellijk geslacht. Maar haar ouders waren verarmd. Na de dood van haar moeder werd ze in het klooster gebracht. Het klooster, waar zij intrad, had een goede school. Ze kreeg daar een goede opleiding. Dit zou haar later van pas komen als vrouw naast de reformator Maarten Luther.
Herr Käthe is een vrouw van stavast
Luther noemde haar vanwege haar pittige karakter ook wel Herr Käthe. Zij regelde alles in huis. De verblijfplaats van Maarten en Käthe was namelijk het zogenaamde zwarte klooster in Wittenberg. Dit klooster werd zo genoemd daar de Augustijnse monniken die er voorheen verbleven zwarte kleding droegen. Katharina had als non een geregeld bestaan op gebouwd. Dit zette zij voort in zwarte klooster, haar huis. De kloostertuin en brouwerij bloeiden onder haar bewind helemaal op. Ze kocht zelfs landerijen aan. Ze hadden dit nodig om de vele gasten te eten te geven want de deur van dit zwarte klooster stond wagenwijd open voor vluchtelingen omwille van het geloof en studenten in de theologie te Wittenberg die vaak mee aten. Katharina was de drijvende kracht achter dit alles. Zij had gelukkig wel personeel. Beroemd zijn de tafelreden van Luther geworden ook dankzij haar. Zij gaf de gasten letterlijk te eten en Luther weidde hen in de grazige weide van het woord. Studenten aten dus mee, ze moesten wel wat betalen in de zin van een vergoeding, ondertussen gaf Luther college. Deze college zijn bekend geworden onder de zogenaamde Tischreden, tafelgesprekken. Ook Katharina, die beslist niet op haar mondje gevallen was, roerde haar mond stevig tijdens deze gesprekken. Luther noemde haar niet voor niets Herr Käthe. Bron: Sieth Delhaas Een protestantse non. Katharina von Bora.
Philippus Melanchton.
Zijn afkomst.
Philippus Melanchton heette eigenlijk Philipp Schwarzerd (schwarz erd, is Duits voor 'zwarte aarde', ). Na de dood van zijn vader kwam Philippus bij zijn oma in huis van vaders kant. Zij was de broer van Reuchlin en vond een goede opleiding voor Philippus van belang. Hoe kon het ook anders daar haar broer, Reuchlin, professor was. Reuchlin was een kei in de klassieke talen en met name in het Hebreeuws. Philippus werd ook onder gedompeld in de klassieke talen en wijzigde zijn naam in Melanchton, een Griekse naam voor Schwarzerd (Duits voor zwarte aarde).
Twee weten meer dan een.
Melanchton werd docent klassiek Grieks in Wittenberg. Luther noemt hem 'de kleine Griek'. Tijdens het gesprek tussen Luther en Eck in 1519 in Leipzig gaf Melanchton Luther adviezen met name uit de brief van de Romeinen. Luther is een echt debater en Melanchton een man van de wetenschap. Ze vulden elkaar goed aan.
Zijn dogmatiek.
Melanchton schreef ook een dogmatiek (genaamd Loci communes betekent: algemene grondbeginselen (van de leer) ) maar bouwde deze op vanuit het materiaal vanuit de Schrift. Hij was goed thuis in de Bijbel. De leer van de rechtvaardiging van de goddeloze bouwde hij op vanuit de brief van Paulus aan de Romeinen. Hij beheerste de grondtalen volledig en was Luther tot een hand en voet.
Verschillen tussen Luther en Melanchton.
Melanchton was meer de man van de studeerkamer en Luther was meer de man van de kansel. Melanchton was vredelievend en vooral erg voorzichtig. Luther was de man die opkwam voor de waarheid van Gods woord en een man die het aandurfde de vinger bij de zere plek te leggen. Luther was ook de man die de Schrift goed verstond op het punt van de genade maar liet andere zaken liggen. Melanchton was een goede Schriftuitlegger en instaat om de Schrift in een gedegen overzicht ordelijk te verwoorden. Schafte Luther Aristoteles af Melanchton gebruikte hem weer om de geloofsleer te doordenken. Ondanks deze verschillen mag men hen niet tegen elkaar uitspelen. Zij vulden elkaar goed aan. Net als Katharina von Bora Luther terzijde stond zo stond ook Melanchton Luther terzijde.
Melanchton en de Augburgse confessie
Melanchton was veel voorzichtiger dan Luther waardoor sommige volgelingen van Luther meenden dat hij om de lieve vrede de erfenis van Luther prijsgaf. Zo stelde hij in 1530 de Augburgse confessie op waarin hij op een heel voorzichtige wijze de leer van Luther verwoordde en vooral wilde hij te kennen geven dat men aansloot bij de leer van de Vroege Kerk. Luther zei van deze confessie dat hij zo zacht niet kon lopen maar hij kon zich er wel in vinden. Om veiligheidsredenen verbleef Luther tijdens deze rijksdag te Augsburg op de vesting de Coburg. Karel de vijfde wilde namelijk de eenheid van zijn rijk herstellen maar helaas kwam men er niet uit. De Roomsen konden zich niet vinden in de Augburgse confessie. Op de Coburg leefde Luther mee met Melanchton en was ontroerd dat God er voor gezorgd had dat deze confessie kon worden voorgelezen. Karel de vijfde durfde na het mislukken van de rijksdag te Augsburg de Lutheranen niet aan te pakken. Hij had alle vorsten nodig voor de oorlog tegen de Turken. In zijn periode op de Coburg zong Luther regelmatig 'Een vast Burcht' (drs. C.R. van den Berg, Philippus Melanchton, De levensweg van Luthers vriend, p. 75)
Na de dood van Luther.
Na de dood van Luther vallen de volgelingen van Luther uiteen in flanken. Melanchton is niet instaat om leiding te geven. Hij is meer een man van de studeerkamer. Bovendien heeft Luther geen dogmatiek nagelaten maar wel veel preken. Om die reden kan men Luther niet raadplegen bij leerverschillen. Melanchton had niet genoeg gezag om in deze leemte te voorzien.
Ondanks de vrede van Augsburg ontstond er verdeeldheid.
In 1555 vond vrede van Augsburg plaats. Voortaan was er godsdienstvrijheid. Overigens kregen alleen de Luthersen een zelfde status als de Roomsen. De calvinisten en Dopersen werden nog steeds vervolgd (denk aan de 80 jarige oorlog in de tijd van de republiek der Nederlanden). Deze vrede zorgde niet voor eenheid tussen de Lutheranen onderling. Juist toen de vijand verdween raakten de Lutheranen verdeeld over de erfenis van Luther. Melanchton keek toe en stierf in eenzaamheid. Moe van al dat theologische gedoe en de razernij van de theologen reisde hij af naar Hem die Zijn ziel had gekocht met de prijs van Zijn bloed (drs. C.R. van den Berg, Philippus Melanchton, De levensweg van Luthers vriend, p. 98).
Een gevluchte non
Katharina von Bora was een non in het klooster. Zij kreeg de geschriften van Luther in handen en besloot samen met andere nonnen om op de paasnacht van 5 April 1523 het klooster te ontvluchtten. Ze vertrokken naar Wittenberg. Deze nonnen waren in trek bij de studenten in Wittenberg. Het waren geschoolde vrouwen. Katharina was echter al op leeftijd. Toch wees zij diverse huwelijkskandidaten af tot ze op 13 Juni 1525 met Maarten Luther trouwde. Zij kregen zes kinderen: drie jongens en drie meisjes.
Een vrouw met een goede opleiding
Katharina kwam uit een adellijk geslacht. Maar haar ouders waren verarmd. Na de dood van haar moeder werd ze in het klooster gebracht. Het klooster, waar zij intrad, had een goede school. Ze kreeg daar een goede opleiding. Dit zou haar later van pas komen als vrouw naast de reformator Maarten Luther.
Herr Käthe is een vrouw van stavast
Luther noemde haar vanwege haar pittige karakter ook wel Herr Käthe. Zij regelde alles in huis. De verblijfplaats van Maarten en Käthe was namelijk het zogenaamde zwarte klooster in Wittenberg. Dit klooster werd zo genoemd daar de Augustijnse monniken die er voorheen verbleven zwarte kleding droegen. Katharina had als non een geregeld bestaan op gebouwd. Dit zette zij voort in zwarte klooster, haar huis. De kloostertuin en brouwerij bloeiden onder haar bewind helemaal op. Ze kocht zelfs landerijen aan. Ze hadden dit nodig om de vele gasten te eten te geven want de deur van dit zwarte klooster stond wagenwijd open voor vluchtelingen omwille van het geloof en studenten in de theologie te Wittenberg die vaak mee aten. Katharina was de drijvende kracht achter dit alles. Zij had gelukkig wel personeel. Beroemd zijn de tafelreden van Luther geworden ook dankzij haar. Zij gaf de gasten letterlijk te eten en Luther weidde hen in de grazige weide van het woord. Studenten aten dus mee, ze moesten wel wat betalen in de zin van een vergoeding, ondertussen gaf Luther college. Deze college zijn bekend geworden onder de zogenaamde Tischreden, tafelgesprekken. Ook Katharina, die beslist niet op haar mondje gevallen was, roerde haar mond stevig tijdens deze gesprekken. Luther noemde haar niet voor niets Herr Käthe. Bron: Sieth Delhaas Een protestantse non. Katharina von Bora.
Philippus Melanchton.
Zijn afkomst.
Philippus Melanchton heette eigenlijk Philipp Schwarzerd (schwarz erd, is Duits voor 'zwarte aarde', ). Na de dood van zijn vader kwam Philippus bij zijn oma in huis van vaders kant. Zij was de broer van Reuchlin en vond een goede opleiding voor Philippus van belang. Hoe kon het ook anders daar haar broer, Reuchlin, professor was. Reuchlin was een kei in de klassieke talen en met name in het Hebreeuws. Philippus werd ook onder gedompeld in de klassieke talen en wijzigde zijn naam in Melanchton, een Griekse naam voor Schwarzerd (Duits voor zwarte aarde).
Twee weten meer dan een.
Melanchton werd docent klassiek Grieks in Wittenberg. Luther noemt hem 'de kleine Griek'. Tijdens het gesprek tussen Luther en Eck in 1519 in Leipzig gaf Melanchton Luther adviezen met name uit de brief van de Romeinen. Luther is een echt debater en Melanchton een man van de wetenschap. Ze vulden elkaar goed aan.
Zijn dogmatiek.
Melanchton schreef ook een dogmatiek (genaamd Loci communes betekent: algemene grondbeginselen (van de leer) ) maar bouwde deze op vanuit het materiaal vanuit de Schrift. Hij was goed thuis in de Bijbel. De leer van de rechtvaardiging van de goddeloze bouwde hij op vanuit de brief van Paulus aan de Romeinen. Hij beheerste de grondtalen volledig en was Luther tot een hand en voet.
Verschillen tussen Luther en Melanchton.
Melanchton was meer de man van de studeerkamer en Luther was meer de man van de kansel. Melanchton was vredelievend en vooral erg voorzichtig. Luther was de man die opkwam voor de waarheid van Gods woord en een man die het aandurfde de vinger bij de zere plek te leggen. Luther was ook de man die de Schrift goed verstond op het punt van de genade maar liet andere zaken liggen. Melanchton was een goede Schriftuitlegger en instaat om de Schrift in een gedegen overzicht ordelijk te verwoorden. Schafte Luther Aristoteles af Melanchton gebruikte hem weer om de geloofsleer te doordenken. Ondanks deze verschillen mag men hen niet tegen elkaar uitspelen. Zij vulden elkaar goed aan. Net als Katharina von Bora Luther terzijde stond zo stond ook Melanchton Luther terzijde.
Melanchton en de Augburgse confessie
Melanchton was veel voorzichtiger dan Luther waardoor sommige volgelingen van Luther meenden dat hij om de lieve vrede de erfenis van Luther prijsgaf. Zo stelde hij in 1530 de Augburgse confessie op waarin hij op een heel voorzichtige wijze de leer van Luther verwoordde en vooral wilde hij te kennen geven dat men aansloot bij de leer van de Vroege Kerk. Luther zei van deze confessie dat hij zo zacht niet kon lopen maar hij kon zich er wel in vinden. Om veiligheidsredenen verbleef Luther tijdens deze rijksdag te Augsburg op de vesting de Coburg. Karel de vijfde wilde namelijk de eenheid van zijn rijk herstellen maar helaas kwam men er niet uit. De Roomsen konden zich niet vinden in de Augburgse confessie. Op de Coburg leefde Luther mee met Melanchton en was ontroerd dat God er voor gezorgd had dat deze confessie kon worden voorgelezen. Karel de vijfde durfde na het mislukken van de rijksdag te Augsburg de Lutheranen niet aan te pakken. Hij had alle vorsten nodig voor de oorlog tegen de Turken. In zijn periode op de Coburg zong Luther regelmatig 'Een vast Burcht' (drs. C.R. van den Berg, Philippus Melanchton, De levensweg van Luthers vriend, p. 75)
Na de dood van Luther.
Na de dood van Luther vallen de volgelingen van Luther uiteen in flanken. Melanchton is niet instaat om leiding te geven. Hij is meer een man van de studeerkamer. Bovendien heeft Luther geen dogmatiek nagelaten maar wel veel preken. Om die reden kan men Luther niet raadplegen bij leerverschillen. Melanchton had niet genoeg gezag om in deze leemte te voorzien.
Ondanks de vrede van Augsburg ontstond er verdeeldheid.
In 1555 vond vrede van Augsburg plaats. Voortaan was er godsdienstvrijheid. Overigens kregen alleen de Luthersen een zelfde status als de Roomsen. De calvinisten en Dopersen werden nog steeds vervolgd (denk aan de 80 jarige oorlog in de tijd van de republiek der Nederlanden). Deze vrede zorgde niet voor eenheid tussen de Lutheranen onderling. Juist toen de vijand verdween raakten de Lutheranen verdeeld over de erfenis van Luther. Melanchton keek toe en stierf in eenzaamheid. Moe van al dat theologische gedoe en de razernij van de theologen reisde hij af naar Hem die Zijn ziel had gekocht met de prijs van Zijn bloed (drs. C.R. van den Berg, Philippus Melanchton, De levensweg van Luthers vriend, p. 98).
