DIE ROL VAN PSALM 110 IN HEBREERS
Pieter Nel
In deze dissertatie uit 2004 aan de Universiteit Pretoria laat Pieter Nel zien hoe belangrijke plaats Psalm 110 heeft in de brief aan de Hebreeën. Van alle citaten uit het Oude testament wordt Psalm 110 het meest geciteerd en dan met name vers 4 waar gesteld wordt volgens de schrijver van de brief aan de Hebreeën dat Chritus Priester is naar de ordening van Melchizedek. Pieter Nel ziet Psalm 110 als direct Messiaans. David zou deze Psalm aan het einde van zijn leven geschreven hebben (in de periode van 2 Samuel 23:1-7 waar hij spreekt over de Messias).
Pieter Nel wijst erop dat het zitten aan Gods rechterhand niet past voor een mens als we het Bijbels theologisch bekijken. Neem Jesaja 6:1 en verder waar Jesaja God ziet in een visioen zittend op Zijn machtige troon. Zelfs de engelen bedekken hun aangezicht. Zou op zo'n troon naast deze heilige God een mens kunnen zitten?
Overigens ging Jezus de schrijver aan de Hebreeën al voor door deze Psalm te laten slaan op de Messias
Citaten waarom Psalm 110 direct moet slaan op Jezus en niet op een aards koning
God leer ons om nie te sweer
sonder gewigtige redes nie. Sou die persoon hier dus iemand anders as Christus wees, sou
die Psalm suggereer dat God self ligsinnig gesweer het, want niemand anders kan ooit aan
die belofte voldoen nie. Om dus te beweer dat die Psalm van iemand anders as Christus
praat is om God self tot leuenaar te maak (Calvyn, 1996:305). (blz 199)
Calvyn (1996:295-296) wys daarop dat Dawid nie in sy bestaande wetlike orde priester
was of kon wees nie, terwyl die Adonai van Psalm 110 volgens eedswering van God beslis
priester sou wees. Hy sou dit wees volgens die orde van Melgiskdek en dan sou hy dit ook
nog boonop vir ewig wees! Geen ander priesterskap sou in Dawid se tyd ingestel kon
word sonder om die Levitiese amp sy eer te ontroof nie. Daarom sou dit totaal buite orde
wees as Dawid aangewys sou word as priester volgens die orde van Melgiskdek.
Dit blyk dus dat nog die omvang van die koninkryk nog die belofte van oonvinning, n6g
die uitnodiging na die regterhand van God, n6g die belofte van 'n ewige priesterskap, sy
vervulling kan vind in die persoon van Dawid. (blz 181)
Salomo Adoni?
De lofwaardige woorde pas kwalik by
Dawid se woorde aan Salomo tydens sy troonbestyging. Dawid se oordrag van die
koningskap word venvoord in 1 Konings 2:l-9. Hierdie woorde vertoon weinig
ooreenkomste met diC van Psalm 110. In 1 Konings 2 is Dawid se woorde aan Salomo
eerder diC van 'n pa aan sy sondige seun as diC van 'n onderdaan aan sy "heer"! Hy
waarsku Salomo om God te gehoorsaam sodat die troon in Israel mag bly. Hy sien geen
onvoonvaardelike en ewige (Ps 110:4) regering in Salomo nie. Verder was die inhuldiging
van Salomo 'n noodmaatreel teen die magsug van een van Dawid se ander seuns, Adonia
(1 Kon 1:5ev). Salomo se inhuldigingseremonie vergelyk nie met die glorie van Psalm
110 nie. Hy en sy assistente moes met die hulp van Batseba en 'n esel tevrede wees.
Laastens kan Psalm 110 se belofte van oonviming oor a1 die vyande, nie met Salomo se
regeertyd in verband gebring word nie. Salomo het immers in 'n tyd van vrede en rus
geleef. Salomo het ook nie sy ryksgebied uitgebrei nie.
In die lig van a1 bogenoemde oonvegings kan die standpunt dat Salomo die "Adonai" is
aan wie die uitnodiging en beloftes van Psalm 110 gerig is, nie onderskryf word nie. (blz 182)
Historiese oorvegings bevestig dat Psalm 110 nog op Dawid nog op Salomo of op
enige ander aardse koning betrekking kon he. Trouens, dit blyk waarskynlik te
wees dat Dawid hierdie Psalm op sy sterfbed geskryf het as 'n profetiese uitkyk op
die Messias wat kom (vgl. 3.2 hierbo) (blz 206)
Die intensivering van "het gesweer" met die gepaardgaande uitbreiding "en dit het
Horn nie berou nie" in Psalm 110:4 is 'n verdere aanduiding dat die belofte van
Psalm 110 nie 'n gewoon menslike gerigtheid het nie ( blz 206).
'n Sosio-historiese studie van koningskap en priesterskap in die tyd van Dawid
bevestig dat dit vit geen aardse koning geoorloof was om die taak en amp van
priester op homself te neem nie. Die belofte van Psalm 110: 1 en 4 kan dus op
niemand anders dui as soos Hebre&s dit uitl6 nie: die Seun van God, uitnemender
as enige aardse koning of priester (blz 206)
Belangrijk boeken waar Pieter Nel op teruggrijpt:
HOLWERDA, B., 1974. De priester-koning in het Oude Testament. (In Holwerda, B., red. " ... begonnen hebbende van Mozes ... ". Kampen
VAN GEMEREN, W.A., 1996. New International Dictionary of Old Testament Theology
& Exegesis. Volume 1. Carlisle, United Kingdom: Paternoster Press
VAN GRONINGEN, G., 1990. Messianic revelation in the Old Testament. Grand
Rapids, Michigan: Baker Bookhouse
Pieter Nel
In deze dissertatie uit 2004 aan de Universiteit Pretoria laat Pieter Nel zien hoe belangrijke plaats Psalm 110 heeft in de brief aan de Hebreeën. Van alle citaten uit het Oude testament wordt Psalm 110 het meest geciteerd en dan met name vers 4 waar gesteld wordt volgens de schrijver van de brief aan de Hebreeën dat Chritus Priester is naar de ordening van Melchizedek. Pieter Nel ziet Psalm 110 als direct Messiaans. David zou deze Psalm aan het einde van zijn leven geschreven hebben (in de periode van 2 Samuel 23:1-7 waar hij spreekt over de Messias).
Pieter Nel wijst erop dat het zitten aan Gods rechterhand niet past voor een mens als we het Bijbels theologisch bekijken. Neem Jesaja 6:1 en verder waar Jesaja God ziet in een visioen zittend op Zijn machtige troon. Zelfs de engelen bedekken hun aangezicht. Zou op zo'n troon naast deze heilige God een mens kunnen zitten?
Overigens ging Jezus de schrijver aan de Hebreeën al voor door deze Psalm te laten slaan op de Messias
- Dat de messias een nakomeling van David zou zijn, daarover bestond in de dagen van Jezus geen twijfel. In zijn laatste discussie met de farizeeën gaf Jezus op een indirecte manier een duidelijk visitekaartje van zichzelf af: "Nu de farizeeën om hem heen stonden, stelde Jezus hun deze vraag: 'Wat denkt u over de messias? Van wie is hij een zoon?' 'Van David,' antwoordden ze. Jezus vroeg: 'Hoe kan David hem dan, geïnspireerd door de Geest, Heer noemen? Want hij zegt: 'De Heer sprak tot mijn Heer: 'Neem plaats aan mijn rechterhand, tot ik je vijanden onder je voeten heb gelegd.'' Als David hem dus Heer noemt, hoe kan hij dan zijn zoon zijn?' En niemand was in staat hem een antwoord te geven, noch durfde iemand hem vanaf die dag nog een vraag te stellen." (Matteüs 22:41-46, NBV2004) Deze argumentatie is belangrijk, want hier bewijst Jezus vanuit de Schriften (Psalm 110:1) dat de messias iemand zou zijn met uitzonderlijk hoge goddelijke autoriteit. Jezus claimde de messias te zijn, de Zoon van God. De farizeeën hadden geen weerwoord tegen deze overtuigende woorden. Het was de laatste discussie die Jezus ooit met hen gevoerd heeft. In de vroegchristelijke kerk gold dit als het meest duidelijke bewijs tegenover Joden dat Jezus de messias was (bron:. https://www.herschepping.nl/03jz/jwie_05Jezus_messias.php)
Citaten waarom Psalm 110 direct moet slaan op Jezus en niet op een aards koning
God leer ons om nie te sweer
sonder gewigtige redes nie. Sou die persoon hier dus iemand anders as Christus wees, sou
die Psalm suggereer dat God self ligsinnig gesweer het, want niemand anders kan ooit aan
die belofte voldoen nie. Om dus te beweer dat die Psalm van iemand anders as Christus
praat is om God self tot leuenaar te maak (Calvyn, 1996:305). (blz 199)
Calvyn (1996:295-296) wys daarop dat Dawid nie in sy bestaande wetlike orde priester
was of kon wees nie, terwyl die Adonai van Psalm 110 volgens eedswering van God beslis
priester sou wees. Hy sou dit wees volgens die orde van Melgiskdek en dan sou hy dit ook
nog boonop vir ewig wees! Geen ander priesterskap sou in Dawid se tyd ingestel kon
word sonder om die Levitiese amp sy eer te ontroof nie. Daarom sou dit totaal buite orde
wees as Dawid aangewys sou word as priester volgens die orde van Melgiskdek.
Dit blyk dus dat nog die omvang van die koninkryk nog die belofte van oonvinning, n6g
die uitnodiging na die regterhand van God, n6g die belofte van 'n ewige priesterskap, sy
vervulling kan vind in die persoon van Dawid. (blz 181)
Salomo Adoni?
De lofwaardige woorde pas kwalik by
Dawid se woorde aan Salomo tydens sy troonbestyging. Dawid se oordrag van die
koningskap word venvoord in 1 Konings 2:l-9. Hierdie woorde vertoon weinig
ooreenkomste met diC van Psalm 110. In 1 Konings 2 is Dawid se woorde aan Salomo
eerder diC van 'n pa aan sy sondige seun as diC van 'n onderdaan aan sy "heer"! Hy
waarsku Salomo om God te gehoorsaam sodat die troon in Israel mag bly. Hy sien geen
onvoonvaardelike en ewige (Ps 110:4) regering in Salomo nie. Verder was die inhuldiging
van Salomo 'n noodmaatreel teen die magsug van een van Dawid se ander seuns, Adonia
(1 Kon 1:5ev). Salomo se inhuldigingseremonie vergelyk nie met die glorie van Psalm
110 nie. Hy en sy assistente moes met die hulp van Batseba en 'n esel tevrede wees.
Laastens kan Psalm 110 se belofte van oonviming oor a1 die vyande, nie met Salomo se
regeertyd in verband gebring word nie. Salomo het immers in 'n tyd van vrede en rus
geleef. Salomo het ook nie sy ryksgebied uitgebrei nie.
In die lig van a1 bogenoemde oonvegings kan die standpunt dat Salomo die "Adonai" is
aan wie die uitnodiging en beloftes van Psalm 110 gerig is, nie onderskryf word nie. (blz 182)
Historiese oorvegings bevestig dat Psalm 110 nog op Dawid nog op Salomo of op
enige ander aardse koning betrekking kon he. Trouens, dit blyk waarskynlik te
wees dat Dawid hierdie Psalm op sy sterfbed geskryf het as 'n profetiese uitkyk op
die Messias wat kom (vgl. 3.2 hierbo) (blz 206)
Die intensivering van "het gesweer" met die gepaardgaande uitbreiding "en dit het
Horn nie berou nie" in Psalm 110:4 is 'n verdere aanduiding dat die belofte van
Psalm 110 nie 'n gewoon menslike gerigtheid het nie ( blz 206).
'n Sosio-historiese studie van koningskap en priesterskap in die tyd van Dawid
bevestig dat dit vit geen aardse koning geoorloof was om die taak en amp van
priester op homself te neem nie. Die belofte van Psalm 110: 1 en 4 kan dus op
niemand anders dui as soos Hebre&s dit uitl6 nie: die Seun van God, uitnemender
as enige aardse koning of priester (blz 206)
Belangrijk boeken waar Pieter Nel op teruggrijpt:
HOLWERDA, B., 1974. De priester-koning in het Oude Testament. (In Holwerda, B., red. " ... begonnen hebbende van Mozes ... ". Kampen
VAN GEMEREN, W.A., 1996. New International Dictionary of Old Testament Theology
& Exegesis. Volume 1. Carlisle, United Kingdom: Paternoster Press
VAN GRONINGEN, G., 1990. Messianic revelation in the Old Testament. Grand
Rapids, Michigan: Baker Bookhouse
