Les 6 Na de Synode
Losser dan Dordt met als tegenreactie strenger dan Dordt
Leerdoel:
1. reacties na de Synode
Na de Synode zijn er drieërlei reactie. De eerste reactie is dan men lange tijd in het spoor gaat van de Dordtse vaderen. Dat is de beste reactie en de remonstranten dienden Dordtse leerregels te onderschrijven of anders hun ambt neer te leggen. Men deed dus aan tuchtmaatregelen als men Dordt niet onderschreef. Helaas zijn later twee andere reacties gevolgd die we hieronder beschrijven.
1.1. Comrie en Holtius
In de 18 de eeuw rukt de Verlichting op. De mens en zijn redelijk denken komt op de voorgrond te staan. Men gaat zich nu losser binden aan Dordt. Om die reden schreven Alexander Comrie en Nicolaus Holtius een geschrift 'Examen van het ontwerp van de tolerantie'. Beide predikanten waren bezorgd over de lossere binding aan Dordt. Het Remonstrantisme werd geduld en gehuld in de Vaderlandse kerk zelf. Comrie en Holtius gingen echter wel wat ver daar zij de rechtvaardiging van eeuwigheid leren in dit geschrift. Zij waren er bang voor dat men het geloof als een daad van de mens ging zien en dat deed men in die dagen. Overigens leerden zij wel dat het daadwerkelijk tot geloof komen in de tijd noodzakelijk blijft. Maar toch zetten zij wel een ander dogma op de kaart: de rechtvaardiging van eeuwigheid. In zijn behandeling van zondag 7 zette Comrie uitvoerig de levendmaking , weder geboorte centraal en stelde dat dit voorafgaat aan het daadwerkelijke geloven. Bij Dordt krijgt de oproep tot geloof het volle pond. Bij Comrie ook nog wel maar zijn navolgers werken liever met het begrip levendmaking, wedergeboorte of met de rechtvaardiging van eeuwigheid. Iemand is dan wedergeboren maar is nog niet bewust gerechtvaardigd. Men heeft nog geen weet dat de zonden zijn vergeven.
1.2. Felle reacties
Eigenlijk ziet men dat de theologen na Dordt moeite hadden om in het spoor van Dordt te blijven. Er waren felle reactie: of men negeerde Dordt en ontkende de absolute doodstaat van de mens of men scherpte Dordt aan. Vooral in de tijd van de afscheiding, 19de eeuw en daarna 20ste en 21ste eeuw heeft men moeite om binnen de kaders van Dordt te blijven. Uit angst voor Remonstrantisme perkt men de aanbieding van het heil in of men zegt: je moet eerst wederom geboren zijn om te kunnen geloven of men legt de nadruk op de verkiezing van eeuwigheid of de rechtvaardiging van eeuwigheid. Dordt leert echter dat God de wedergeboorte/ rechtvaardig/verkiezing middellijk werkt namelijk door de prediking en de oproep tot geloof. Bij Dordt is het altijd het evangelie waarlangs God Zijn verkiezing realiseert.
Leestip: 'Het ABC van het geloof' van Alexander Comrie. Comrie laat zien dat het geloof bestaat uit daden zoals aannemen maar ook hongeren en zoeken. Als het geloof sterk is neemt het aan maar als het wat zwakker is hongert het. Dit boek is echt pastoraal. Niet elke gelovige en elke geloofsdaad is sterk. Zwak gelovige vinden hier hun toestand. Hier is Comrie op zijn best.
Vraag 1: Wat is het gevaar van het benadrukken van de leer van de verkiezing van eeuwigheid? Hoe komt deze leer het beste tot zijn recht (zie hoofdstuk 5 Dordtse leerregels)?
Vraag 2. : Is het Bijbels om meer de nadruk te leggen op de wedergeboorte dan op de oproep tot het geloof? Zie Johannes 3:16.
Vraag 3.: Hoe werkt God de wedergeboorte, de levendmaking volgens 1 Petrus 1:23-25 en Jakobus 1:18 en volgens DL 3/4:17?
Losser dan Dordt met als tegenreactie strenger dan Dordt
Leerdoel:
- Beseffen dat na de Dordtse Synode er globaal drie kampen zijn ontstaan. Zij die Dordt naspreken. Zij die Dordt te zwaar vinden en zich er van afkeren en als tegen reactie zij die zwaarder maatregelen nemen dan Dordt en de Bijbel om het remonstrantisme te weren.
1. reacties na de Synode
Na de Synode zijn er drieërlei reactie. De eerste reactie is dan men lange tijd in het spoor gaat van de Dordtse vaderen. Dat is de beste reactie en de remonstranten dienden Dordtse leerregels te onderschrijven of anders hun ambt neer te leggen. Men deed dus aan tuchtmaatregelen als men Dordt niet onderschreef. Helaas zijn later twee andere reacties gevolgd die we hieronder beschrijven.
1.1. Comrie en Holtius
In de 18 de eeuw rukt de Verlichting op. De mens en zijn redelijk denken komt op de voorgrond te staan. Men gaat zich nu losser binden aan Dordt. Om die reden schreven Alexander Comrie en Nicolaus Holtius een geschrift 'Examen van het ontwerp van de tolerantie'. Beide predikanten waren bezorgd over de lossere binding aan Dordt. Het Remonstrantisme werd geduld en gehuld in de Vaderlandse kerk zelf. Comrie en Holtius gingen echter wel wat ver daar zij de rechtvaardiging van eeuwigheid leren in dit geschrift. Zij waren er bang voor dat men het geloof als een daad van de mens ging zien en dat deed men in die dagen. Overigens leerden zij wel dat het daadwerkelijk tot geloof komen in de tijd noodzakelijk blijft. Maar toch zetten zij wel een ander dogma op de kaart: de rechtvaardiging van eeuwigheid. In zijn behandeling van zondag 7 zette Comrie uitvoerig de levendmaking , weder geboorte centraal en stelde dat dit voorafgaat aan het daadwerkelijke geloven. Bij Dordt krijgt de oproep tot geloof het volle pond. Bij Comrie ook nog wel maar zijn navolgers werken liever met het begrip levendmaking, wedergeboorte of met de rechtvaardiging van eeuwigheid. Iemand is dan wedergeboren maar is nog niet bewust gerechtvaardigd. Men heeft nog geen weet dat de zonden zijn vergeven.
1.2. Felle reacties
Eigenlijk ziet men dat de theologen na Dordt moeite hadden om in het spoor van Dordt te blijven. Er waren felle reactie: of men negeerde Dordt en ontkende de absolute doodstaat van de mens of men scherpte Dordt aan. Vooral in de tijd van de afscheiding, 19de eeuw en daarna 20ste en 21ste eeuw heeft men moeite om binnen de kaders van Dordt te blijven. Uit angst voor Remonstrantisme perkt men de aanbieding van het heil in of men zegt: je moet eerst wederom geboren zijn om te kunnen geloven of men legt de nadruk op de verkiezing van eeuwigheid of de rechtvaardiging van eeuwigheid. Dordt leert echter dat God de wedergeboorte/ rechtvaardig/verkiezing middellijk werkt namelijk door de prediking en de oproep tot geloof. Bij Dordt is het altijd het evangelie waarlangs God Zijn verkiezing realiseert.
Leestip: 'Het ABC van het geloof' van Alexander Comrie. Comrie laat zien dat het geloof bestaat uit daden zoals aannemen maar ook hongeren en zoeken. Als het geloof sterk is neemt het aan maar als het wat zwakker is hongert het. Dit boek is echt pastoraal. Niet elke gelovige en elke geloofsdaad is sterk. Zwak gelovige vinden hier hun toestand. Hier is Comrie op zijn best.
Vraag 1: Wat is het gevaar van het benadrukken van de leer van de verkiezing van eeuwigheid? Hoe komt deze leer het beste tot zijn recht (zie hoofdstuk 5 Dordtse leerregels)?
Vraag 2. : Is het Bijbels om meer de nadruk te leggen op de wedergeboorte dan op de oproep tot het geloof? Zie Johannes 3:16.
Vraag 3.: Hoe werkt God de wedergeboorte, de levendmaking volgens 1 Petrus 1:23-25 en Jakobus 1:18 en volgens DL 3/4:17?