500 jaar Luther - Alles over het leven van Luther
  • Wij
    • De juichkreet van de reformatie
    • Actueel
    • Thomas More
    • Zijn Joden intelligent?
    • Met een beroep op Luther
    • Apologie in tweevoud
    • De bede in de doop: Altijd wil regeren
    • Een moderne vraag
    • Werkverbond
    • Het genadeverbond in het doopformulier
    • Het genadeverbond volgens Jongeleen
    • De volkomen leer van de zaligheid
    • Een kanttekening bij de theocratie
    • De almacht van God
    • De uitverkiezing bij Luther, Kohlbrugge en Boston
  • Leven
    • Studentenangst
    • Zijn voornaam
    • Zijn levensloop
    • Zijn navolgers
    • Zijn achternaam
    • Zijn tijd
    • Zijn worsteling
    • Zijn ontwikkeling
    • Zijn Augustinus
    • Zijn vrouw en zijn vriend
    • Zijn Psalm 118
    • Zijn Johannes Hus
    • Zijn Nicolaas van Lyra
    • Zijn Reuchlin
    • Zijn Erasmus
    • Zijn tegenstander: Aristoteles
    • Zijn pausen
    • Zijn begin als reformator
    • Zijn pleidooi voor kerkhervorming
    • Zijn besmette imago
    • Zijn Thomas Müntzer
    • Zijn Schriftuitleg
    • Zijn Johannes Agricola
    • Zijn disputen
    • Zijn onderscheid tussen schrift en gesproken Woord
    • Zijn Schriftvisie
    • Zijn postmodernisme
    • Zijn leesroute
    • Zijn uitleg
    • Zijn tafelgesprekken
  • Geschriften
    • Zijn 97 stellingen
    • Zijn 95 Stellingen
    • Brief aan Albrecht von Mainz
    • Brief aan christelijke adel
    • Babylonische gevangenschap
    • Over de goede werken
    • De vrijheid van een christen
    • Brief aan de raadsheren
    • Brief aan Nederland
    • De bruiloft te Kana.
    • De kloostergeloften en het huwelijk
    • Brief van een vertaler
    • Overal is God
    • Brief van Jacobus
    • Brief aan de Romeinen
    • De brief aan de Galaten
    • De goede Herder
    • De studie theologie
    • De knechtelijke wil
    • Tegen de Joden
    • Tegen het pausdom.
  • Verwant
    • Johannes Huss
    • Reuchlin als voorloper
    • Calvijn
    • Guido de Brès en Menso Alting
    • Borstius
    • Koelman
    • Van der Groe
    • Maccovius
    • Comrie
    • Comrie' s volgers (1)
    • Comrie's volgers (2)
    • Ebenezer Erskine
    • Ralph Erskine (1)
    • Ralph Erskine ( 2)
    • Breuk: Kant en Nietzsche
    • Kohlbrugge
    • J A Wornser sr
    • Ferdinand Domela Nieuwenhuis
    • Barth
    • Bonhoeffer
    • Bultmann
    • Hoornbeeck
    • Eta Linnemann
  • Bijbel
    • D vreze des Heren in het Oude Testament
    • Onze taal en de klassieke talen
    • Sciëntisme
    • Hebreeuws huiswerk
    • Richteren en Ruth: een vacature vervuld
    • Theologie des Altes Testament
    • Bijbels Hebreeuws
    • Lesopzet
    • Psalm 115, 116 en 117
    • Vrijheid der exegese
    • Lukas 4:16-30
    • De theologie van Kronieken
    • Psalm 120-134
    • De grondtaal als mand van de Geest
    • BuitenBijbelse parallellen
    • De mythe van de mythische mens in de Bijbel
    • Nabonidus
    • Makhtesh holle plaats
    • Codex Hammurabi
    • Vertalingen uit het Hebreeuws
    • Hooglied Hans Ausloos
    • Hooglied Willem van Saint-Thierry
    • Het Hooglied
    • The gospel according to Isaiah 53
    • De bundel psalmen 120-134
    • Leesmethode
    • De zeventig weken en de grote verdrukking
    • Lukas 2
    • Wees sterk en moedig (Salomo)
    • Gods rechtszaak in Jesaja 1 en Micha 6
    • Jeremia 46:10 een slachting voor de HEERE
    • Het boek Job
    • Psalm 1 en 2
    • Psalm 7
    • Psalm 42
    • Psalm 51
    • Psalm 72
    • Psalm 77
    • Psalm 124
    • Leeslint Psalm 110
    • Psalm 110 in Hebreeën
    • Psalm 110
    • Psalm 115 116 en 117
    • Psalm 120
    • Psalm 121
    • Psalm 122
    • Psalm 123
    • Vergilius en Jesaja
    • Klacht op goede vrijdag van Jezus
    • (niet) ter wille van Israel (Jesaja 40-55)
    • De ware wijnstok
    • Nieuwe vertalingen
    • Subtiele Schriftkritiek
    • Leeslint Jeremia
    • Gedichten en Psalmen
    • Cursus Bijbels Grieks
    • Aramees in Jeremia 10:11
    • Openbaring 13
    • Vertaling Jesaja 63:1-6
    • Edom in Jesaja 34 en 63
    • Wie schreef Genesis ?
    • De betekenis van de men in Jesaja 35:1a
    • Geduld volgens Jakobus
    • Lopend vuur
    • Retoriek in 1 Korinthe 15
    • Het misoffer en Maleachi 1:11
    • De instructies in 1 Timotheus 4 nader bekeken
    • Het eenmalige offer
    • Keizer Augustus
    • De verwoesting van Jeruzalem
    • De tweevoudige gebiedende wijs in het Nieuwe Testament
    • Een afgesneden zaak
    • Schepping in Genesis 1
    • Schepping in Genesis 2 vers 4 b en verder
    • De val in Genesis 3
    • Meditatieve momenten
    • Het Hooglied is meer dan een liefdeslied
    • De oerrol van Jeremia
    • Schriftoverdenking
    • Cursus Hebreeuws
    • Cursus Hebreeuws vervolg
    • Wat staat er in het Hebreeuws en in het Grieks??
    • Joodse gebeden en liederen
    • Openbaring 7,8,9
    • Openbaring 15 en 16
    • Zijn de brieven aan Timotheus van Paulus?
    • jongeling te Nain
    • Het paradijs
    • Tekst en uitleg
    • Een bewogen prediker
    • Gezanten namens Christus
    • Het tweevoudige doel van de doop
    • De dode zeerollen
    • Het genadeverbond in de Schrift
    • De evolutie van de Bijbel
    • De 'theios aner' en Jezus
    • Esther en de Reformatie
    • De plaats en de betekenis van het boek Ruth
    • Zie Mijn Knecht
    • Jesaja 53
    • 'Ere zij God' nader bekeken
    • Gods woord houdt stand
    • Laat ons overvaren
    • 666
    • Simson
    • Bart Kamphuis
    • Jesaja 7:14
    • De auteurs van Jesaja
    • Psalm 137
    • De geloofstaal van Jona
    • Job de lijdende rechtvaardige
  • Boek
    • Ethisch hervormd Johannes de Groot
    • Paulus en Philo's reactie op welsprekendheid
    • Jood De vergeten geschiedenis van een beladen woord
    • Nederlandse Lutheranen en hun omgang met de Augsburgse ConfessieNieuwe pagina
    • De Bijbel als biografie van God en mensen
    • Volwassendoop kinderdoop herdoop
    • De middenorthodoxie
    • Robert Boyle
    • Christelijke wetenschappers
    • Op ontdekkingstocht door het Nieuwe Testament
    • De hemel te rijk
    • Ontwakend Jodendom
    • Theologie en hermeneutiek
    • Tasten naar God
    • De apotheek in de getto
    • Baas in eigen boek?
    • Pal voor Gods heilige schepping
    • De laatste lente van de dinosauriërs
    • Overal is God
    • Chanoeka
    • Wetenschappers zijn arrogant
    • Dialoog, dans en duel Preken voor tijdgenoten
    • De dienaar van JHWH
    • Hebreeuws leer je zo
    • Hoe zit het met de ouderdom van de aarde?
    • Zo Zoon, zo Vader
    • Jeremia, profeet van oordeel en hoop
    • 50 misverstanden over de Bijbel
    • Israel een wereld apart
    • Storm over de wereld
    • Heel verschillend en toch één
    • Er klopt niks van Onthutsende onthullingen over de evolutietheorie
    • Traag tot toorn
    • De omkeer van God in het Oude Testament
    • Heilig is zijn naam
    • Donatisten
    • Vergeving en herstel (Anselmus)
    • Evolutie Een ei zonder kip
    • Kan de wetenschap alles verklaren?
    • Boven tijd en toeval
    • Zwingli De Labadie Kohlbrugge
    • De doop in de Nederlandse belijdenisgeschriften
    • Erasmus Begrepen uit de geest der renaissance
    • Athanasius De menswording des Woords
    • Ontluikend christendom
    • Ik ben de HEERE, Uw God, Ebenezer Erskine
    • Boeken over de Psalmen
    • Het verraad der clercken
    • Willem Teellinck Soliloquium
    • Brokkelbrein
    • 1 zo'n mannetje
    • Benne Holwerda herdacht
    • De wereldwijde vloed
    • Een nieuwe geboorte
    • De heruitgave van "Een beschouwing van het verbond der genade"
    • De val van Prometheus
    • De held met duizend gezichten
    • De slag om het hart
    • Het paradijs
    • The Hebrew Bible
    • De doop volgens ds G Boer
    • De zekerheid van het heil
    • Luther voor leken
    • Midden in het leven
    • Adam waar ben jij?
    • Calvijn en zijn uitleg van de Psalmen
    • Kerstens visie op Boston
    • Bemind Henri Nouwen in gesprek
    • Het Hooglied van Salomo
    • Verhaal en feit in de Bijbelse tijd
    • De tijdgeest verstaan
    • Als vrouwen het woord doen
    • Luther on Jews and Judaism
    • Dominicanen in meervoudig perspectief
    • Jesus and the eyewitnesses The Gospels as Eyewitness Testimony
    • Boeken over Jesaja
    • Calvijns klassieke opleiding
    • Academische herdenkingen
    • Dr. C Steenblok
    • Boeken in het kort
    • Kersten in kleur
    • Kersten en het genadeverbond
    • Boston en het genadeverbond
    • Bullinger en het genadeverbond
    • Laurus Boone
    • Eerherstel voor Boone
    • Leeslint doopbelofte
    • Leeslint kinderdoop
    • Dr. J.G. Woelderink Verbond en bevinding
    • Reformatie toen en nu
    • Reformatie vandaag
    • Om het behoud
    • Thomas Boston
    • Separatisme en wereldgelijkvormigheid
    • Wetenschap of vooroordeel?
    • Jeruzalem en Athene
    • Gereformeerde scholastiek
    • Théodore de Bèze
    • De jonge Luther
    • Luther, een sympathieke potentaat.
    • En alzo zal geheel Israel gered worden'
    • Liefde voor Israel
    • Verwacht u Hem?
    • Voetius en de sabbat
    • Het rechtvaardigend geloof
    • Letterknechten
    • Israel in het geding
    • Comrie en het ABC van het geloof
    • Het Oude Testament
    • Het hart van Torah
    • Algemene genade
    • Herman Dooyeweerd
    • De reformatie der prediking
    • De gemeene gratie
    • De grote ontsporing
    • Athanasius als bestrijder der Arianen
    • De reformatie van koning Josia
    • Melanchtons humanisme
    • Melanchton en de oude kerkvaders
    • De Verlichting als kraamkamer
    • Was de Reformatie een vergissing?
    • Luther in het oordeel van Sorbonne
    • Katharina von Bora
    • Het merk Luther
    • De Bijbel als boek van schoonheid
    • Leeslint de dochter van Jefta
    • De Nadere Refomatie van het gezin
    • C.S Lewis De zeebries der eeuwen
    • Mozes en Hammurabi
    • Leeslint de grondtekst
    • Leeslint scriptie schrijven
    • Leeslint de hereniging van 1892
    • Leeslint divers
    • Leeslint vader en zoon
    • Leeslint schepping en evolutie
    • Leeslint Bijbelse sleutelwoorden
  • Politiek
    • Hoe migratie echt werkt
    • De graanrepubliek
    • Sesam ecologie de mens en zijn milieu
    • Opkomst Meritocratie
    • de PvdA en de neoliberale revolutie van de jaren negentig
    • Diplomademocratie
    • De verborgen juwelen
    • De aanval op het Westen
    • De moderne economie als juggernaut
    • De economie van goed en kwaad
    • Wealth of nations
    • De vrije markt bestaat niet
    • Wat kunnen wij leren van economen die bijna niemand meer leest
    • Wachten op het westen
    • Over arbeid Simone Weil
    • Ben je wel een gezonde baas
    • Islamisme en Islam
    • Klimaatverandering als klassenoorlog
    • Een jager in het woud // Maarten Doorman
    • Generatie angststoornis //Jonathan Haidt
    • België 2000 jaar geschiedenis
    • Ruis
    • Het ijzeren veulen
    • Hoe Parijs de revolutie maakte en de revolutie Parijs
    • De troost van gebrekkig strafrecht
    • Links vs rechts
    • Angst voor vrijheid E Fromm
    • In wat voor een wereld zullen we leven
    • Over het sabbatsjaar en jubeljaar
    • Een biografie van Parijs
    • De Tawl Hoe de Nederlandse taal (bijna) Amerika veroverde
    • Vertroostingen Dirk de Wachter
    • Het verlaten individu Esther van Fenema
    • Gaza Een geschiedenis van kolonisatie
    • Oratie van Bas van Bavel
    • De gezagscrisis Ad Verbrugge
    • Laat de aarde juichen
    • De 7 uitdagingen in het onderwijs aan hoogbegaafden
    • Werelddenkers
    • Marketing in de nieuwe economie
    • De onzichtbare hand Bas van Bavel
    • Een nieuwe structuurverandering van het publieke domein
    • Vita contemplativa
    • Het is oké om kwaad te zijn op het kapitalisme
    • Het communistisch manifest
    • De ongelijkheidsmachine
    • Minder is meer
    • De perfecte storm
    • Thora en Stoa
    • Observaties over Europa
    • Niet alles is te koop
    • De asielloterij
    • Tijd geest Een perspectief op mens en tijd
    • De Tovenaar en de Profeet
    • Wokeland Coen de Jong
    • Geuzen en glippers
    • Weimarrepubliek
    • Geuzen aan de macht
    • Geuzen in de lage landen
    • Hoop voor de aarde
    • Ruw ontwaken uit de neoliberale droom
    • Huntingto versus Fukuyama
    • De schijn-elite van valse munters
    • Ode aan het klootjesvolk
    • Op de bank
    • Socratisch motiveren
    • Gevaren van de moderne kapitalistische wereld
    • Luther over de koopman en dewoeker
    • Een land van kleine buffers
    • Democratie en autocratie
    • J.J. Buskes Het nationaalsocialisme
    • De draagbare Ter Braaak
    • Een ongemakkelijke waarheid
    • Dames voor Darwin
    • Prinses Irene en prins Carlos Hugo
    • Microfobie De cult van het kolossale
    • Strijdvaardig leven. In het spoor van Socrates, Seneca en Samoerai
    • De onmisbaren
    • Zetelroof Geerten Waling
    • Framing
    • Bore out
    • Kemal Mustafa
    • Politiek bij een geopende Bijbel
    • Eigen volk eerst
    • Edmund Burke
    • Oikofobie Thierry Baudet
    • Baudet en het kabinet
    • Keynes en de staatskas
    • Marx: zijn geboorteplaats en zijn leven
    • Standbeeld voor Marx
    • Marx' materialisme
    • Opium van het volk
    • Vervreemding
    • Ottho Gerhard Heldring
    • Pieter Jelles Troelstra
    • Het doopformulier besproken
    • Niet bij brood alleen
  • Dordt 400
    • De mand van de Geest
    • Van doopvont naar avondmaalstafel
    • Dordt: een opmerkelijke theodicee
    • Vicentius en de kerkelijke eenheid
    • Vicentius
    • De synode van Emden 1571
    • Leerregels les 1
    • Samenvatting Les 1
    • Leerregels les 2
    • Samenvatting les 2
    • Leerregels les 3
    • Wat maar vooral ook hoe
    • Leerregels les 4
    • Leerregels les 5
    • Leerregels les 6
    • Beelden van synode en land
    • Beeld van een vis in sterk stromend water
    • Theologische uitdrukkingen
    • De plaats van de leerregels
    • Les opzet eerste ochtend
    • Historische context
    • Waarom de Synode
    • Waarom Dordrecht
    • Waarom Bogerman
    • Synodeleden
    • Johannes Drusius de voorbereider van de Statenvertaling
    • De Statenvertaling
    • Johannes Maccovius
    • Kloosterkerk Den Haag
    • Kerend tij in Utrecht
    • Algenoegzaam
    • De welmenende roeping in de Dordtse leeregels
    • Pastoraal
    • Zondag 20
    • Het doopformulier uitgelegd
    • Dordt in diskrediet
    • Van Dordt naar Ulrum
    • Beza en de verkiezing
    • De verschillen na de Synode
    • Cornelis Hoen
    • Jacobus Trigland
    • De (theo)logische visie tijdens en na Dordt
    • Wordt heel de wereld zalig?
    • Rechtvaardigmaking van eeuwigheid
    • Bavianen en slijkgeuzen
    • Dubbele predestinatie
    • Augustinus' uitleg van Romeinen 9
    • Luther en de verkiezing
    • De aard van het geloof
    • Natuurlijk licht
    • Catechese
    • Artikel 8 dominees
    • Luther en artikel 8
    • Willem Teellinck en zijn avondmaalsvisie
    • komt nog
    • Komt nog
    • Sciëntisme
    • Heilszekerheid >
      • Nieuwe pagina
      • Nieuwe pagina
Hooglied
Bijbelse liefde in beeld, woord en klank

Hans Ausloos en Ignace Bossuyt redactie 


De globale inhoud 
Dit boek gaat over hoe het Hooglied is opgevat en verwerkt door de tijden heen (met name in de Roomse kerk). Het is beschrijvend van aard en niet normerend. Allereerst in woord. Vooral de allegorische uitleg heeft een hoge vlucht genomen. De bruid is dan de individuele gelovige (mystiek: die mijn ziel bemint/liefheeft 1:7: 3:2-4 HSV innig liefheeft) of de gemeente van Christus (beeld van de wijngaard vosjes die de wijngaard bederven en in de gemeente insluipen) maar ook Maria. Daar begon de vroege kerkvader Ambrosius al mee en die Mariologie neemt een grote plaats in, in dit boek dat door Roomse auteurs is samengesteld.

Mariologie 
Maria is de verzegelde bron (fons signatus) en een besloten hof (hortus conclusus) (zie 4:12) volgens de Roomse traditie die al zijn aanvang nam in de Vroege Kerk. Maria wordt namelijk de gezegende onder de vrouwen genoemd (Lukas 1:42). Zij mocht Jezus baren maar was maagd (volgens Rome bleef zij maagd. Hier ligt de verering op de loer). Als bron baarde ze Jezus en de verzegelde bron ziet op haar maagdelijkheid net als den besloten hof. Deze visie op Hooglied had gevolgen voor de kunst en de muziek. Maria wordt in de kunst zwart afgebeeld. De zogenaamde zwarte Madonna. Dit omdat de bruid zich zelf zwart noemt: sum nigra sed formosa (ik ben zwart maar ook schoon). Zwart is ze omdat ze een kind kreeg zonder gehuwd te zijn (mensen zouden daar schande van kunnen spreken) maar ook liefelijk. Ze baarde Jezus, de Geliefde. Haar borsten zijn schoon omdat zij daar Jezus mee te drinken gaf (Hooglied 4:5). Hooglied heeft de mariologie beïnvloed en de mariologie heeft de belangstelling voor Hooglied bevorderd. In lofzangen op Maria wordt veelal het Hooglied verwerkt (zie ook https://en.wikipedia.org/wiki/Hortus_conclusus).  Ook Hooglied 4:7 zou op Maria wijzen en met name op haar maagdelijkheid: " Alles aan u is mooi, Mijn vriendin, er is geen enkel gebrek aan u ".

De soorten van uitleg
Dit boek heb ik vooral gelezen met het oog op de soorten van uitleg die er zijn omtrent het Hooglied. Daarom ga ik vooral te rade bij eerste bijdrage van Hans Ausloos. Ausloos stelt dat er globaal twee soorten van uitleg zijn. De zogenaamde letterlijke uitleg waarbij Hooglied wordt gezien als een liefdeslied tussen man en vrouw. Ausloos spreekt liever van de antropologische uitleg (liefde tussen mensen, man en vrouw) want Hooglied je niet letterlijk nemen want het staat bol van de beeldspraak. Daarnaast is er ook de allegorische uitleg. Daar zijn de Joden al mee begonnen. Om die reden kwam Hooglied in de canon. Rabbi Akiva zei: "De wereld was waardeloos totdat Hooglied aan Israël werd gegeven". Hooglied heeft het oog op de liefde tussen de Eeuwige en Israël. In de Vroege Kerk hebben de kerkvaders deze uitleg overgenomen en gechristianiseerd. In het Hooglied gaat het om Christus en de individuele gelovige (mystieke uitleg) of over Christus en de gemeente (ecclesiologische uitleg). 

Waarom de allegorische uitleg
De naam van Hooglied geeft daar enige aanleiding toe. Deze naam betekent letterlijk (sjier hasjieriem) lied van (al) de liederen. Het is een superlatief net als het heilige der  heiligen (het allerheiligste: Exodus 26:33). Zo is ook het Hooglied niet zo maar een liefdesliedje. Zelfs in de Psalmen wordt een psalm aangeduid met een lied (sjier) en nooit met een lied van (al) de liederen. De liefde in het Hooglied wordt bezongen omdat deze zo heerlijk is en deze liefde wordt zelfstandig gezien net als de wijsheid in  Spreuken 8:12. Het beginsel van de wijsheid in Spreuken is het dienen van de HEERE. Zo is ook de liefde in Hooglied gericht op de HEERE. Hooglied 8:6-7: "Leg mij als een zegel op Uw hart, als een zegel op Uw arm. Want de liefde is sterk als de dood, de hartstocht onstuitbaar als het graf. Haar vonken zijn vurige vonken, vlammen van de HEERE. Vele wateren kunnen de liefde niet uitblussen en rivieren spoelen haar niet weg. Al gaf iemand al het bezit van zijn huis voor de liefde, men zou hem smadelijk verachten".​ Maar te denken valt ook aan Spreuken 8:17a: "Ik heb lief (de Wijsheid zegt dit) wie mij liefhebben". 

Eigen gedachte naar aanleiding van dit boek:

Salomo en de Meerdere Salomo. 

Salomo komt ook voor in Hooglied (1,5: 3,7, 9, 11: 8:11-12). Dit lied kan hij gemaakt hebben toen hij met een Egyptische vrouw trouwde. Zijn vrouw wordt dan Sulamith (6:13) genoemd en dat is een woordspeling op Salomo wiens naam vrede betekent. Hij heet dus Freek en zij Frederika. Zij is dan ook donker (nigra) in het vergelijk met de hofdames in Jeruzalem (1:5) Hooglied 3:11 spreekt zelfs letterlijk over het huwelijk van Salomo: "Hooglied 3:11: " Ga naar buiten en zie, dochters van Sion, koning Salomo met de kroon waarmee zijn moeder hem kroonde op de dag van zijn bruiloft, ja, op de dag van de blijdschap van zijn hart!". Liefdesliederen waarin geliefden elkaar bezongen waren alom aanwezig bij de volken rondom Israël (bijvoorbeeld een Egyptenaar die zijn meisje bezong. Het lichaam van het meisje werd dan beeldend beschreven: "Haar mond is als een lotusbloem, haar borsten zijn als alruinen en haar armen zijn wijnstokken". Vanuit dit gezichtspunt kan antropologische uitleg ook. Maar dan is het net als met Psalm 72 waar het oppervlakkig gezien gaat om Salomo. Net als Psalm 72 heeft Hooglied veel diepere lagen. Salomo dichtte het naar aanleiding van zijn huwelijk maar er bevindt zich een diepere laag in Hooglied. Het gaat ten diepste om de HEERE en zijn volk in het Oude Testament en in het Nieuwe Testament om Jezus en zijn volgelingen. Op deze manier zou je eerder kunnen spreken van een typologische uitleg. Jezus zei in (Mattheüs 12:42) : "De koningin van het Zuiden zal opstaan in het oordeel samen met dit geslacht en het veroordelen, want zij is gekomen van de einde van de aarde om de wijsheid van Salomo te horen; en zie, meer dan Salomo is hier!". ​Bij een allegorische uitleg heeft men de neiging om alles om te duiden en alles te vergeestelijken. Bij een typologische uitleg wordt gekeken in welke opzicht de tekst indrukken weergeeft van Jezus in zijn gemeente. 

Opmerkingen: 
  • Echtbreuk in Deuteronomium 22:13-30 wordt aan de kaak gesteld en hoe daar mee moet worden omgegaan. Huwelijkstrouw tussen één man en vrouw zoals beschreven in Genesis 1 en 2 is het uitgangpunt. Hooglied gaat hier ook over maar heeft een diepere laag. 
  • Er zijn lagen in Hooglied: oppervlakkige laag. Salomo dichtte Hooglied naar aanleiding van zijn huwelijk Hooglied 3:11. Diepere laag de HEERE en het volk Israël (Deuteronomium 7): wie is deze die komt uit de woestijn? (Hooglied 3:6 en 8:5 Egyptische vrouw van Salomo en Israël Hooglied gelezen bij Paasfeest door de Joden). Innige liefde  (Hooglied 3:1-4) vooral voor de ware gelovigen binnen Israël.  De gechristianiseerde uitleg: Jezus en de enkele gelovige (mystieke lezing) of Zijn lichaam/gemeente (ecclesiologische lezing)
  • Statenvertaling merkt op bij Hooglied 3:11 dat koning Salomo vermoedelijk door zijn moeder Bathseba is gekroond op zijn trouwdag met zijn bruid. Dit is een historische lezing. Maar de Statenvertalers merken een diepere laag op. Het ziet op de hemelvaart van Christus. De dochters van Sion is zijn kerk die hemelvaart mag aanschouwen op de olijfberg maar ook door die te overdenken... Zie kanttekening 36. 
  • Unieke van deze bruid. Hooglied 6:8-9: " Al waren er zestig koninginnen en tachtig bijvrouwen en meisjes, niet te tellen,  zij is de enige, Mijn duif, Mijn volmaakte, zij is de enige voor haar moeder, de zuivere voor wie haar heeft gebaard. Als de meisjes haar zien, prijzen zij haar gelukkig, de koninginnen en bijvrouwen roemen haar" Historisch gezien wees Salomo andere af maar vooral geestelijk gezien...
  • NBG vertaling merkt het geestelijke karakter van Hooglied op: Christus en zijn bruid naar het voorbeeld van 2 Korinthe 11:2: " Want ik beijver mij voor u met een ijver van God. Ik heb u immers ten huwelijk gegeven aan één Man om u als een reine maagd aan Christus voor te stellen". Efeze 5:25: "Mannen, heb uw eigen vrouw lief, zoals ook Christus de gemeente liefgehad heeft en Zich voor haar heeft overgegeven". Openbaring 21:2, 9; 22:17).
  • Tirza zou er op kunnen duiden dat het Hooglied niet van Salomo is! volgens het voorwoord van de NBG op  Hooglied 6:4a: "Mooi bent u, Mijn vriendin, als Tirza, bekoorlijk als Jeruzalem". Waarom niet? Duikt op in de tijd van koning Jerobeam (zie 1 Koningen 14:17) maar zou deze stad niet ouder kunnen zijn? De kanttekening van de Statenvertaling wijst op Jozua 12:24. Deze stad werd door Israël veroverd. 
  • Het begrip verlangen in Hooglied 2:3 in relatie tot de Psalmen
  • Begrip ziel , het persoonlijke ... in Hooglied 1:7b; 3:1-4 SV: mijn ziel liefheeft HSV Ik innig liefheb 
  • Hooglied 2:17 merkt Willem van Saint-Thierry bij "Totdat de dag aanbreekt en de schaduwen verdwijnen", De schaduwen zijn de wereldse ijdelheden. Zij werpen een schaduw op de omgang met Jezus. Als de gelovige ingaat in het hemelse heiligdom zullen alle schaduwen wijken. De wereldse ijdelheden worden dan van hun voetstuk geworpen. De bruid verlangt naar die dag... Het is het zuchten van de Geest van de bruid in Romeinen 8:20, 23. 
  • Hooglied 7:10: ?"Ik ben van mijn Liefste en Zijn begeerte gaat naar mij uit". Lukas 22:15 En Hij (Jezus) zei tegen hen: Ik heb er vurig naar verlangd dit Pascha met u te eten, voordat Ik ga lijden.
  • Hooglied 8:14: Kom haastig... Openbaring 22:12, 20. 
  • Genesis 2-3 mens verdreven uit de hof/tuin. Hooglied, lied van de tuin. Ausloos legt dit verband maar de tuin in Hooglied is beeldspraak en die in Genesis 2-3 letterlijk. 
  • Hooglied is niet louter gepolijste romantiek maar geeft ook de ruwe realiteit weer. Er is ook sprake van een vijand: "vang de vossen" (2:8) en van een verflauwing in de liefde van de bruid: "ik sliep maar mijn hart waakte" (5:2).  De wachters in de stad verwondden de bruid en deden haar sluier af (5:7). 
  • "Vang voor ons de vosjes, de kleine vossen die de wijngaarden te gronde richten" (Hooglied 2:. Israël wordt de wijngaard genoemd (Jesaja 5). http://www.bijbelaantekeningen.nl/blog/2011/11/26/vang-die-vossen
  • Beeld wijngaard divers. Letterlijk in Hooglied 1:6  Plattelandsvrouw die gekleurd is door de zon. 
  • Ezechiël 13:2-6: "Mensenkind, profeteer tegen de profeten van Israël die profeteren, en zeg tegen hen die naar eigen inzicht profeteren: Hoor het woord van de HEERE! Zo zegt de Heere HEERE: Wee de dwaze profeten die hun eigen geest volgen zonder iets te hebben gezien! Als vossen tussen de puinhopen zijn uw profeten geworden, Israël: U bent niet in de bressen geklommen, en voor het huis van Israël wierp u geen muur op om op de dag van de HEERE staande te blijven in de strijd. Zij schouwen valse visioenen en leugenachtige waarzeggerij, zij die zeggen: De HEERE spreekt. Hoewel de HEERE hen niet gezonden heeft, verwachten zij dat het woord zal uitkomen!"
Powered by Create your own unique website with customizable templates.