500 jaar Luther - Alles over het leven van Luther
  • Wij
    • De juichkreet van de reformatie
    • Actueel
    • Thomas More
    • Zijn Joden intelligent?
    • Met een beroep op Luther
    • De bede in de doop: Altijd wil regeren
    • Een moderne vraag
    • Het genadeverbond in het doopformulier
    • Het genadeverbond volgens Jongeleen
    • De volkomen leer van de zaligheid
    • Werkverbond
    • Apologie in tweevoud
    • De almacht van God
    • Een kanttekening bij de theocratie
    • De uitverkiezing bij Luther, Kohlbrugge en Boston
    • Studentenangst
  • Leven
    • Zijn voornaam
    • Zijn achternaam
    • Zijn levensloop
    • Zijn navolgers
    • Zijn ontwikkeling
    • Zijn tijd
    • Zijn worsteling
    • Zijn Augustinus
    • Zijn vrouw en zijn vriend
    • Zijn Nicolaas van Lyra
    • Zijn Psalm 118
    • Zijn Johannes Hus
    • Zijn Reuchlin
    • Zijn Erasmus
    • Zijn tegenstander: Aristoteles
    • Zijn pausen
    • Zijn begin als reformator
    • Zijn pleidooi voor kerkhervorming
    • Zijn besmette imago
    • Zijn Thomas Müntzer
    • Zijn Schriftuitleg
    • Zijn Johannes Agricola
    • Zijn disputen
    • Zijn onderscheid tussen schrift en gesproken Woord
    • Zijn Schriftvisie
    • Zijn postmodernisme
    • Zijn leesroute
    • Zijn uitleg
    • Zijn tafelgesprekken
  • Geschriften
    • Zijn 97 stellingen
    • Zijn 95 Stellingen
    • Brief aan Albrecht von Mainz
    • Brief aan christelijke adel
    • Babylonische gevangenschap
    • Over de goede werken
    • De vrijheid van een christen
    • Brief aan de raadsheren
    • Brief aan Nederland
    • De bruiloft te Kana.
    • De kloostergeloften en het huwelijk
    • Brief van een vertaler
    • Brief van Jacobus
    • Brief aan de Romeinen
    • De brief aan de Galaten
    • De goede Herder
    • De studie theologie
    • De knechtelijke wil
    • Tegen de Joden
    • Tegen het pausdom.
  • Verwant
    • Johannes Huss
    • Reuchlin als voorloper
    • Calvijn
    • Guido de Brès en Menso Alting
    • Borstius
    • Koelman
    • Van der Groe
    • Maccovius
    • Comrie
    • Comrie' s volgers (1)
    • Comrie's volgers (2)
    • Ebenezer Erskine
    • Ralph Erskine (1)
    • Ralph Erskine ( 2)
    • Breuk: Kant en Nietzsche
    • Kohlbrugge
    • J A Wornser sr
    • Ferdinand Domela Nieuwenhuis
    • Barth
    • Bonhoeffer
    • Bultmann
    • Hoornbeeck
    • Eta Linnemann
  • Bijbel
    • The gospel according to Isaiah 53
    • De zeventig weken en de grote verdrukking
    • Lukas 2
    • Wees sterk en moedig (Salomo)
    • Gods rechtszaak in Jesaja 1 en Micha 6
    • Jeremia 46:10 een slachting voor de HEERE
    • Het boek Job
    • Psalm 1 en 2
    • Psalm 7
    • Psalm 42
    • Psalm 51
    • Psalm 72
    • Psalm 77
    • Psalm 124
    • Leeslint Psalm 110
    • Psalm 110 in Hebreeën
    • Psalm 110
    • Psalm 120
    • Psalm 121
    • Psalm 122
    • Vergilius en Jesaja
    • Klacht op goede vrijdag van Jezus
    • (niet) ter wille van Israel (Jesaja 40-55)
    • De ware wijnstok
    • Nieuwe vertalingen
    • Subtiele Schriftkritiek
    • Leeslint Jeremia
    • Gedichten en Psalmen
    • Cursus Bijbels Grieks
    • Aramees in Jeremia 10:11
    • Openbaring 13
    • Vertaling Jesaja 63:1-6
    • Edom in Jesaja 34 en 63
    • Wie schreef Genesis ?
    • De betekenis van de men in Jesaja 35:1a
    • Geduld volgens Jakobus
    • Lopend vuur
    • Retoriek in 1 Korinthe 15
    • Het misoffer en Maleachi 1:11
    • De instructies in 1 Timotheus 4 nader bekeken
    • Het eenmalige offer
    • Keizer Augustus
    • De verwoesting van Jeruzalem
    • De tweevoudige gebiedende wijs in het Nieuwe Testament
    • Een afgesneden zaak
    • Schepping in Genesis 1
    • Schepping in Genesis 2 vers 4 b en verder
    • De val in Genesis 3
    • Meditatieve momenten
    • Het Hooglied is meer dan een liefdeslied
    • De oerrol van Jeremia
    • Schriftoverdenking
    • Cursus Hebreeuws
    • Cursus Hebreeuws vervolg
    • Wat staat er in het Hebreeuws en in het Grieks??
    • Joodse gebeden en liederen
    • Openbaring 7,8,9
    • Openbaring 15 en 16
    • Zijn de brieven aan Timotheus van Paulus?
    • jongeling te Nain
    • Het paradijs
    • Tekst en uitleg
    • Een bewogen prediker
    • Gezanten namens Christus
    • Het tweevoudige doel van de doop
    • De dode zeerollen
    • Het genadeverbond in de Schrift
    • De evolutie van de Bijbel
    • De 'theios aner' en Jezus
    • Esther en de Reformatie
    • De plaats en de betekenis van het boek Ruth
    • Zie Mijn Knecht
    • Jesaja 53
    • 'Ere zij God' nader bekeken
    • Gods woord houdt stand
    • Laat ons overvaren
    • 666
    • Simson
    • Bart Kamphuis
    • Jesaja 7:14
    • De auteurs van Jesaja
    • Psalm 137
    • De geloofstaal van Jona
    • Job de lijdende rechtvaardige
  • Boek
    • Er klopt niks van Onthutsende onthullingen over de evolutietheorie
    • Vergeving en herstel (Anselmus)
    • Evolutie Een ei zonder kip
    • Kan de wetenschap alles verklaren?
    • Boven tijd en toeval
    • Zwingli De Labadie Kohlbrugge
    • De doop in de Nederlandse belijdenisgeschriften
    • Erasmus Begrepen uit de geest der renaissance
    • Athanasius De menswording des Woords
    • Ontluikend christendom
    • Ik ben de HEERE, Uw God, Ebenezer Erskine
    • Boeken over de Psalmen
    • Het verraad der clercken
    • Willem Teellinck Soliloquium
    • Brokkelbrein
    • 1 zo'n mannetje
    • Benne Holwerda herdacht
    • De wereldwijde vloed
    • Een nieuwe geboorte
    • De heruitgave van "Een beschouwing van het verbond der genade"
    • De val van Prometheus
    • De held met duizend gezichten
    • De slag om het hart
    • Het paradijs
    • The Hebrew Bible
    • De doop volgens ds G Boer
    • De zekerheid van het heil
    • Luther voor leken
    • Midden in het leven
    • Adam waar ben jij?
    • Calvijn en zijn uitleg van de Psalmen
    • Kerstens visie op Boston
    • Bemind Henri Nouwen in gesprek
    • Het Hooglied van Salomo
    • Verhaal en feit in de Bijbelse tijd
    • De tijdgeest verstaan
    • Als vrouwen het woord doen
    • Luther on Jews and Judaism
    • Dominicanen in meervoudig perspectief
    • Jesus and the eyewitnesses The Gospels as Eyewitness Testimony
    • Boeken over Jesaja
    • Calvijns klassieke opleiding
    • Academische herdenkingen
    • Dr. C Steenblok
    • Boeken in het kort
    • Kersten in kleur
    • Kersten en het genadeverbond
    • Boston en het genadeverbond
    • Bullinger en het genadeverbond
    • Laurus Boone
    • Eerherstel voor Boone
    • Leeslint doopbelofte
    • Leeslint kinderdoop
    • Dr. J.G. Woelderink Verbond en bevinding
    • Reformatie toen en nu
    • Reformatie vandaag
    • Om het behoud
    • Thomas Boston
    • Separatisme en wereldgelijkvormigheid
    • Wetenschap of vooroordeel?
    • Jeruzalem en Athene
    • Gereformeerde scholastiek
    • Théodore de Bèze
    • De jonge Luther
    • Luther, een sympathieke potentaat.
    • En alzo zal geheel Israel gered worden'
    • Liefde voor Israel
    • Verwacht u Hem?
    • Voetius en de sabbat
    • Het rechtvaardigend geloof
    • Letterknechten
    • Israel in het geding
    • Comrie en het ABC van het geloof
    • Het Oude Testament
    • Het hart van Torah
    • Algemene genade
    • Herman Dooyeweerd
    • De reformatie der prediking
    • De gemeene gratie
    • De grote ontsporing
    • Athanasius als bestrijder der Arianen
    • De reformatie van koning Josia
    • Melanchtons humanisme
    • Melanchton en de oude kerkvaders
    • De Verlichting als kraamkamer
    • Was de Reformatie een vergissing?
    • Luther in het oordeel van Sorbonne
    • Katharina von Bora
    • Het merk Luther
    • De Bijbel als boek van schoonheid
    • Leeslint de dochter van Jefta
    • De Nadere Refomatie van het gezin
    • C.S Lewis De zeebries der eeuwen
    • Mozes en Hammurabi
    • Leeslint de grondtekst
    • Leeslint scriptie schrijven
    • Leeslint de hereniging van 1892
    • Leeslint divers
    • Leeslint vader en zoon
    • Leeslint schepping en evolutie
    • Leeslint Bijbelse sleutelwoorden
  • Politiek
    • Wokeland Coen de Jong
    • Geuzen en glippers
    • Weimarrepubliek
    • Geuzen aan de macht
    • Geuzen in de lage landen
    • Hoop voor de aarde
    • Ruw ontwaken uit de neoliberale droom
    • Huntingto versus Fukuyama
    • De schijn-elite van valse munters
    • Ode aan het klootjesvolk
    • Op de bank
    • Socratisch motiveren
    • Gevaren van de moderne kapitalistische wereld
    • Luther over de koopman en dewoeker
    • Een land van kleine buffers
    • Democratie en autocratie
    • J.J. Buskes Het nationaalsocialisme
    • De draagbare Ter Braaak
    • Een ongemakkelijke waarheid
    • Dames voor Darwin
    • Prinses Irene en prins Carlos Hugo
    • Microfobie De cult van het kolossale
    • Strijdvaardig leven. In het spoor van Socrates, Seneca en Samoerai
    • De onmisbaren
    • Zetelroof Geerten Waling
    • Framing
    • Bore out
    • Kemal Mustafa
    • Politiek bij een geopende Bijbel
    • Eigen volk eerst
    • Edmund Burke
    • Oikofobie Thierry Baudet
    • Baudet en het kabinet
    • Keynes en de staatskas
    • Marx: zijn geboorteplaats en zijn leven
    • Standbeeld voor Marx
    • Marx' materialisme
    • Opium van het volk
    • Vervreemding
    • Ottho Gerhard Heldring
    • Pieter Jelles Troelstra
    • Het doopformulier besproken
    • Niet bij brood alleen
  • Dordt 400
    • De synode van Emden 1571
    • Leerregels les 1
    • Samenvatting Les 1
    • Leerregels les 2
    • Samenvatting les 2
    • Leerregels les 3
    • Wat maar vooral ook hoe
    • Leerregels les 4
    • Leerregels les 5
    • Leerregels les 6
    • Beelden van synode en land
    • Beeld van een vis in sterk stromend water
    • Theologische uitdrukkingen
    • De plaats van de leerregels
    • Les opzet eerste ochtend
    • Historische context
    • Waarom de Synode
    • Waarom Dordrecht
    • Waarom Bogerman
    • Synodeleden
    • Johannes Drusius de voorbereider van de Statenvertaling
    • De Statenvertaling
    • Johannes Maccovius
    • Kloosterkerk Den Haag
    • Kerend tij in Utrecht
    • Algenoegzaam
    • De welmenende roeping in de Dordtse leeregels
    • Pastoraal
    • Zondag 20
    • Het doopformulier uitgelegd
    • Dordt in diskrediet
    • Van Dordt naar Ulrum
    • Beza en de verkiezing
    • De verschillen na de Synode
    • Cornelis Hoen
    • Jacobus Trigland
    • De (theo)logische visie tijdens en na Dordt
    • Wordt heel de wereld zalig?
    • Rechtvaardigmaking van eeuwigheid
    • Bavianen en slijkgeuzen
    • Dubbele predestinatie
    • Augustinus' uitleg van Romeinen 9
    • Luther en de verkiezing
    • De aard van het geloof
    • Natuurlijk licht
    • Catechese
    • Artikel 8 dominees
    • Luther en artikel 8
    • Willem Teellinck en zijn avondmaalsvisie
    • Heilszekerheid
Katharina von Bora. Een protestantse non.
Sieth Delhaas

​
Waarom dit boek
​De feministische theologe Sieth Delhaas schreef dit boek. Eerder verscheen dit boek als 'Mevrouw Luther'.  Luther noemde Katharina een beetje plagend 'herr Käthe' in zijn brieven die hij schreef aan haar. Sieth laat in dit boek zien dat Katharina 'herr Käthe' haar mannetje stond. Kortom Katharina is een mooi voorbeeld voor feministen. Ze is een vrouw met lef en getrouwd met een man die het hart op zijn tong heeft. Een man die vindt dat een vrouw mag trouwen ook al had zij een kloostergelofte gedaan. God heeft man en vrouw geschapen en op elkaar betrokken. De kerk mag het huwelijk niet in de weg staan, stelt hij in een aantal geschriften. Zo brak hij de lans voor de vrouw...

Huwelijk                                                                                                                                                                           Tussen twee haakjes de kerk stond ook het huwelijk in de weg tussen de gemeente en Christus door te wijzen op de goede werken en niet op Jezus Zelf als het enige heil en de ware Bruidegom van Zijn gemeente. Het heeft overigens allemaal met elkaar te maken. De gemeente van Christus mag niet gestopt worden in een klooster maar moet in het huwelijk treden met Jezus. Kortom de kerk stond het aardse - en geestelijke huwelijk in de weg. Men doorbrak de door God gewilde relaties.

Luther en het huwelijk 
​Sieth Delhaas bespreekt Luther het eerste in haar boek hoewel hij een man is. Dit heeft een duidelijke reden. Luther doorbrak namelijk het rolmodel van de vrouw in de Middeleeuwen. In 1521 schreef Luther een vlugschrift over de​ gelofte van monniken en in 1522 hield hij een preek over de echtelijke liefde. Luther tekent in deze preek het huwelijk als de hoogste staat op aarde. Binnen het huwelijk kan men de deugden van offervaardigheid, vergeving en verzoening in praktijk beoefenen.

​De rol van de vrouw in die tijd 
​Luther had ook een tamelijk positieve kijk op seksualiteit. Hij zag het als een gave van God die binnen het huwelijk tot voltooiing dient te komen. Dit in tegenstelling met de Roomse kerk van zijn dagen. Kuisheid zag men als ideaal maar dan kuisheid zonder seksualiteit in de goede zin van het woord. Het klooster was daar de juiste plaats voor. Daar kon men God dienen met de goede werken (zoals kuisheid). Het verlangen naar een vrouw werd gezien als slecht en om die reden werd de vrouw in het algemeen gezien als een verleidster omdat zij het verlangen opwekte (waar ze vaak niets aan kon doen). Delhaas schetst deze culturele achtergrond goed. Vrouwen waren of verleidsters als ze jong waren en als ze oud waren, waren het heksen. 
​
​
Bier, wijn en zijn vrouw
​
Luther schreef heel openhartige brieven aan zijn vrouw. Uit deze brieven blijkt het volgende: Luther hield van bier, wijn en van zijn vrouw. In onze tijd zouden we dit verkeerd kunnen uitleggen. Luther was absoluut geen alcoholist . Hij was geen beschonken man maar een door God geschonken man. Luther zag de sterke drank en zijn vrouw als goede gaven van God Zijn Schepper. Humoristisch schreef hij:  
Meinen freundlichen lieben Herrn, 
Frau Katharina von Bora, lieber Herr Käthe Wie gut Wein und Bier hab ich daheim, dazu eine schöne Frau, oder sollt ich sagen: Herren! Du tätest wohl, dass Du mir den ganzen Keller voll meines Weins und eine Flasche Deines Bieres herüberschicktest... Sonst komme ich erst wieder, wenn Du von neuem Bier gebraut hast."  So schrieb Martin Luther am 29. Juli 1534 aus Dessau an seine Frau.

​
Katharina
​
Katharina von Bora kwam al op 5 jarige leeftijd in 1504 in het klooster.  Ze verliet het klooster in de nacht toen ze 24 jaar oud was in 1523. In het jaar 1525 trouwt ze met Luther. Ze nemen intrek in het 'zwarte klooster' in Wittenberg. Dit was voorheen een klooster van de Augustijnse monniken. Zij droegen zwarte pijen en om die reden noemde men dit klooster 'het zwarte klooster'. In dit klooster ontving Luther vele studenten. Zij aten mee en Katharina verzorgde de maaltijden. Herr Käthe stelde dat de studenten geld dienden te geven. De kosten zouden anders de pan uitrijzen. Luther was echter niet zo zakelijk ingesteld als herr Käthe. Herr Käthe stond dus haar mannetje. Ze vulde Luther, die al te goedgeefse was, zakelijk gezien mooi aan.  Haar achtergrond kwam haar daarbij goed van pas want in het klooster had zij leren organiseren en was zij ontwikkeld door haar klassieke opleiding.

​Haar plaats in de geschiedenis
​Katharina heeft in de geschiedenis niet de plaats gekregen die haar toekomt meent Delhaas. Daar heeft ze mijns inziens gelijk in. Volgens Delhaas was Katharina von Bora een intelligente, zakelijke, praktische, energieke. zelfbewuste, doelbewuste, dappere, nuchtere , welbespraakte etc. vrouw. Het zijn heel wat bijvoeglijke naamwoorden die Delhaas Katharina meegeeft. Hoewel er diverse boeken over Katharina geschreven zijn, merkt Delhaas op: 'Ik ben zo vrij om te zeggen, dat zij in deze boeken tot niet meer is uitgegroeid dan de huisvrouw van Luther; omdat ze met een man getrouwd is wiens 'baanbrekend leiderschap' belangrijk was voor de wereldgeschiedenis'. Delhaas heeft een punt en daarom is het goed om te beseffen dat Katharina Luther tot grote steun was. Daar mag best meer aandacht aan gegeven worden in het Lutherjaar. 

Een beperkte insteek
Katharina was een vrouw die haar mannetje stond en heel wat mans was... Ze lijkt veel op de esjet chajiel, de krachtige/sterke vrouw, uit Spreuken 31:10-31. Ze was dus geen doorsnee Middeleeuwse vrouw. Ze was eerder een moderne zelfbewuste vrouw maar wel een die de HEERE vreesde net als de esjet chajiel uit Spreuken 31:30. Over dat laatste heeft Delhaas niet veel te melden. Dat is niet de insteek van haar boek. Ze maakt alleen als feministe haar punt. Het rijke geloofsleven van Katharina von Bora komt niet aan de orde.    
Powered by Create your own unique website with customizable templates.