Pieter Jelles Troelstra een bewogen man met een bewogen verleden.
De revolutie mislukt
Pieter Jelles Troelstra (1860-1930) is vooral bekend vanwege zijn poging tot revolutie in november 1918. Hij wilde het Oranjehuis en de kapitalistische maatschappij omverwerpen maar krabbelde terug toen hij zijn politieke draagvlak zag verminderen. Jan Bomans (vader van Godfried Bomans) van de katholieke partij merkte destijds op: 'Pieter Jelles zal het wel koud hebben nu hij zo in zijn hemd staat'. Toch had de revolutie wel enig effect want andere partijen ging toch langzaam over tot sociale hervorming.
Scheiding
in 1907 liep zijn huwelijk met Sjoukje Bokma de Boer op de klippen en wat later trouwde hij opnieuw met een zekere Sjoukje Oosterbaan. Ook kwam er scheiding in 1909 in zijn partij, de SDAP. De linkerflank trad uit en vormde later de Communistische Partij in Nederland (CPN).
De aardappeleters als inspiratiebron
Zoon Jelle Troelstra beschrijft in zijn boek 'Mijn vader' de sociale bewogenheid van zijn vader treffend als zijn vader in 1905 de eerste tentoonstelling van de schilderijen van Vincent van Gogh bezoekt. Hij schrijft: 'De sombere, troosteloze 'aardappeleters' troffen hem meteen diep in zijn socialistische hart. Hij herkende wat zich hier voordeed. Deze stille wanhoop had hij gezien bij de arme en ellendige arbeiders op de Friese hei. De diepe deernis en de aanklacht die uit dit schilderwerk te voorschijn trad, overtuigde hem des te meer van de vurige ernst van de revolutionair in hem, die om zijn roeping getrouw te zijn niet langs de gebaande wegen kon gaan maar als een pionier een eigen nieuwe baan diende te breken'. En dat deed Troelstra in 1918 maar zijn sociale revolutie mislukte.
Zoon van...
Jelle Troelstra beschrijft in zijn boek 'Mijn vader' dat het niet meevalt om een zoon te zijn van zijn beroemde en verguisde vader. Toen Troelstra nog politiek actief was, werd hij slechts door een kleine kring geëerd. Zijn kinderen hadden er veel last van dat hun vader nogal eens verguisd werd. Jelle zegt: 'natuurlijk ondervonden wij, zijn kinderen, daar last van; ook werden wij uitgescholden en soms aangevallen'. Bovendien was vader vaak van huis. Pieter Jelles werd toen hij zich terug trok uit de politiek meer gewaardeerd. Jelle werd aanvankelijk bekeken als de zoon van... Zoon Jelle merkt op: 'Dat is een ernstig handicap, vooral in de jaren waarin de eigen persoonlijkheid zich onbelemmerd wil ontplooien. Daarom zal de drang naar zelfstandigheid en volkomen onafhankelijkheid zich bij de zoon van een beroemd vader nog sterker doen gelden dan bij de andere jongelieden'. Jelle werd zelf een gewaardeerd kunstschilder. Jelle herinnert zich zijn vader als een ongelooflijk inspirerend opvoeder. Hij gaf zijn kinderen vertrouwen en een goed voorbeeld.
Een christelijke beoordeling van Pieter Jelles Troelstra
Troelstra had een bewogen hart maar koos wel de verkeerde weg om zijn doel te bereiken. Wel moet men bedenken dat Pieter Jelles het moest opnemen tegen een in beton gegoten kapitalistische maatschappij. De positie van de arbeider was bepaald niet sterk. Dat vroeg om veel dadendrang en natuurlijk is een revolutie niet de juiste weg. Dat feit blijft staan maar niets doen trouwens ook niet.
Een christen weet dat een mens niet bij brood alleen leeft. Het gaat een christen om het Brood van het leven. Toch kunnen christenen heel wat leren van het bewogen hart van Troelstra omtrent het lot van de ellendige medemens. Wij mogen hen brood aanreiken in dubbel opzicht: het gewone dagelijkse brood en het Brood van het leven. Troelstra was een onvermoeid strijder voor de sociale hervorming van de maatschappij. Een christen is als het goed is een onvermoeid hervormer van gezin, kerk en staat.
De revolutie mislukt
Pieter Jelles Troelstra (1860-1930) is vooral bekend vanwege zijn poging tot revolutie in november 1918. Hij wilde het Oranjehuis en de kapitalistische maatschappij omverwerpen maar krabbelde terug toen hij zijn politieke draagvlak zag verminderen. Jan Bomans (vader van Godfried Bomans) van de katholieke partij merkte destijds op: 'Pieter Jelles zal het wel koud hebben nu hij zo in zijn hemd staat'. Toch had de revolutie wel enig effect want andere partijen ging toch langzaam over tot sociale hervorming.
Scheiding
in 1907 liep zijn huwelijk met Sjoukje Bokma de Boer op de klippen en wat later trouwde hij opnieuw met een zekere Sjoukje Oosterbaan. Ook kwam er scheiding in 1909 in zijn partij, de SDAP. De linkerflank trad uit en vormde later de Communistische Partij in Nederland (CPN).
De aardappeleters als inspiratiebron
Zoon Jelle Troelstra beschrijft in zijn boek 'Mijn vader' de sociale bewogenheid van zijn vader treffend als zijn vader in 1905 de eerste tentoonstelling van de schilderijen van Vincent van Gogh bezoekt. Hij schrijft: 'De sombere, troosteloze 'aardappeleters' troffen hem meteen diep in zijn socialistische hart. Hij herkende wat zich hier voordeed. Deze stille wanhoop had hij gezien bij de arme en ellendige arbeiders op de Friese hei. De diepe deernis en de aanklacht die uit dit schilderwerk te voorschijn trad, overtuigde hem des te meer van de vurige ernst van de revolutionair in hem, die om zijn roeping getrouw te zijn niet langs de gebaande wegen kon gaan maar als een pionier een eigen nieuwe baan diende te breken'. En dat deed Troelstra in 1918 maar zijn sociale revolutie mislukte.
Zoon van...
Jelle Troelstra beschrijft in zijn boek 'Mijn vader' dat het niet meevalt om een zoon te zijn van zijn beroemde en verguisde vader. Toen Troelstra nog politiek actief was, werd hij slechts door een kleine kring geëerd. Zijn kinderen hadden er veel last van dat hun vader nogal eens verguisd werd. Jelle zegt: 'natuurlijk ondervonden wij, zijn kinderen, daar last van; ook werden wij uitgescholden en soms aangevallen'. Bovendien was vader vaak van huis. Pieter Jelles werd toen hij zich terug trok uit de politiek meer gewaardeerd. Jelle werd aanvankelijk bekeken als de zoon van... Zoon Jelle merkt op: 'Dat is een ernstig handicap, vooral in de jaren waarin de eigen persoonlijkheid zich onbelemmerd wil ontplooien. Daarom zal de drang naar zelfstandigheid en volkomen onafhankelijkheid zich bij de zoon van een beroemd vader nog sterker doen gelden dan bij de andere jongelieden'. Jelle werd zelf een gewaardeerd kunstschilder. Jelle herinnert zich zijn vader als een ongelooflijk inspirerend opvoeder. Hij gaf zijn kinderen vertrouwen en een goed voorbeeld.
Een christelijke beoordeling van Pieter Jelles Troelstra
Troelstra had een bewogen hart maar koos wel de verkeerde weg om zijn doel te bereiken. Wel moet men bedenken dat Pieter Jelles het moest opnemen tegen een in beton gegoten kapitalistische maatschappij. De positie van de arbeider was bepaald niet sterk. Dat vroeg om veel dadendrang en natuurlijk is een revolutie niet de juiste weg. Dat feit blijft staan maar niets doen trouwens ook niet.
Een christen weet dat een mens niet bij brood alleen leeft. Het gaat een christen om het Brood van het leven. Toch kunnen christenen heel wat leren van het bewogen hart van Troelstra omtrent het lot van de ellendige medemens. Wij mogen hen brood aanreiken in dubbel opzicht: het gewone dagelijkse brood en het Brood van het leven. Troelstra was een onvermoeid strijder voor de sociale hervorming van de maatschappij. Een christen is als het goed is een onvermoeid hervormer van gezin, kerk en staat.