De zwangere vrouw uit Jesaja 7:14
1.1. Jesaja 7:14 volgens het christendom
In Jesaja 7:14 staat:‘ Daarom zal de Heere Zelf jullie een teken geven; ziet, een maagd zal zwanger worden, en zij zal een Zoon baren, en Zijn naam IMMANUËL heten’. Om deze tekst is heel wat te doen. Christenen hebben deze tekst toegepast op Christus. Dit naar aanleiding van Mattheüs. Mattheüs haalt deze tekst aan in zijn geboorteverhaal omtrent Jezus en zegt: En dit alles is geschied, opdat vervuld zou worden, hetgeen van den Heere gesproken is, door de profeet, zeggende: Ziet, de maagd zal zwanger worden, en een Zoon baren, en gij zult Zijn naam heten Immanuel; hetwelk is, overgezet zijnde, God met ons (Matth. 1:22-23).
1.2. Jesaja 7:14 volgens het Jodendom en de moderne theologie
Het Jodendom en de moderne theologie laten deze tekst staan in de context en wijzen erop dat het een teken is aan Achaz zelf. Zij stellen dat er toen aan het hof of in de buurt van het hof een jong meisje zwanger is worden en dat dit het teken is geweest. Terecht hebben de orthodoxe christenen vast gehouden aan het feit dat Jezus de werkelijke vervulling is van Jesaja 7:14 maar is dit de enige betekenis? Daar willen we in dit artikel over nadenken. Laten we dit vast houden dat in Christus God ons nabij is gekomen. Hij heeft ons vlees en bloed aangenomen. ‘Een Kind is ons geboren en een Zoon is ons gegeven’. Boston merkt op: ‘Hij wordt voorgesteld aan zondaren van het menselijke geslacht’ (1). Jezus is gekomen en in het aanbod komt Hij tot ons allen welmenend: ‘Wendt u naar Mij toe o alle gij einde van de aarde en wordt behouden’. De naam Immanuel laat zien dat we te doen hebben met een behoudend God die geen lust heeft in de dood van de goddeloze.
1. Thomas Boston ‘Men noemt Zijn naam’ Preken over de namen van Christus, Kampen, 2009, p. 22.
1.3. Jesaja 7:14 is niet eenduidig
We hebben in 1.1 geschreven dat de tekst uit Jesaja 7:14 ‘Ziet, een maagd zal zwanger worden, en zij zal een Zoon baren, en Zijn naam IMMANUËL heten’ in Mattheüs 1:22-23 toegepast wordt op Jezus. Persoonlijk acht ik deze toepassing als onopgeefbaar. Uit Mattheüs 1:23 blijkt dat Maria ook echt maagd was. In het Grieks staat het woord ‘parthenos’ wat men met ‘maagd’ dient te vertalen. Toch lijkt de tekst uit Jesaja 7:14 minder eenduidig (1). Het Hebreeuwse woord ‘almah’ kan ‘maagd’ betekenen maar ook ‘een jonge wellicht niet gehuwde vrouw’ (2). Het betekenisspectrum lijkt daardoor wat ruimer dan de vertaling aangeeft. Sommige commentaren wijzen erop dat als het echt om een maagd zou gaan er het woord ‘betula’(3) had moeten staan.
1 De meerduidigheid van Almah blijkt uit het feit dat Grieks sprekende Joden voor Christus het in de zogenaamde Septuaginta aanvankelijk vertaalden met Parthenos wat maagd betekent en latere Jodengenoten (Theodotion. Aquila en Symmachus) met ‘Neanis’ wat jonge vrouw betekent om daarmee de maagdelijke geboorte van Jezus te ontkrachten. Wellicht zijn orthodoxe christenen door deze strijd ook wat verstard en hebben zij het oog verloren voor de meerduidigheid van het woord Almah. Een meerduidigheid die wijst op meerdere vervullingen en het weerspiegelt de rijkdom van deze profetische tekst.
2. We lazen op internet: (The hebraïcus Gesenius defines the word as a "girl of marriageable age". En elders: The focus of almah is on youth, not virginity. But the spiritual and moral ethos in Hebrew culture assumed that young unmarried girls had no sexual experience. It was assumed that an almah was a virgin.
3. Bijvoorbeeld dr. Jan Ridderbos. Hij wijst erop in zijn boek ‘Het Gods woord der profeten’ (Kampen 1932, p. 204) dat Almah niet per definitie samenvalt met maagd. Dan zou er volgens hem Betula moeten staan.
1.4. De context van Jesaja 7:14
Als we de context bekijken waarin Jesaja 7:14 staat dan blijkt het dat Jesaja de goddeloze koning Achaz dit teken geeft. Koning Achaz is vol angst want Syrië en Efraïm staan op het punt Juda binnen te vallen. Jesaja wijst Achaz erop om op God te vertrouwen en geen steun te zoeken bij Egypte. Hij mag zelfs een teken vragen maar hij weigert. Toch geeft Jesaja een teken. Maar hoe zit het nu met deze tekst? Er zijn ook orthodox christelijke verklaarders die Jesaja 7:14 meerduidig lezen (1) Want wat staat er eigenlijk? Er staat dit: ‘Zie een almah… zwanger en zal een zoon baren’. Almah kan en mag men vertalen met ‘maagd’ maar ook eventueel met een jonge vrouw’ of met ‘een jonkvrouw’ die zich bevond aan het hof. Men kan vertalen: ‘Zie een jonge vrouw is zwanger en zal een zoon baren’. Maar ook kan men vertalen: ‘Zie een maagd zal zwanger worden en een zoon baren’. Dit komt omdat er geen tijdsaanduiding staat tussen almah en het bijvoeglijk naamwoord zwanger. Het kan de tegenwoordige tijd zijn maar ook de toekomende tijd. Jesaja 7:14 is dus qua woordbetekenis ´maagd´ of ´jonkvrouw´ meerduidig maar ook qua tijd.
1 Walter Brueggemann spreekt van twee betekenissen, een historische betekenis (bijv. een kind geboren aan het hof van Achaz) en een dogmatische betekenis (Jezus geboren uit een maagd). Deze zijn doorgaans tegen elkaar uitgespeeld maar hij zegt: The text is deep enough to carry both options (Walter Brueggemann ‘An introduction to the Old Testament’, Kentucky 2003, p 174). Drs M.A. Buitink-Heijblom laat in een gedegen geschreven opstel over deze kwestie zien dat er ook in de gereformeerde wereld stemmen op gaan om Jesaja 7:14 indirect Messiaans te interpreteren (zie Bijbel en exegese, deel 8 ‘Verkenningen in de oudtestamentische Messiasverwachting’ Kampen, 1995, p. 83-84). Dr. J. Ridderbos merkt op dat de Geest van de profetie dit profetisch bestemd heeft voor een diepere gedachte. Ook hij plaatst Jesaja 7:14 allereerst in de tijd van koning Achaz (Het Gods woord de profeten’ (Kampen 1932, p. 204 -205)
David Pawson zegt het zo mooi in zijn commentaar op Jesaja (Come with me through Isaiah): predictions in the Old Testament often have a double meaning- they often fulfilled twice, once in the immediate future and once in the ultimate future and de promise covers both.
1.5. Hizkia is het kind
Sommige verklaarders wijze erop dat de vrouw van Achaz zwanger was van Hizkia (de Godvrezende koning) (1). In het boek Jesaja is Hizkia de man die in de grote nood waarin Jeruzalem verkeerde juist wel op de HEERE vertrouwde in tegenstelling tot zijn vader Achaz. Hizkia mag dan wel geen Immanuel heten toch was in zijn tijd God met Juda. Is dit overigens geen heerlijk teken in die donkere tijd? Juist in de dagen van goddeloze Achaz dreigt de stam van Isaï door Syrië en Efraïm te worden afgehouwen. Maar juist in deze periode wordt er spoedig een kind geboren aan het hof, Hizkia! God is met het zondige Juda (2). Hizkia is het prinsje dat spoedig en voorspoedig zal regeren en dit prinsje is een afschaduwing van een nog grotere Prins, Prins Immanuel, Jezus. In Hem gaat Jesaja 7:14 volledig in vervulling. Hij vult aan wat bij Hizkia slechts beperkt aanwezig was. Zo is Hij de echte vervulling van deze Oudtestamentische belofte. Uit het boek Jesaja (Jesaja 39) blijkt dat Hizkia niet staande bleef tot het einde maar Christus wel… Hij heeft overwonnen en deelt Zijn buit uit. Niet aan Zijn vrienden maar Hij biedt deze aan, aan Zijn vijanden. Hij is tevens de overste Leidsman en de Voleinder van het geloof. Op Hem kan men aan. Hij is een getrouw Koning en Zaligmaker… Wie tot Hem komt, zal Hij zeker niet uitwerpen.
1. De vraag is of de betekenis van Almah dit toelaat. Almah lijkt meer te wijzen op een ongehuwde vrouw. Een maagd of eventueel een jonge vrouw is daarbij een goed mogelijke lezing. Voldeed de vrouw van Achaz hier ook aan? Dr. Edelkoort zet er zijn vraagteken bij in (zie dr. A.H. Edelkoort ‘De Christusverwachting in het Oude Testament’, Wageningen, 1941, p 216). Dr. J Ridderbos meent dat almah een jonge vrouw omvat die mogelijk zelfs gehuwd kan zijn(Het Gods woord de profeten’ (Kampen 1932, p. 204). Zo blijven er nog vragen liggen.
2. Zie verklaring van Anne-Marie Pelletier van Jesaja in: ‘Internationaal commentaar op de Bijbel’, deel 2, Kampen, 2001, p. 1128.
1.6. De Statenvertalers
In 1.5 hebben we gesteld dat de geboorte van het kind in Jesaja 7:14 in eerste instantie zou kunnen slaan op de geboorte van Hizkia. Jesaja bindt deze profetie aan een historische gebeurtenis: ‘Zekerlijk, eer dit Knechtje weet te verwerpen het kwade, en te verkiezen het goede, zal dat land, waarover gij verdrietig zijt, verlaten zijn van zijn twee koningen’ (Jesaja 7:16). De Statenvertalers maken dit stukje los van Jesaja 7:14 in hun kanttekening en laten het slaan op het kind van Jesaja. Jesaja zou gewezen hebben op zijn zoontje Schear-jaschub (Jesaja 7:3). Deze loskoppeling is mijns inziens een methode om Jesaja 7:14 rechtstreeks te laten slaan op de geboorte van Jezus. Erg aannemelijk is het niet. Duidelijker zou het geweest zijn als er dan gezegd zou zijn: ‘Eer mijn zoontje Schear-jaschub weet te verwerpen het kwade en te verkiezen het goede zal dat land waarover gij verdrietig zijt, verlaten zijn van zijn twee koningen’.
1.7. De oorzaak van het misverstaan
Mijns inziens komt alles voort uit een of-of discussie die reeds begonnen is in de voege kerk. In die of-of discussie ging het over het al of niet erkennen van Jezus van Nazareth. Is Hij de ware Messias of niet? Neem de discussie tussen de vroege kerkvader Justinus Martyr en de Jood Trypho (1). In zijn discussie met de Jood Trypho vat Justinus Martyr ‘almah’ op als een maagd terwijl dit woord ook ruimer genomen kan worden. De historische context waarin deze tekst staat, vraagt om een ruimere opvatting van het begrip 'almah'. Het teken wordt gegeven aan Achaz en er staat een datering bij (Jesaja 7:16). De Jood Trypho echter vat het woord ‘almah’ alleen in de ruimste betekenis op. Volgens hem gaat het namelijk in Jesaja 7:14 om een jonge vrouw/jonkvrouw (aan het hof) die binnenkort een kind zal krijgen. Hij wenst de engere betekenis van deze tekst niet in ogenschouw te nemen. Hij ziet Jesaja 7:14 niet als een tekst met een bijzondere reikwijdte die heel ver over de grenzen heen gaat van de tijd waarin deze tekst uitgesproken is. Zou de Jood Trypho dat wel doen dan zou hij moeten erkennen dat Jezus van Nazareth de uiteindelijke vervulling is van deze heerlijke belofte in Jesaja 7:14.
1. ST. JUSTIN MARTYR DIALOGUE WITH TRYPHO: CHAPTER LXVI -- HE PROVES FROM ISAIAH THAT GOD WAS BORN FROM A VIRGIN. (…) Therefore the Lord Himself will give you a sign; Behold, the virgin shall conceive, and shall bear a son, and they shall call his name Immanuel. (…)"Now it is evident to all, that in the race of Abraham according to the flesh no one has been born of a virgin, or is said to have been born[of a virgin], save this our Christ.".
1.1. Jesaja 7:14 volgens het christendom
In Jesaja 7:14 staat:‘ Daarom zal de Heere Zelf jullie een teken geven; ziet, een maagd zal zwanger worden, en zij zal een Zoon baren, en Zijn naam IMMANUËL heten’. Om deze tekst is heel wat te doen. Christenen hebben deze tekst toegepast op Christus. Dit naar aanleiding van Mattheüs. Mattheüs haalt deze tekst aan in zijn geboorteverhaal omtrent Jezus en zegt: En dit alles is geschied, opdat vervuld zou worden, hetgeen van den Heere gesproken is, door de profeet, zeggende: Ziet, de maagd zal zwanger worden, en een Zoon baren, en gij zult Zijn naam heten Immanuel; hetwelk is, overgezet zijnde, God met ons (Matth. 1:22-23).
1.2. Jesaja 7:14 volgens het Jodendom en de moderne theologie
Het Jodendom en de moderne theologie laten deze tekst staan in de context en wijzen erop dat het een teken is aan Achaz zelf. Zij stellen dat er toen aan het hof of in de buurt van het hof een jong meisje zwanger is worden en dat dit het teken is geweest. Terecht hebben de orthodoxe christenen vast gehouden aan het feit dat Jezus de werkelijke vervulling is van Jesaja 7:14 maar is dit de enige betekenis? Daar willen we in dit artikel over nadenken. Laten we dit vast houden dat in Christus God ons nabij is gekomen. Hij heeft ons vlees en bloed aangenomen. ‘Een Kind is ons geboren en een Zoon is ons gegeven’. Boston merkt op: ‘Hij wordt voorgesteld aan zondaren van het menselijke geslacht’ (1). Jezus is gekomen en in het aanbod komt Hij tot ons allen welmenend: ‘Wendt u naar Mij toe o alle gij einde van de aarde en wordt behouden’. De naam Immanuel laat zien dat we te doen hebben met een behoudend God die geen lust heeft in de dood van de goddeloze.
1. Thomas Boston ‘Men noemt Zijn naam’ Preken over de namen van Christus, Kampen, 2009, p. 22.
1.3. Jesaja 7:14 is niet eenduidig
We hebben in 1.1 geschreven dat de tekst uit Jesaja 7:14 ‘Ziet, een maagd zal zwanger worden, en zij zal een Zoon baren, en Zijn naam IMMANUËL heten’ in Mattheüs 1:22-23 toegepast wordt op Jezus. Persoonlijk acht ik deze toepassing als onopgeefbaar. Uit Mattheüs 1:23 blijkt dat Maria ook echt maagd was. In het Grieks staat het woord ‘parthenos’ wat men met ‘maagd’ dient te vertalen. Toch lijkt de tekst uit Jesaja 7:14 minder eenduidig (1). Het Hebreeuwse woord ‘almah’ kan ‘maagd’ betekenen maar ook ‘een jonge wellicht niet gehuwde vrouw’ (2). Het betekenisspectrum lijkt daardoor wat ruimer dan de vertaling aangeeft. Sommige commentaren wijzen erop dat als het echt om een maagd zou gaan er het woord ‘betula’(3) had moeten staan.
1 De meerduidigheid van Almah blijkt uit het feit dat Grieks sprekende Joden voor Christus het in de zogenaamde Septuaginta aanvankelijk vertaalden met Parthenos wat maagd betekent en latere Jodengenoten (Theodotion. Aquila en Symmachus) met ‘Neanis’ wat jonge vrouw betekent om daarmee de maagdelijke geboorte van Jezus te ontkrachten. Wellicht zijn orthodoxe christenen door deze strijd ook wat verstard en hebben zij het oog verloren voor de meerduidigheid van het woord Almah. Een meerduidigheid die wijst op meerdere vervullingen en het weerspiegelt de rijkdom van deze profetische tekst.
2. We lazen op internet: (The hebraïcus Gesenius defines the word as a "girl of marriageable age". En elders: The focus of almah is on youth, not virginity. But the spiritual and moral ethos in Hebrew culture assumed that young unmarried girls had no sexual experience. It was assumed that an almah was a virgin.
3. Bijvoorbeeld dr. Jan Ridderbos. Hij wijst erop in zijn boek ‘Het Gods woord der profeten’ (Kampen 1932, p. 204) dat Almah niet per definitie samenvalt met maagd. Dan zou er volgens hem Betula moeten staan.
1.4. De context van Jesaja 7:14
Als we de context bekijken waarin Jesaja 7:14 staat dan blijkt het dat Jesaja de goddeloze koning Achaz dit teken geeft. Koning Achaz is vol angst want Syrië en Efraïm staan op het punt Juda binnen te vallen. Jesaja wijst Achaz erop om op God te vertrouwen en geen steun te zoeken bij Egypte. Hij mag zelfs een teken vragen maar hij weigert. Toch geeft Jesaja een teken. Maar hoe zit het nu met deze tekst? Er zijn ook orthodox christelijke verklaarders die Jesaja 7:14 meerduidig lezen (1) Want wat staat er eigenlijk? Er staat dit: ‘Zie een almah… zwanger en zal een zoon baren’. Almah kan en mag men vertalen met ‘maagd’ maar ook eventueel met een jonge vrouw’ of met ‘een jonkvrouw’ die zich bevond aan het hof. Men kan vertalen: ‘Zie een jonge vrouw is zwanger en zal een zoon baren’. Maar ook kan men vertalen: ‘Zie een maagd zal zwanger worden en een zoon baren’. Dit komt omdat er geen tijdsaanduiding staat tussen almah en het bijvoeglijk naamwoord zwanger. Het kan de tegenwoordige tijd zijn maar ook de toekomende tijd. Jesaja 7:14 is dus qua woordbetekenis ´maagd´ of ´jonkvrouw´ meerduidig maar ook qua tijd.
1 Walter Brueggemann spreekt van twee betekenissen, een historische betekenis (bijv. een kind geboren aan het hof van Achaz) en een dogmatische betekenis (Jezus geboren uit een maagd). Deze zijn doorgaans tegen elkaar uitgespeeld maar hij zegt: The text is deep enough to carry both options (Walter Brueggemann ‘An introduction to the Old Testament’, Kentucky 2003, p 174). Drs M.A. Buitink-Heijblom laat in een gedegen geschreven opstel over deze kwestie zien dat er ook in de gereformeerde wereld stemmen op gaan om Jesaja 7:14 indirect Messiaans te interpreteren (zie Bijbel en exegese, deel 8 ‘Verkenningen in de oudtestamentische Messiasverwachting’ Kampen, 1995, p. 83-84). Dr. J. Ridderbos merkt op dat de Geest van de profetie dit profetisch bestemd heeft voor een diepere gedachte. Ook hij plaatst Jesaja 7:14 allereerst in de tijd van koning Achaz (Het Gods woord de profeten’ (Kampen 1932, p. 204 -205)
David Pawson zegt het zo mooi in zijn commentaar op Jesaja (Come with me through Isaiah): predictions in the Old Testament often have a double meaning- they often fulfilled twice, once in the immediate future and once in the ultimate future and de promise covers both.
1.5. Hizkia is het kind
Sommige verklaarders wijze erop dat de vrouw van Achaz zwanger was van Hizkia (de Godvrezende koning) (1). In het boek Jesaja is Hizkia de man die in de grote nood waarin Jeruzalem verkeerde juist wel op de HEERE vertrouwde in tegenstelling tot zijn vader Achaz. Hizkia mag dan wel geen Immanuel heten toch was in zijn tijd God met Juda. Is dit overigens geen heerlijk teken in die donkere tijd? Juist in de dagen van goddeloze Achaz dreigt de stam van Isaï door Syrië en Efraïm te worden afgehouwen. Maar juist in deze periode wordt er spoedig een kind geboren aan het hof, Hizkia! God is met het zondige Juda (2). Hizkia is het prinsje dat spoedig en voorspoedig zal regeren en dit prinsje is een afschaduwing van een nog grotere Prins, Prins Immanuel, Jezus. In Hem gaat Jesaja 7:14 volledig in vervulling. Hij vult aan wat bij Hizkia slechts beperkt aanwezig was. Zo is Hij de echte vervulling van deze Oudtestamentische belofte. Uit het boek Jesaja (Jesaja 39) blijkt dat Hizkia niet staande bleef tot het einde maar Christus wel… Hij heeft overwonnen en deelt Zijn buit uit. Niet aan Zijn vrienden maar Hij biedt deze aan, aan Zijn vijanden. Hij is tevens de overste Leidsman en de Voleinder van het geloof. Op Hem kan men aan. Hij is een getrouw Koning en Zaligmaker… Wie tot Hem komt, zal Hij zeker niet uitwerpen.
1. De vraag is of de betekenis van Almah dit toelaat. Almah lijkt meer te wijzen op een ongehuwde vrouw. Een maagd of eventueel een jonge vrouw is daarbij een goed mogelijke lezing. Voldeed de vrouw van Achaz hier ook aan? Dr. Edelkoort zet er zijn vraagteken bij in (zie dr. A.H. Edelkoort ‘De Christusverwachting in het Oude Testament’, Wageningen, 1941, p 216). Dr. J Ridderbos meent dat almah een jonge vrouw omvat die mogelijk zelfs gehuwd kan zijn(Het Gods woord de profeten’ (Kampen 1932, p. 204). Zo blijven er nog vragen liggen.
2. Zie verklaring van Anne-Marie Pelletier van Jesaja in: ‘Internationaal commentaar op de Bijbel’, deel 2, Kampen, 2001, p. 1128.
1.6. De Statenvertalers
In 1.5 hebben we gesteld dat de geboorte van het kind in Jesaja 7:14 in eerste instantie zou kunnen slaan op de geboorte van Hizkia. Jesaja bindt deze profetie aan een historische gebeurtenis: ‘Zekerlijk, eer dit Knechtje weet te verwerpen het kwade, en te verkiezen het goede, zal dat land, waarover gij verdrietig zijt, verlaten zijn van zijn twee koningen’ (Jesaja 7:16). De Statenvertalers maken dit stukje los van Jesaja 7:14 in hun kanttekening en laten het slaan op het kind van Jesaja. Jesaja zou gewezen hebben op zijn zoontje Schear-jaschub (Jesaja 7:3). Deze loskoppeling is mijns inziens een methode om Jesaja 7:14 rechtstreeks te laten slaan op de geboorte van Jezus. Erg aannemelijk is het niet. Duidelijker zou het geweest zijn als er dan gezegd zou zijn: ‘Eer mijn zoontje Schear-jaschub weet te verwerpen het kwade en te verkiezen het goede zal dat land waarover gij verdrietig zijt, verlaten zijn van zijn twee koningen’.
1.7. De oorzaak van het misverstaan
Mijns inziens komt alles voort uit een of-of discussie die reeds begonnen is in de voege kerk. In die of-of discussie ging het over het al of niet erkennen van Jezus van Nazareth. Is Hij de ware Messias of niet? Neem de discussie tussen de vroege kerkvader Justinus Martyr en de Jood Trypho (1). In zijn discussie met de Jood Trypho vat Justinus Martyr ‘almah’ op als een maagd terwijl dit woord ook ruimer genomen kan worden. De historische context waarin deze tekst staat, vraagt om een ruimere opvatting van het begrip 'almah'. Het teken wordt gegeven aan Achaz en er staat een datering bij (Jesaja 7:16). De Jood Trypho echter vat het woord ‘almah’ alleen in de ruimste betekenis op. Volgens hem gaat het namelijk in Jesaja 7:14 om een jonge vrouw/jonkvrouw (aan het hof) die binnenkort een kind zal krijgen. Hij wenst de engere betekenis van deze tekst niet in ogenschouw te nemen. Hij ziet Jesaja 7:14 niet als een tekst met een bijzondere reikwijdte die heel ver over de grenzen heen gaat van de tijd waarin deze tekst uitgesproken is. Zou de Jood Trypho dat wel doen dan zou hij moeten erkennen dat Jezus van Nazareth de uiteindelijke vervulling is van deze heerlijke belofte in Jesaja 7:14.
1. ST. JUSTIN MARTYR DIALOGUE WITH TRYPHO: CHAPTER LXVI -- HE PROVES FROM ISAIAH THAT GOD WAS BORN FROM A VIRGIN. (…) Therefore the Lord Himself will give you a sign; Behold, the virgin shall conceive, and shall bear a son, and they shall call his name Immanuel. (…)"Now it is evident to all, that in the race of Abraham according to the flesh no one has been born of a virgin, or is said to have been born[of a virgin], save this our Christ.".
