500 jaar Luther - Alles over het leven van Luther
  • Wij
    • De juichkreet van de reformatie
    • Actueel
    • Thomas More
    • Zijn Joden intelligent?
    • Met een beroep op Luther
    • De bede in de doop: Altijd wil regeren
    • Een moderne vraag
    • Het genadeverbond in het doopformulier
    • Het genadeverbond volgens Jongeleen
    • De volkomen leer van de zaligheid
    • Werkverbond
    • Apologie in tweevoud
    • De almacht van God
    • Een kanttekening bij de theocratie
    • De uitverkiezing bij Luther, Kohlbrugge en Boston
    • Studentenangst
  • Leven
    • Zijn voornaam
    • Zijn achternaam
    • Zijn levensloop
    • Zijn navolgers
    • Zijn ontwikkeling
    • Zijn tijd
    • Zijn worsteling
    • Zijn Augustinus
    • Zijn vrouw en zijn vriend
    • Zijn Nicolaas van Lyra
    • Zijn Psalm 118
    • Zijn Johannes Hus
    • Zijn Reuchlin
    • Zijn Erasmus
    • Zijn tegenstander: Aristoteles
    • Zijn pausen
    • Zijn begin als reformator
    • Zijn pleidooi voor kerkhervorming
    • Zijn besmette imago
    • Zijn Thomas Müntzer
    • Zijn Schriftuitleg
    • Zijn Johannes Agricola
    • Zijn disputen
    • Zijn onderscheid tussen schrift en gesproken Woord
    • Zijn Schriftvisie
    • Zijn postmodernisme
    • Zijn leesroute
    • Zijn uitleg
    • Zijn tafelgesprekken
  • Geschriften
    • Zijn 97 stellingen
    • Zijn 95 Stellingen
    • Brief aan Albrecht von Mainz
    • Brief aan christelijke adel
    • Babylonische gevangenschap
    • Over de goede werken
    • De vrijheid van een christen
    • Brief aan de raadsheren
    • Brief aan Nederland
    • De bruiloft te Kana.
    • De kloostergeloften en het huwelijk
    • Brief van een vertaler
    • Brief van Jacobus
    • Brief aan de Romeinen
    • De brief aan de Galaten
    • De goede Herder
    • De studie theologie
    • De knechtelijke wil
    • Tegen de Joden
    • Tegen het pausdom.
  • Verwant
    • Johannes Huss
    • Reuchlin als voorloper
    • Calvijn
    • Guido de Brès en Menso Alting
    • Borstius
    • Koelman
    • Van der Groe
    • Maccovius
    • Comrie
    • Comrie' s volgers (1)
    • Comrie's volgers (2)
    • Ebenezer Erskine
    • Ralph Erskine (1)
    • Ralph Erskine ( 2)
    • Breuk: Kant en Nietzsche
    • Kohlbrugge
    • J A Wornser sr
    • Ferdinand Domela Nieuwenhuis
    • Barth
    • Bonhoeffer
    • Bultmann
    • Hoornbeeck
    • Eta Linnemann
  • Bijbel
    • The gospel according to Isaiah 53
    • De zeventig weken en de grote verdrukking
    • Lukas 2
    • Wees sterk en moedig (Salomo)
    • Gods rechtszaak in Jesaja 1 en Micha 6
    • Jeremia 46:10 een slachting voor de HEERE
    • Het boek Job
    • Psalm 1 en 2
    • Psalm 7
    • Psalm 42
    • Psalm 51
    • Psalm 72
    • Psalm 77
    • Psalm 124
    • Leeslint Psalm 110
    • Psalm 110 in Hebreeën
    • Psalm 110
    • Psalm 120
    • Psalm 121
    • Psalm 122
    • Vergilius en Jesaja
    • Klacht op goede vrijdag van Jezus
    • (niet) ter wille van Israel (Jesaja 40-55)
    • De ware wijnstok
    • Nieuwe vertalingen
    • Subtiele Schriftkritiek
    • Leeslint Jeremia
    • Gedichten en Psalmen
    • Cursus Bijbels Grieks
    • Aramees in Jeremia 10:11
    • Openbaring 13
    • Vertaling Jesaja 63:1-6
    • Edom in Jesaja 34 en 63
    • Wie schreef Genesis ?
    • De betekenis van de men in Jesaja 35:1a
    • Geduld volgens Jakobus
    • Lopend vuur
    • Retoriek in 1 Korinthe 15
    • Het misoffer en Maleachi 1:11
    • De instructies in 1 Timotheus 4 nader bekeken
    • Het eenmalige offer
    • Keizer Augustus
    • De verwoesting van Jeruzalem
    • De tweevoudige gebiedende wijs in het Nieuwe Testament
    • Een afgesneden zaak
    • Schepping in Genesis 1
    • Schepping in Genesis 2 vers 4 b en verder
    • De val in Genesis 3
    • Meditatieve momenten
    • Het Hooglied is meer dan een liefdeslied
    • De oerrol van Jeremia
    • Schriftoverdenking
    • Cursus Hebreeuws
    • Cursus Hebreeuws vervolg
    • Wat staat er in het Hebreeuws en in het Grieks??
    • Joodse gebeden en liederen
    • Openbaring 7,8,9
    • Openbaring 15 en 16
    • Zijn de brieven aan Timotheus van Paulus?
    • jongeling te Nain
    • Het paradijs
    • Tekst en uitleg
    • Een bewogen prediker
    • Gezanten namens Christus
    • Het tweevoudige doel van de doop
    • De dode zeerollen
    • Het genadeverbond in de Schrift
    • De evolutie van de Bijbel
    • De 'theios aner' en Jezus
    • Esther en de Reformatie
    • De plaats en de betekenis van het boek Ruth
    • Zie Mijn Knecht
    • Jesaja 53
    • 'Ere zij God' nader bekeken
    • Gods woord houdt stand
    • Laat ons overvaren
    • 666
    • Simson
    • Bart Kamphuis
    • Jesaja 7:14
    • De auteurs van Jesaja
    • Psalm 137
    • De geloofstaal van Jona
    • Job de lijdende rechtvaardige
  • Boek
    • Er klopt niks van Onthutsende onthullingen over de evolutietheorie
    • Vergeving en herstel (Anselmus)
    • Evolutie Een ei zonder kip
    • Kan de wetenschap alles verklaren?
    • Boven tijd en toeval
    • Zwingli De Labadie Kohlbrugge
    • De doop in de Nederlandse belijdenisgeschriften
    • Erasmus Begrepen uit de geest der renaissance
    • Athanasius De menswording des Woords
    • Ontluikend christendom
    • Ik ben de HEERE, Uw God, Ebenezer Erskine
    • Boeken over de Psalmen
    • Het verraad der clercken
    • Willem Teellinck Soliloquium
    • Brokkelbrein
    • 1 zo'n mannetje
    • Benne Holwerda herdacht
    • De wereldwijde vloed
    • Een nieuwe geboorte
    • De heruitgave van "Een beschouwing van het verbond der genade"
    • De val van Prometheus
    • De held met duizend gezichten
    • De slag om het hart
    • Het paradijs
    • The Hebrew Bible
    • De doop volgens ds G Boer
    • De zekerheid van het heil
    • Luther voor leken
    • Midden in het leven
    • Adam waar ben jij?
    • Calvijn en zijn uitleg van de Psalmen
    • Kerstens visie op Boston
    • Bemind Henri Nouwen in gesprek
    • Het Hooglied van Salomo
    • Verhaal en feit in de Bijbelse tijd
    • De tijdgeest verstaan
    • Als vrouwen het woord doen
    • Luther on Jews and Judaism
    • Dominicanen in meervoudig perspectief
    • Jesus and the eyewitnesses The Gospels as Eyewitness Testimony
    • Boeken over Jesaja
    • Calvijns klassieke opleiding
    • Academische herdenkingen
    • Dr. C Steenblok
    • Boeken in het kort
    • Kersten in kleur
    • Kersten en het genadeverbond
    • Boston en het genadeverbond
    • Bullinger en het genadeverbond
    • Laurus Boone
    • Eerherstel voor Boone
    • Leeslint doopbelofte
    • Leeslint kinderdoop
    • Dr. J.G. Woelderink Verbond en bevinding
    • Reformatie toen en nu
    • Reformatie vandaag
    • Om het behoud
    • Thomas Boston
    • Separatisme en wereldgelijkvormigheid
    • Wetenschap of vooroordeel?
    • Jeruzalem en Athene
    • Gereformeerde scholastiek
    • Théodore de Bèze
    • De jonge Luther
    • Luther, een sympathieke potentaat.
    • En alzo zal geheel Israel gered worden'
    • Liefde voor Israel
    • Verwacht u Hem?
    • Voetius en de sabbat
    • Het rechtvaardigend geloof
    • Letterknechten
    • Israel in het geding
    • Comrie en het ABC van het geloof
    • Het Oude Testament
    • Het hart van Torah
    • Algemene genade
    • Herman Dooyeweerd
    • De reformatie der prediking
    • De gemeene gratie
    • De grote ontsporing
    • Athanasius als bestrijder der Arianen
    • De reformatie van koning Josia
    • Melanchtons humanisme
    • Melanchton en de oude kerkvaders
    • De Verlichting als kraamkamer
    • Was de Reformatie een vergissing?
    • Luther in het oordeel van Sorbonne
    • Katharina von Bora
    • Het merk Luther
    • De Bijbel als boek van schoonheid
    • Leeslint de dochter van Jefta
    • De Nadere Refomatie van het gezin
    • C.S Lewis De zeebries der eeuwen
    • Mozes en Hammurabi
    • Leeslint de grondtekst
    • Leeslint scriptie schrijven
    • Leeslint de hereniging van 1892
    • Leeslint divers
    • Leeslint vader en zoon
    • Leeslint schepping en evolutie
    • Leeslint Bijbelse sleutelwoorden
  • Politiek
    • Wokeland Coen de Jong
    • Geuzen en glippers
    • Weimarrepubliek
    • Geuzen aan de macht
    • Geuzen in de lage landen
    • Hoop voor de aarde
    • Ruw ontwaken uit de neoliberale droom
    • Huntingto versus Fukuyama
    • De schijn-elite van valse munters
    • Ode aan het klootjesvolk
    • Op de bank
    • Socratisch motiveren
    • Gevaren van de moderne kapitalistische wereld
    • Luther over de koopman en dewoeker
    • Een land van kleine buffers
    • Democratie en autocratie
    • J.J. Buskes Het nationaalsocialisme
    • De draagbare Ter Braaak
    • Een ongemakkelijke waarheid
    • Dames voor Darwin
    • Prinses Irene en prins Carlos Hugo
    • Microfobie De cult van het kolossale
    • Strijdvaardig leven. In het spoor van Socrates, Seneca en Samoerai
    • De onmisbaren
    • Zetelroof Geerten Waling
    • Framing
    • Bore out
    • Kemal Mustafa
    • Politiek bij een geopende Bijbel
    • Eigen volk eerst
    • Edmund Burke
    • Oikofobie Thierry Baudet
    • Baudet en het kabinet
    • Keynes en de staatskas
    • Marx: zijn geboorteplaats en zijn leven
    • Standbeeld voor Marx
    • Marx' materialisme
    • Opium van het volk
    • Vervreemding
    • Ottho Gerhard Heldring
    • Pieter Jelles Troelstra
    • Het doopformulier besproken
    • Niet bij brood alleen
  • Dordt 400
    • De synode van Emden 1571
    • Leerregels les 1
    • Samenvatting Les 1
    • Leerregels les 2
    • Samenvatting les 2
    • Leerregels les 3
    • Wat maar vooral ook hoe
    • Leerregels les 4
    • Leerregels les 5
    • Leerregels les 6
    • Beelden van synode en land
    • Beeld van een vis in sterk stromend water
    • Theologische uitdrukkingen
    • De plaats van de leerregels
    • Les opzet eerste ochtend
    • Historische context
    • Waarom de Synode
    • Waarom Dordrecht
    • Waarom Bogerman
    • Synodeleden
    • Johannes Drusius de voorbereider van de Statenvertaling
    • De Statenvertaling
    • Johannes Maccovius
    • Kloosterkerk Den Haag
    • Kerend tij in Utrecht
    • Algenoegzaam
    • De welmenende roeping in de Dordtse leeregels
    • Pastoraal
    • Zondag 20
    • Het doopformulier uitgelegd
    • Dordt in diskrediet
    • Van Dordt naar Ulrum
    • Beza en de verkiezing
    • De verschillen na de Synode
    • Cornelis Hoen
    • Jacobus Trigland
    • De (theo)logische visie tijdens en na Dordt
    • Wordt heel de wereld zalig?
    • Rechtvaardigmaking van eeuwigheid
    • Bavianen en slijkgeuzen
    • Dubbele predestinatie
    • Augustinus' uitleg van Romeinen 9
    • Luther en de verkiezing
    • De aard van het geloof
    • Natuurlijk licht
    • Catechese
    • Artikel 8 dominees
    • Luther en artikel 8
    • Willem Teellinck en zijn avondmaalsvisie
    • Heilszekerheid
Steven Paas (red.) - Het Israëlisme en de plaats van Christus -
Christocentrische interpretatie van Bijbelse profetie

​
Waarom ik dit boek bespreek

Dr. Steven Paas, de redacteur, wees mij op dit boek. Dat is sympathiek van hem; vooral omdat hij weet dat ik anders over de plaats van Israël denk dan hij. De uitgeverij Boekscout stelde vervolgens het boek voor bespreking gratis ter beschikking. Ook dat is sympathiek. Wel dient men in acht te nemen dat voor een uitgeverij en schrijver het doorgaans beter is dat een boek besproken wordt, zelfs als de bespreking ongunstig is, dan dat het doodgezwegen wordt. Het schrijven van een boek vergt een grote inspanning en het uitgeven van een boek brengt risico's met zich mee. Een boek verdient alleen al om die reden een evenwichtige bespreking.  Dat hoop ik te doen. 

​De scribenten in het boek
​
Steven Paas, die ooit in de zending werkte heeft veel scribenten uitgenodigd. Zij geven hun visie weer over Israël in zijn boek. Het zijn tamelijk geleerde scribenten en het is een gemêleerd gezelschap  Onder hen bevindt zich Joost van Meggelen, dominee in de HHK, Bram Maljaars, een neerlandicus die promoveerde op het Wilhelmus, Wido van Peursen, hoogleraar Oude Testament aan de V.U. Het gezelschap kent ook buitenlandse namen zoals Colin Chapman, een kenner van de Islam, dr. Erik Alten die in de Oekraïne werkt etc.  Achterin het boek staan de namen van deze scribenten met hun theologische loopbaan.
​De aangehaalde literatuur die via noten verwerkt wordt en de weergave van de grondtekst in diverse hoofdstukken geven samen met de namenlijst van de scribenten aan het boek een wetenschappelijk aanzien.

​
Wie het boek vooral moet lezen
​
Ik zou zeggen elk die een warm hart en een zwak heeft voor de toekomst van Israël. Het is goed  voor hem of haar om te lezen dat het niet gaat om Israël in de Bijbel maar om Christus. Een gevaar is dat men zich richt op de toekomst van Israël om vervolgens de eigen toekomst en die van anderen te vergeten. Israël wordt dan een hype en Jezus een bijkomstigheid. Zo beweren sommige Israël aanhangers dat er geen grote verwachting is voor de kerk zonder de bekering van Israël. Dit soort doemdenken zorgt er voor dat men lamslaat en niet meer werkzaam is men de grote beloften in de Schrift die ook voor de kerk bestemd zijn (let op het woordje ook). In dit boek wordt zo'n visie gecorrigeerd want het draait allemaal om het evangelie van Jezus Christus aan jood en heiden, volgens de diverse auteurs die aan dit boek meewerkten. Er is geen bijzondere toekomst voor Israël, een status aparte maar wel een heerlijke toekomst voor de gelovigen uit jood en heiden. Dat is de zonzijde van dit boek.

​Het zendingsperspectief
​
De teksten worden zodanig uitgelegd en gekozen dat er sprake is van een zendingsperspectief. Jezus is niet alleen de Zaligmaker van Israël maar van heel de wereld volgens de scribenten. Zo zegt de scribent Duana Alexander Miller in zijn bijdrage 'Israël, de volken en de opdracht van de Kerk' het volgende: Ik heb betoogd dat Jezus en de schrijvers van het Nieuwe Testament duidelijk hebben verstaan en onderwezen dat Hij, in Zijn lichaam, zowel Israël als de tempel van Israël was. Zij die in Christus zijn, zijn ware Israëlieten. Het Christenzionisme begrijpt de verkiezing van Israël verkeerd, zozeer dat de missio ad gentes (zending onder de volken) kan worden vervormd en op de twee plaats kom te staan (p. 205). Evenzo Erik van Alten in zijn bijdrage 'Calvijn over Israël en de kerk in Handelingen' (zie zijn conclusie op p. 68), Bram Maljaars haalt in zijn bijdrage 'Verademing en wederoprichting' Jesaja 49: 8 aan waar staat dat God  de Knecht van de Heere tot een verbond van het volk gesteld heeft. Deze tekst past Paulus toe op de gemeente van Korinthe (zie 2 Korinthe 6:1-2). Paulus stelt zelfs dat het voor deze gemeente uit overwegend de heidenen nu de welaangename tijd, dat is de zeer aangename tijd is. Het is voor deze gemeente de dag van heil (p. 158). Ook hier wordt het zendingsperspectief ten volle benut. 

De welaangename tijd
Over dit zendingsperspectief is de Schrift zelf vol lof.  Ik wil dit verduidelijken. Jezus stelde in de synagoge in Nazareth voor zijn eigen volk, de Joden, dat Hij het aangename  jaar predikte (Lukas 4:19). Paulus spreekt zelfs in de overtreffende trap tot de Korinthiërs dat het voor hen, de heidenvolken, de welaangename dat is de zeer aangename tijd is (2 Korinthe 6:2). Paulus heeft aan het Griekse woordje 'dektos', wat aangenaam betekent en Jezus gebruikte in de synagoge van Nazareth nog 'eu' toegevoegd met 'pros' als koppel. Paulus gebruikte dus het woordje euprosdektos. 'Eu' betekent: blij, vreugdevol. Denk aan het woord eu-anggelion wat blijde boodschap betekent. Euprosdektos betekent dus ´verheugend aangenaam´ wat men dient te vertalen met zeer aangenaam. Kortom Paulus is zeer verheugd over dit zendingsperspectief. Bram Maljaars legt hier terecht de vinger bij maar of dit het herstel van Israël is, gaat mij te ver. Dan vergeestelijkt men het begrip Israël.  
​

Angst als raadgever
Dit hier boven beschreven zendingsperspectief wordt door hen die Israël een warm hart toedragen op de tweede plaats gezet, menen de scribenten en daar is men gedeeltelijk terecht bang voor. Soms lijkt het er inderdaad verdacht veel op dat wie in het herstel van Israël gelooft, zalig zal worden. Andere scribenten zijn bang dat Jezus Zelf, daarmee ook de zending en woordverkondiging, op de tweede plaats komt staan en het herstel Israël en de herbouw van de tempel op de eerste plaats. Om die reden toont men aan dat Jezus de ware Tempel is en dat de gemeente dat eveneens is en ook dat Jezus het ware Israël is. Daar is overigens niets mis mee. Maar angst kan ook een heel slechte raadgever zijn want is alles daarmee gezegd of perkt men toch uit angst voor de gevaren, die men deels terecht ziet de bredere betekenis van deze begrippen in?

​
De herbouw van de tempel
​
De scribenten hebben ook bezwaar tegen de herbouw van de tempel uit Ezechiël 40-46. Het zou dan om de derde tempel gaan. Stephen Sizer legt de bekende bezwaren op tafel in zijn bijdrage 'De Joodse tempel: Verleden, heden en toekomst'.  Mijn opa, B. Reinders, die architect was heeft deze tempel nog getekend en stelde dat als men de tempel kan tekenen deze ook gebouwd zal worden want waarom zou er zoveel gedetailleerde informatie geven worden als men het hoofdstuk slechts symbolisch dient te lezen? Terecht merkt Sizer op dat de  schrijver van de brief aan de Hebreeën stelt dat Jezus de grote Hogepriester is en dat door Zijn Offer de tempeldienst overbodig is. Wat moet men dan nog met een brandofferaltaar en met heel de tempelinrichting  waarin alles heen wees  (bij de herbouw terug  zou wijzen) naar Jezus de grote Hogepriester en het Offer, in Wie heel de tempeldienst vervuld is?

​Erfgenamen  (eersten) en medeerfgenamen (laatsten)
​
Mijns inziens zouden de scribenten soepeler moeten omgaan met de hedendaagse visie op Israël. Men zou meer richting geven aan deze visie als men niet zo zwart-wit zou denken. In de brief aan de Efeze stelt Paulus dat de volken door de komst en het werk van Jezus mede-erfgenamen zijn met Israël (Efeze 3:6). Israël blijft de eerste erfgenaam. God onterft Israël niet maar Israël onterft zich door ongeloof. Door de verharding van Israël krijgen de volken een kans. Israël wil zich niet laten verenigen (Jesaja  49:5 en 6). De eerste erfgenamen zijn de natuurlijke broeders van Jezus, Israël. De volken zijn mede-erfgenamen. Jezus zegt dat vele van deze eerste erfgenamen de laatsten zullen zijn en dat vele laatsten (de mede-erfgenamen) de eersten zullen zijn (Mattheus 19:20). Kortom de jongste zonen gaan de oudste zonen voor. Het zijn de oudste zonen die het feest verstoren. Zij willen niet ingaan...

​Vele eersten toch nog de laatsten
​Het begrip laatste komt men ook tegen in Hosea 3:5: 'Daarna zullen zich de kinderen Israëls bekeren, en zoeken den HEERE, hun God, en David, hun Koning; en zij zullen vrezende komen tot den HEERE en tot Zijn goedheid, in het LAATSTE der dagen'. Ook tijdens het apostelconvent wordt gewezen op Gods weg richting de heidenen, vele laatsten die de eersten worden en Israël, vele eersten die de laatsten zullen worden. Zo lezen we in Handelingen 15: 14-16 dat Jacobus zegt: 'Simeon heeft verhaald hoe God EERST de heidenen heeft bezocht, om uit hen een volk aan te nemen door Zijn Naam.  En hiermede stemmen overeen de woorden der profeten, gelijk geschreven is: 
Na deze (in Grieks meta + 4de naamval heeft een temporele betekenis: na) zal Ik weerkeren, en weer opbouwen de tabernakel van David, die vervallen is, en hetgeen daarvan verbroken is, weer opbouwen, en Ik zal deze weer oprichten'.   
​In zijn lofzang noemde Simeon de heidenen als eerste en daarna Israël. Zo lezen we:  Een Licht tot verlichting der heidenen, en tot heerlijkheid van Uw volk Israël. Jacobus vat de volgorde die Simeon hanteert temporeel op als hij bij de volken het woord eerst gebruikt om vervolgens te stellen niet 'met deze' (dan zou er in het Grieks meta + een genitivus hebben moeten staan)  maar er staat echt NA deze (meta + accusativus). Kortom: vele laatsten zullen de eersten zijn en vele eersten de laatsten.
 ​

Een wedstrijd zonder tegenstander

​We zouden ook met de scribenten kunnen debatteren over hun uitleg van Ezechiël 37 en Zacharia 14 maar dan wordt het allemaal te lang. Ik wil slechts wijzen op William Greenhill. Hij heeft in zijn vermaarde Ezechiël commentaar het een en ander geschreven over Ezechiël 37 en waarom dit hoofdstuk nog vervuld moet worden. Ik zou zeggen: neem het en lees het. Ik mis deze argumentatie waardoor het meer op een wedstrijd lijkt zonder tegenstander. Ook J.W. Mazurel heeft in zijn proefschrift 'De vraag naar de verloren broeder. Terugkeer en herstel in de boeken Jeremia en Ezechiël' een goed framework neergelegd omtrent de toekomst van Israël. Al ziet hij dit soort hoofdstukken vermoedelijk meer literair dan werkelijk. Ondertussen valt er wel licht op de verloren broeder (10 stammen). Wat betreft Zacharia 14, ik mis de visie van de Islam op Jeruzalem. Te denken valt aan Soera 17 van de Koran waar staat dat Mohammed in een nachtreis naar de verste moskee is geweest. Dit is volgens latere uitleggers van de Koran Jeruzalem geweest. Om die reden is Jeruzalem een heilige stad die men nooit uit handen zal geven. Dit werpt mijns inziens licht op Zacharia 12 en 14. Of men dan alles letterlijk moet nemen is een andere vraag. Maar aan een figuurlijke lezing kleven ook nogal wat bezwaren.  

Romeinen 11:26
​
Owen Palmer Robertson komt met een zinvolle opmerking omtrent de vertaling van Romeinen 11:26 in zijn bijdrage 'Het Israël van God in Romeinen 11'.  Vaak leest men: 'Dat de verharding voor een deel over Israël gekomen is, totdat de volheid der heidenen zal ingegaan zijn. En daarna (houtoos) zal geheel Israël zalig worden; gelijk geschreven is: De Verlosser zal uit Sion komen en zal de goddeloosheden afwenden van Jakob'. (Romeinen 11:25-26). Het Griekse woord houtoos heeft echter geen temporele betekenis in de zin van daarna, daar heeft Robertson gelijk in, maar eerder ziet het op de manier waarop dus: zo, op deze wijze. De achterliggende vraag is: Op welke wijze zal geheel Israël zalig worden? Wel op deze wijze namelijk zoals geschreven is (in Jesaja 59:20): 'De Verlosser zal uit Sion komen en zal de goddeloosheden van afwenden van Jakob'. Kortom heel Israël wordt op dezelfde wijze zalig als de volken namelijk door het geloof in Jezus, de Verlosser. Dat het hier om het letterlijke volk Israël gaat (en niet om het geestelijk Israël zoals Robertson beweert) blijkt ook uit het voorafgaande. Paulus wil aan de heidenen een geheim bekend maken. Dit geheim is niet dat er heidenen en Joden, een soort geestelijk Israël zullen zalig worden door de eeuwen heen. Dat wist men wel. Maar Paulus wijst er op dat de verharding van een deel van Israël, vermoedelijk zelfs een groot deel, er zal zijn totdat de volheid van de volken, die nu een kans krijgen, zal zijn ingegaan en dan zal heel Israël zo, op deze wijze, zalig worden zoals beschreven is in Jesaja 59:20: De Verlosser zal uit Sion komen en de goddeloosheden van Jacob afwenden.

Word verlicht, want uw Licht komt... 
Ten  slotte dit. Na Jesaja 59:20 volgt bijna meteen Jesaja 60. De Verlosser, die de zonde van Jacob wegneemt, zal er voor zorgen dat de grote profetieën over Jeruzalem voortgang zullen hebben.  De zonde maken dan geen scheiding meer (Jesaja 59:1-2). Daarom lezen we in Jesaja 60:1-3: 'Maak u op (de gebiedende wijs staat in de vrouwelijke vorm en verwijst naar de stad Jeruzalem zo blijkt uit het verloop van dit hoofdstuk), word verlicht, want uw Licht komt, en de heerlijkheid van de HEERE gaat over u op. Want zie, de duisternis zal de aarde bedekken, en donkerheid de volken; doch over u zal de HEERE opgaan, en Zijn heerlijkheid zal over u gezien worden.
En de heidenen zullen tot uw licht gaan, en koningen tot de glans, die u is opgegaan'. In deze tekst wordt de stad Jeruzalem als zendingsstad of beter gezegd als magneetstad getypeerd. De heidenen zullen tot het licht van deze stad komen. Om die reden zei Thomas Boston: wilt ge een opwekking? Bidt dan om de bekering van Israël. En de godzalige Samuel Rutherford (hoogleraar te st Andrew in Schotland in de 17de eeuw) zei in een van zijn brieven dat hij wel uit de hemel zou willen wegblijven om de dag mee te mogen maken dat Jezus Zijn Joodse bruid zal trouwen. Wat zal dat een heerlijke dag zijn!!
Word verlicht, want uw Licht komt... De scribenten van dit boek missen dit enthousiasme.
​Ondertussen hebben zij wel een goed zich op de verkondiging van het evangelie onder Jood en heiden. Het is nu de welaangename tijd.  
Powered by Create your own unique website with customizable templates.