500 jaar Luther - Alles over het leven van Luther
  • Wij
    • De juichkreet van de reformatie
    • Actueel
    • Thomas More
    • Zijn Joden intelligent?
    • Met een beroep op Luther
    • De bede in de doop: Altijd wil regeren
    • Een moderne vraag
    • Het genadeverbond in het doopformulier
    • Het genadeverbond volgens Jongeleen
    • De volkomen leer van de zaligheid
    • Werkverbond
    • Apologie in tweevoud
    • De almacht van God
    • Een kanttekening bij de theocratie
    • De uitverkiezing bij Luther, Kohlbrugge en Boston
    • Studentenangst
  • Leven
    • Zijn voornaam
    • Zijn achternaam
    • Zijn levensloop
    • Zijn navolgers
    • Zijn ontwikkeling
    • Zijn tijd
    • Zijn worsteling
    • Zijn Augustinus
    • Zijn vrouw en zijn vriend
    • Zijn Nicolaas van Lyra
    • Zijn Psalm 118
    • Zijn Johannes Hus
    • Zijn Reuchlin
    • Zijn Erasmus
    • Zijn tegenstander: Aristoteles
    • Zijn pausen
    • Zijn begin als reformator
    • Zijn pleidooi voor kerkhervorming
    • Zijn besmette imago
    • Zijn Thomas Müntzer
    • Zijn Schriftuitleg
    • Zijn Johannes Agricola
    • Zijn disputen
    • Zijn onderscheid tussen schrift en gesproken Woord
    • Zijn Schriftvisie
    • Zijn postmodernisme
    • Zijn leesroute
    • Zijn uitleg
    • Zijn tafelgesprekken
  • Geschriften
    • Zijn 97 stellingen
    • Zijn 95 Stellingen
    • Brief aan Albrecht von Mainz
    • Brief aan christelijke adel
    • Babylonische gevangenschap
    • Over de goede werken
    • De vrijheid van een christen
    • Brief aan de raadsheren
    • Brief aan Nederland
    • De bruiloft te Kana.
    • De kloostergeloften en het huwelijk
    • Brief van een vertaler
    • Brief van Jacobus
    • Brief aan de Romeinen
    • De brief aan de Galaten
    • De goede Herder
    • De studie theologie
    • De knechtelijke wil
    • Tegen de Joden
    • Tegen het pausdom.
  • Verwant
    • Johannes Huss
    • Reuchlin als voorloper
    • Calvijn
    • Guido de Brès en Menso Alting
    • Borstius
    • Koelman
    • Van der Groe
    • Maccovius
    • Comrie
    • Comrie' s volgers (1)
    • Comrie's volgers (2)
    • Ebenezer Erskine
    • Ralph Erskine (1)
    • Ralph Erskine ( 2)
    • Breuk: Kant en Nietzsche
    • Kohlbrugge
    • J A Wornser sr
    • Ferdinand Domela Nieuwenhuis
    • Barth
    • Bonhoeffer
    • Bultmann
    • Hoornbeeck
    • Eta Linnemann
  • Bijbel
    • The gospel according to Isaiah 53
    • De zeventig weken en de grote verdrukking
    • Lukas 2
    • Wees sterk en moedig (Salomo)
    • Gods rechtszaak in Jesaja 1 en Micha 6
    • Jeremia 46:10 een slachting voor de HEERE
    • Het boek Job
    • Psalm 1 en 2
    • Psalm 7
    • Psalm 42
    • Psalm 51
    • Psalm 72
    • Psalm 77
    • Psalm 124
    • Leeslint Psalm 110
    • Psalm 110 in Hebreeën
    • Psalm 110
    • Psalm 120
    • Psalm 121
    • Psalm 122
    • Vergilius en Jesaja
    • Klacht op goede vrijdag van Jezus
    • (niet) ter wille van Israel (Jesaja 40-55)
    • De ware wijnstok
    • Nieuwe vertalingen
    • Subtiele Schriftkritiek
    • Leeslint Jeremia
    • Gedichten en Psalmen
    • Cursus Bijbels Grieks
    • Aramees in Jeremia 10:11
    • Openbaring 13
    • Vertaling Jesaja 63:1-6
    • Edom in Jesaja 34 en 63
    • Wie schreef Genesis ?
    • De betekenis van de men in Jesaja 35:1a
    • Geduld volgens Jakobus
    • Lopend vuur
    • Retoriek in 1 Korinthe 15
    • Het misoffer en Maleachi 1:11
    • De instructies in 1 Timotheus 4 nader bekeken
    • Het eenmalige offer
    • Keizer Augustus
    • De verwoesting van Jeruzalem
    • De tweevoudige gebiedende wijs in het Nieuwe Testament
    • Een afgesneden zaak
    • Schepping in Genesis 1
    • Schepping in Genesis 2 vers 4 b en verder
    • De val in Genesis 3
    • Meditatieve momenten
    • Het Hooglied is meer dan een liefdeslied
    • De oerrol van Jeremia
    • Schriftoverdenking
    • Cursus Hebreeuws
    • Cursus Hebreeuws vervolg
    • Wat staat er in het Hebreeuws en in het Grieks??
    • Joodse gebeden en liederen
    • Openbaring 7,8,9
    • Openbaring 15 en 16
    • Zijn de brieven aan Timotheus van Paulus?
    • jongeling te Nain
    • Het paradijs
    • Tekst en uitleg
    • Een bewogen prediker
    • Gezanten namens Christus
    • Het tweevoudige doel van de doop
    • De dode zeerollen
    • Het genadeverbond in de Schrift
    • De evolutie van de Bijbel
    • De 'theios aner' en Jezus
    • Esther en de Reformatie
    • De plaats en de betekenis van het boek Ruth
    • Zie Mijn Knecht
    • Jesaja 53
    • 'Ere zij God' nader bekeken
    • Gods woord houdt stand
    • Laat ons overvaren
    • 666
    • Simson
    • Bart Kamphuis
    • Jesaja 7:14
    • De auteurs van Jesaja
    • Psalm 137
    • De geloofstaal van Jona
    • Job de lijdende rechtvaardige
  • Boek
    • Er klopt niks van Onthutsende onthullingen over de evolutietheorie
    • Vergeving en herstel (Anselmus)
    • Evolutie Een ei zonder kip
    • Kan de wetenschap alles verklaren?
    • Boven tijd en toeval
    • Zwingli De Labadie Kohlbrugge
    • De doop in de Nederlandse belijdenisgeschriften
    • Erasmus Begrepen uit de geest der renaissance
    • Athanasius De menswording des Woords
    • Ontluikend christendom
    • Ik ben de HEERE, Uw God, Ebenezer Erskine
    • Boeken over de Psalmen
    • Het verraad der clercken
    • Willem Teellinck Soliloquium
    • Brokkelbrein
    • 1 zo'n mannetje
    • Benne Holwerda herdacht
    • De wereldwijde vloed
    • Een nieuwe geboorte
    • De heruitgave van "Een beschouwing van het verbond der genade"
    • De val van Prometheus
    • De held met duizend gezichten
    • De slag om het hart
    • Het paradijs
    • The Hebrew Bible
    • De doop volgens ds G Boer
    • De zekerheid van het heil
    • Luther voor leken
    • Midden in het leven
    • Adam waar ben jij?
    • Calvijn en zijn uitleg van de Psalmen
    • Kerstens visie op Boston
    • Bemind Henri Nouwen in gesprek
    • Het Hooglied van Salomo
    • Verhaal en feit in de Bijbelse tijd
    • De tijdgeest verstaan
    • Als vrouwen het woord doen
    • Luther on Jews and Judaism
    • Dominicanen in meervoudig perspectief
    • Jesus and the eyewitnesses The Gospels as Eyewitness Testimony
    • Boeken over Jesaja
    • Calvijns klassieke opleiding
    • Academische herdenkingen
    • Dr. C Steenblok
    • Boeken in het kort
    • Kersten in kleur
    • Kersten en het genadeverbond
    • Boston en het genadeverbond
    • Bullinger en het genadeverbond
    • Laurus Boone
    • Eerherstel voor Boone
    • Leeslint doopbelofte
    • Leeslint kinderdoop
    • Dr. J.G. Woelderink Verbond en bevinding
    • Reformatie toen en nu
    • Reformatie vandaag
    • Om het behoud
    • Thomas Boston
    • Separatisme en wereldgelijkvormigheid
    • Wetenschap of vooroordeel?
    • Jeruzalem en Athene
    • Gereformeerde scholastiek
    • Théodore de Bèze
    • De jonge Luther
    • Luther, een sympathieke potentaat.
    • En alzo zal geheel Israel gered worden'
    • Liefde voor Israel
    • Verwacht u Hem?
    • Voetius en de sabbat
    • Het rechtvaardigend geloof
    • Letterknechten
    • Israel in het geding
    • Comrie en het ABC van het geloof
    • Het Oude Testament
    • Het hart van Torah
    • Algemene genade
    • Herman Dooyeweerd
    • De reformatie der prediking
    • De gemeene gratie
    • De grote ontsporing
    • Athanasius als bestrijder der Arianen
    • De reformatie van koning Josia
    • Melanchtons humanisme
    • Melanchton en de oude kerkvaders
    • De Verlichting als kraamkamer
    • Was de Reformatie een vergissing?
    • Luther in het oordeel van Sorbonne
    • Katharina von Bora
    • Het merk Luther
    • De Bijbel als boek van schoonheid
    • Leeslint de dochter van Jefta
    • De Nadere Refomatie van het gezin
    • C.S Lewis De zeebries der eeuwen
    • Mozes en Hammurabi
    • Leeslint de grondtekst
    • Leeslint scriptie schrijven
    • Leeslint de hereniging van 1892
    • Leeslint divers
    • Leeslint vader en zoon
    • Leeslint schepping en evolutie
    • Leeslint Bijbelse sleutelwoorden
  • Politiek
    • Wokeland Coen de Jong
    • Geuzen en glippers
    • Weimarrepubliek
    • Geuzen aan de macht
    • Geuzen in de lage landen
    • Hoop voor de aarde
    • Ruw ontwaken uit de neoliberale droom
    • Huntingto versus Fukuyama
    • De schijn-elite van valse munters
    • Ode aan het klootjesvolk
    • Op de bank
    • Socratisch motiveren
    • Gevaren van de moderne kapitalistische wereld
    • Luther over de koopman en dewoeker
    • Een land van kleine buffers
    • Democratie en autocratie
    • J.J. Buskes Het nationaalsocialisme
    • De draagbare Ter Braaak
    • Een ongemakkelijke waarheid
    • Dames voor Darwin
    • Prinses Irene en prins Carlos Hugo
    • Microfobie De cult van het kolossale
    • Strijdvaardig leven. In het spoor van Socrates, Seneca en Samoerai
    • De onmisbaren
    • Zetelroof Geerten Waling
    • Framing
    • Bore out
    • Kemal Mustafa
    • Politiek bij een geopende Bijbel
    • Eigen volk eerst
    • Edmund Burke
    • Oikofobie Thierry Baudet
    • Baudet en het kabinet
    • Keynes en de staatskas
    • Marx: zijn geboorteplaats en zijn leven
    • Standbeeld voor Marx
    • Marx' materialisme
    • Opium van het volk
    • Vervreemding
    • Ottho Gerhard Heldring
    • Pieter Jelles Troelstra
    • Het doopformulier besproken
    • Niet bij brood alleen
  • Dordt 400
    • De synode van Emden 1571
    • Leerregels les 1
    • Samenvatting Les 1
    • Leerregels les 2
    • Samenvatting les 2
    • Leerregels les 3
    • Wat maar vooral ook hoe
    • Leerregels les 4
    • Leerregels les 5
    • Leerregels les 6
    • Beelden van synode en land
    • Beeld van een vis in sterk stromend water
    • Theologische uitdrukkingen
    • De plaats van de leerregels
    • Les opzet eerste ochtend
    • Historische context
    • Waarom de Synode
    • Waarom Dordrecht
    • Waarom Bogerman
    • Synodeleden
    • Johannes Drusius de voorbereider van de Statenvertaling
    • De Statenvertaling
    • Johannes Maccovius
    • Kloosterkerk Den Haag
    • Kerend tij in Utrecht
    • Algenoegzaam
    • De welmenende roeping in de Dordtse leeregels
    • Pastoraal
    • Zondag 20
    • Het doopformulier uitgelegd
    • Dordt in diskrediet
    • Van Dordt naar Ulrum
    • Beza en de verkiezing
    • De verschillen na de Synode
    • Cornelis Hoen
    • Jacobus Trigland
    • De (theo)logische visie tijdens en na Dordt
    • Wordt heel de wereld zalig?
    • Rechtvaardigmaking van eeuwigheid
    • Bavianen en slijkgeuzen
    • Dubbele predestinatie
    • Augustinus' uitleg van Romeinen 9
    • Luther en de verkiezing
    • De aard van het geloof
    • Natuurlijk licht
    • Catechese
    • Artikel 8 dominees
    • Luther en artikel 8
    • Willem Teellinck en zijn avondmaalsvisie
    • Heilszekerheid
The gospel according to Isaiah 53
Darrell L. Bock and Mitch Glaser editors  

Christelijke opvatting (hoofdstuk 1) 
De pyramide van Frans Delitzsch
Volgens de christelijke opvatting is de knecht in Jesaja 52:13-53-12 Jezus. Zie bijvoorbeeld Filippensen 2:7. In de literaire historische kritiek wordt de knecht uit Jesaja 53 divers opgevat. Volgens moderne theologen zou de knecht binnen deze context kunnen slaan op een rest van Israël zelf of de profeet of een jongere generatie.                          Frans Delitzsch komt met drie verklaringen voor de knecht in Jesaja 40-55:
  1. Een collectieve verklaring: heel Israël (Jesaja 41:8-9), zie ook Lukas 1:54 de lofzang van Maria: "Hij heeft het opgenomen voor Israël, Zijn knecht, door aan Zijn barmhartigheid te denken". 
  2. Een overblijfsel Jesaja 42:1-4 maar ook volgens de moderne theologen Jesaja 53
  3. Met als top van de pyramide de individuele knecht uit Jesaja 53, knecht als individu. Bijvoorbeeld Jojachin zie 2 Koningen 25:27-30.  Maar ook de profeet zelf of een anonieme profeet.
Orthodoxe christenen komen bij Jezus uit. Delitzsch vult het schema anders in dan nu is gedaan en wel als volgt: collectief: heel Israël, een overblijfsel: het rechtvaardige deel van Israël. De knecht als individu: Jezus. 

Lijden, het offer en de verzoening 
In Jesaja 53 is sprake van lijden maar ook van een offer en van verzoening. Het woord asjam schuldoffer valt in dit hoofdstuk. Asjam in vers 10: "wanneer zijn ziel zich tot een schuldoffer gesteld zal hebben zal hij zaad zien". Kipper verzoenen valt weliswaar niet in dit hoofdstuk maar de zaak zelf is wel aanwezig. De Knecht draagt de straf in plaats van en stilt zo Gods toorn. In Jesaja 52:15a lezen we dat de Knecht vele volken (gojim) zal besprenkelen (nazah).

Asjam, schuldoffer komt voor in Leviticus 14:13 en nazah besprenkelen komt voor in Leviticus 14:7. Daar gaat het om een melaatse die is genezen. 
Nazah besprenkelen Leviticus 14:7:"En hij moet hiermee zevenmaal sprenkelen op hem die van de melaatsheid gereinigd wordt. Daarna moet hij hem rein verklaren, en de levende vogel in het open veld weg laten vliegen".
Asjam Leviticus 14:13: "Daarna moet hij het lam slachten op de plaats waar men het zondoffer en het brandoffer slacht, op de heilige plaats. Want het schuldoffer, evenals het zondoffer, is voor de priester. Het is allerheiligst.
 
Wat betreft de context van Jesaja 52:13-53:12 daar gaat het lied van de jubel aan vooraf in Jesaja 52:7-12: Jesaja 52:7-12 ik citeer 52:7-9: "Hoe lieflijk zijn op de bergende voeten van hem die het goede boodschapt, die vrede laat horen, die een goede boodschap brengt van het goede, die heil laat horen, die tegen Sion zegt: Uw God is Koning. Een stem, uw wachters verheffen hun stem, tezamen juichen zij, want zij zullen het zien, oog in oog, als de HEERE terugkeert naar Sion. Breek uit in gejubel, juich tezamen, puinhopen van Jeruzalem, want de HEERE heeft Zijn volk getroost, Hij heeft Jeruzalem verlost". Hoe God deze verlossing kan bewerkstelligen staat in Jesaja 53. 

De Joodse opvatting over Jesaja 53 (hoofdstuk 2)
Frans Delitzsch ziet Jesaja 53 als een van de meeste diepe, centrale en meest verheven profetie van het Oude Testament. Het lijkt, volgens hem, wel of deze profetie aan de voet van het kruis is geschreven en of deze tekst is verlicht door de hemels licht van Hem die zit aan Gods rechterhand. In Jesaja 53 wordt Psalm 22 en 110 ontrafeld. Jesaja 53 is het centrum van het boek van vertroosting (Jesaja 40-66).

Daar tegenover staat het Jodendom dat minder goed uit de voeten kan met Jesaja 53. Het Jodendom ziet daar Jezus van Nazareth die zij aan het kruis gehangen niet in. Sommigen Joodse uitleggers zoals de Targum Jonathan zien de Messias in Jesaja 53 maar dan in zijn overwinning. Dit bereikt Jonathan door Jesaja 53 om te werken (blz 61).  De Messiaanse uitleg van Jesaja 53 waarbij een omwerking moest plaatsvinden omdat de Messias niet lijden kan werd niet dominant binnen het Jodendom. De Middeleeuwse uitleggers  Rashi en Ibn Ezra en Radak stelden dat de knecht in Jesaja 53 het lijdende volk Israël is. Die uitleg werd gangbaar en is contra-messiaans en contra-missionair. Het is bedoeld om het christendom de wind uit de zeilen te nemen.

De uitleg van Rashi Ibn Ezra
52:13 verhoging van Israël uit exil 
52:14 vele volken zijn verbaasd over Israëls desolate toestand door exil
52:15 de priesterlijke term: vele volken besprengen (nazah) wil zeggen dat het gaat om wraak. Dus bloed vergieten van de volken en niet het bloed  van de verzoening 
53:2 spruit uit exil
53:3 Israël als volk was veracht. 
53:4 Israël, de ware knecht lijdt om de zonde van de volken....
53:6 schapen dwalen, de wij-groep zijn de volken die dwalen.
53:10 Israël zal na exil worden beloond. 

De identiteit en missie van de Knecht (hoofdstuk 3) 
​Bernard Duhm gaf de naam over de teksten van de knecht de servant song mee in zijn beroemde boek: Das Buch Jesaja übersetz und erklärt. Duhm las deze liederen los van de 2de Jesaja. Deze liederen lopen door in de 3de Jesaja. Zo zag Duhm Jesaja 61:1-3 ook als lied van de knecht. Jesaja 61:1-3 heeft raakvlakken met Jesaja 42:1-9. 

Sociale achtergrond van de knecht (ebed) 1 schuldslavernij of krijgsgevangene en dus oorlogsslaaf.  Mozes wordt 17 maal de ebed Jahweh genoemd. Jozua tweemaal. David noemt zich tweemaal zo: 
Psalm 18:1 
''Voor de koorleider, een psalm van de dienaar van de HEERE, van David'' en in Psalm 36 Psalm 36:1 ''Een psalm van David, de dienaar van de HEERE, voor de koorleider''.  Profeten worden knechten genoemd maar ook Job. 
2 Samuël 3:118 staat: Bij mijn knecht David. 

In Jesaja 49:5-6 moet de knecht wel de Messias zijn want de knecht ebed moet Jakob terug brengen. In Jesaja 42:6 staat dat de knecht tot een verbond voor het volk is en in 42:7 dat hij blinden de ogen opent. Jesaja 42:1 begint ook te wijzen op de knecht: zie mijn knecht
In Zacharia 3:8 wordt de Spruit de Messias ook de knecht genoemd: Want zie ik ga de knecht de Spruit doen komen = Messias.
Jesaja 53:9 zegt over deze knecht: omdat hij geen onrecht gedaan heeft en geen bedrog in zijn mond geweest is Ziet op volmaakte toestand. 
In Jesaja 1:4 staat de schuld van het volk en in het slot van Psalm 119 belijdt de knecht, die niet de eerst de beste is  dat hij als een schaap gedwaald heeft. Natuurlijk kan de knecht ook Israel zijn maar niet in deze context. De knecht Israël is doof (Jesaja 42:18).

Individuele opvatting van de knecht in Jesaja 52:13: Mozes Josia Hizkia Jeremia Zerubbabel, Cyrus
In het Nieuwe Testament wordt de Knecht uit  Jesaja 53 betrokken op Jezus. In Lukas 22:37 wordt Jesaja 53:12 geciteerd: "Want Hij droeg de zonde van velen en heeft voor de overtreders gebeden". Jezus zegt dat de tekst op Hem slaat in deze tekst.

Markus 10:45: " Zijn ziel geven tot een losprijs (Lutron/Asjam) voor velen". Geen letterlijk citaat maar wel in de sfeer van Jesaja 53:10 dus een allusie, toespeling 
Markus 10:45:"Dit is mijn bloed, het bloed van het Nieuwe Testament dat voor velen vergoten wordt". Geen letterlijk citaat meer een allusie, toespeling op Jesaja 53. 

Jesaja 41:8: ''Maar u, Israël, Mijn dienaar/knecht  u, Jakob, die Ik heb verkozen,
het nageslacht/zaad van Abraham, die Mij liefhad". Het volk Israel is het zaad van Abraham en de knecht maar in het zaad van Abraham zullen alle geslachten gezegend worden (Genesis 12:3b). Dat ziet op een toespitsing. Die toespitsing vindt plaats in de Knecht van JHWH uit Jesaja 52:13- 53:12. 

Opbouw in 5 strofen:
52:13-15 het succes van de Knecht voorzegt: Hij handelt verstandig Hij besprenkelt vele volken 
53:1-3 De verwerping. Reden: geen glorieuze koning zonder Hadar (Psalm 96:6): koninklijke heerlijkheid 
53:4-6 De kern draait om de verzoening 
53:7-9 de onderwerping: geen protest.  De Knecht verdedigt zich niet ondanks de falende rechters bij het proces 
53:10-12 De verhoging van de Knecht: Zaad zien; Jesaja 54. 

Twee vragen: Zag Jezus zich als de Knecht uit Jesaja 53 en hoe zagen de evangelisten Hem? Jesaja 53 is van grote betekenis geweest voor de volgers van Jezus. Zij zagen in Hem de Knecht uit Jesaja 53. 
Verwijzingen naar Jesaja 52:13-53:12 in de evangeliën en bij de apostelen
Het gaat om quotes, directe aanhalingen en allusies, toespelingen. 
Jesaja 52:15 --> Romeinen 15:21
Jesaja 53:1 --> Johannes 12:38, Romeinen 10:16 (1)
Jesaja 53:4 --> Mattheus 8:17 (2)
Jesaja 53:7-8 -->  Handelingen 8:32-33
Jesaja 53:9 --> 1 Petrus 2:22
Jesaja 53:12 --> Lukas 22:37 (3)
3 maal directe quote 

​Allusies (toespelingen) voorbeelden (verhoging/spruit):
Jesaja 52:13 Zijn verhoging in Johannes 3:14, 8:28 en 12:32 

Mattheus gebruikt Jesaja veel. Bijvoorbeeld Immanuel God met ons Mattheus 11:18-23 komt uit Jesaja 7:14  ​
Jesaja 53 als een wortel toespeling in Mattheus 2:23. Nazareth netser wortel/ spruit. woordspeling.  
in Jesaja 60:21 worden de gelovige nakomelingen netseri genoemd. Synoniem aan netser was tsemeach, spruit Jesaja 4:2 en 53:2 Jeremia 23:15, 33:15. Joreq jonge plant en sjoresj in Jesaja 53:2. 
Het geringe verachte dorpje Spruit, Nazareth was zijn startpunt. Jezus van Nazareth, van het dorpje spruit, een gering begin maar wel een begin. De vijanden zeggen laatdunkend: hij was ook bij Jezus de Nazarener (Mattheus 26:71). Maar positief is het dat daar wel de wortels liggen van onze verlossing.   ​


ALLE GERECHTIGHEID DOEN EN VELEN RECHTVAARDIG MAKEN 
Bij Jezus' doop blijkt Hij de rechte zoon te zijn. Vraag Johannes de Doper aan Jezus Mattheüs 3:14-15: "Maar Johannes wilde Hem hiervan weerhouden en zei: Ik heb het nodig door U gedoopt te worden, en komt U naar mij? Maar Jezus antwoordde hem en zei: Laat het nu gebeuren, want op deze wijze past het ons ALLE GERECHTIGHEID te vervullen. Toen liet hij het Hem toe". Het woord gerechtigheid tsedaqa ( in Grieks dikaiosune sleutelwoord in Mattheus 3:15, 5:6, 10, 20, 6:1, 23, 21:32) is weer verbonden met Jesaja 53:11: "Om de moeitevolle inspanning van Zijn ziel zal Hij het zien, Hij zal verzadigd worden.
Door de kennis van Hem zal de Rechtvaardige, Mijn Knecht, velen rechtvaardig maken, want Hij zal hun ongerechtigheden dragen".  Mattheüs  3:17 en 17:5  geliefde zoon Jesaja 42:1 uitverkoren Knecht. waar God een welbehagen in heeft. 


JEZUS DE HELENDE KNECHT EN VERGEEEFT 
Hij draagt ziekten (Mattheus 8:16-17 en Jesaja 53:4) 
Hij vergeeft door de zonden te dragen. Zijn bloed als rantsoen voor velen Mattheus 20:28 en Jesaja 53:10-1
2  
Gods wil: Het behaagde God Hem te verbrijzelen.  Jesaja 53:10 Maar het behaagde de HEERE Hem te verbrijzelen. Mattheus 26:24: "De Zoon van de mens gaat wel heen zoals geschreven is (bijv. in Jesaja 53:10) (maar wee die mens door wie Hij verraden wordt)".  Jezus voorzegt in Mattheus zijn lijden (17:22, 20:18, 26:24) zoals in Jesaja 53 voorzegd is.  

JEZUS ZWEEG
Mattheus appelleert aan Jesaja 53:7 in Mattheus 26:63. 
Jesaja 53:7:
Toen betaling geëist werd, werd Híj verdrukt,
maar Hij deed Zijn mond niet open.
Als een lam werd Hij ter slachting geleid;
als een schaap dat stom is voor zijn scheerders,
zo deed Hij Zijn mond niet open.


​Mattheus 26:63 Maar Jezus zweeg.
En de hogepriester antwoordde Hem:
Ik bezweer U bij de levende God,
dat U ons zegt of U de Christus bent, de Zoon van God.

DE BEGRAVENIS VAN JEZUS
Hij is bij de rijke in zijn dood geweest (Jesaja 53:7 en Mattheus 27:56-60)

ZAAD/NAGESLACHT ZIEN 
"Als zijn ziel zich tot een schuldoffer gesteld zal hebben, zal Hij zaad zien" (Jesaja 53:10). Om die reden zegt Jezus in Mattheus 28:19: "Door zijn kennis zal mijn Knecht velen rechtvaardigen". Mattheus vertelt als enige dat Jozef van Arimathea rijk was.  Een rijk, rechtschapen lid van het sanhedrin, het zal niet gemakkelijk voor Jozef zijn geweest om Jezus te volgen, maar toen alle discipelen vluchtten, kwam hij naar voren om Jezus een behoorlijke begrafenis te geven. 

JEZUS EN JESAJA 53
Was Jezus zich bewust dat Hij de Knecht is uit Jesaja 53? Veel moderne theologen menen van niet. Zij zeggen dat  de discipelen na Zijn dood Jesaja 53 op Hem toepaste. Wilkins concludeert het omgekeerde. Jezus wist van Zijn lijden en Hij wees Zijn discipelen op Zijn komende lijden. Na Zijn dood zagen Zijn discipelen dit ook en paste zij Jesaja 53 op Hem toe.  

JESAJA 53 EN HANDELINGEN
Handelingen 8 is een sleutelpassage. Daar staat in vers 33: "In zijn vernedering is zijn oordeel weggenomen (LXX)  "Hij is uit de angst en het gericht weggenomen" (Jesaja 53:8a in de MT) vers 33: "want zij leven wordt van de aarde weggenomen" LXX  "Want Hij is afgesneden uit het land van de levenden" (Jesaja 53:8b) 
​Handelingen 8:32 En het Schriftgedeelte dat hij las, was dit: Hij is als een schaap naar de slachting geleid en zoals een lam stemmeloos is bij de scheerder, zo doet Hij Zijn mond niet open. Ook hier wordt Jesaja 53 geciteerd. Het gaat hier om de onderwerping van de Borg. 

Jezus wordt Gods Knecht genoemd in Handelingen 3:13, 26; 4:27 en 30. Jesaja 56:3-5 ontmanden eunuch ontmand geen dorre boom maar krijgt een eeuwige naam. Kamerheer is ontmande. Anders dan Deuteronomium 23:1 waar staat dan een gesnedene, eunuch niet in de gemeente van God mag komen. 

JESAJA IN DE BRIEVEN VAN PETRUS 
Petrus merkt op over de profeten en over het belang (1 Petrus 1:10-12):  "Naar deze zaligheid hebben de profeten, die geprofeteerd hebben over de genade die aan u bewezen is, gezocht en gespeurd.  Zij onderzochten op welke en wat voor tijd de Geest van Christus, Die in hen was, doelde, toen Hij tevoren getuigde van het lijden dat op Christus komen zou, en ook van de heerlijkheid daarna. Aan hen werd geopenbaard dat zij niet zichzelf, maar ons dienden in de dingen die u nu verkondigd zijn door hen die u het Evangelie verkondigd hebben door de Heilige Geest, Die vanuit de hemel gezonden is; dingen, waarin de engelen begerig zijn zich te verdiepen".

Petrus zelf merkt op bij de genezing van de kreupele aan de schone poort: (Handelingen 3:13): De God van Abraham, Izak en Jakob, de God van onze vaderen, heeft Zijn KIND/KNECHT Jezus VERHEERLIJKT, Die u hebt overgeleverd. U hebt Hem verloochend vóór Pilatus, toen die oordeelde dat men Hem zou loslaten. Het woord kind kan ook knecht betekenen en dan is er verwantschap met, een allusie, toespeling op Jesaja 52:13: "Zie Mijn Knecht... Hij zal verheerlijkt worden", volgens de LXX vertaling. Vervolgens merkt Petrus op (Handelingen 3:18):  "Maar God heeft op die manier vervuld wat Hij bij monde van al Zijn profeten aangekondigd had, namelijk dat de Christus lijden zou".

Handelingen 3:13:  
ὁ Θεὸς
 Ἀβραὰμ καὶ Ἰσαὰκ καὶ Ἰακώβ, ὁ Θεὸς τῶν πατέρων ἡμῶν, ἐδόξασεν τὸν Παῖδααὐ τοῦ Ἰησοῦν, 

Jesaja 52:13 (LXX, Septuaginta): 
Ιδοὺ συνήσει ὁ παῖς μου καὶ ὑψωθήσεται καὶ δοξασθήσεται σφόδρα

​Blz 46 



Powered by Create your own unique website with customizable templates.