500 jaar Luther - Alles over het leven van Luther
  • Wij
    • De juichkreet van de reformatie
    • Actueel
    • Thomas More
    • Zijn Joden intelligent?
    • Met een beroep op Luther
    • Apologie in tweevoud
    • De bede in de doop: Altijd wil regeren
    • Een moderne vraag
    • Werkverbond
    • Het genadeverbond in het doopformulier
    • Het genadeverbond volgens Jongeleen
    • De volkomen leer van de zaligheid
    • Een kanttekening bij de theocratie
    • De almacht van God
    • De uitverkiezing bij Luther, Kohlbrugge en Boston
  • Leven
    • Studentenangst
    • Zijn voornaam
    • Zijn levensloop
    • Zijn navolgers
    • Zijn achternaam
    • Zijn tijd
    • Zijn worsteling
    • Zijn ontwikkeling
    • Zijn Augustinus
    • Zijn vrouw en zijn vriend
    • Zijn Psalm 118
    • Zijn Johannes Hus
    • Zijn Nicolaas van Lyra
    • Zijn Reuchlin
    • Zijn Erasmus
    • Zijn tegenstander: Aristoteles
    • Zijn pausen
    • Zijn begin als reformator
    • Zijn pleidooi voor kerkhervorming
    • Zijn besmette imago
    • Zijn Thomas Müntzer
    • Zijn Schriftuitleg
    • Zijn Johannes Agricola
    • Zijn disputen
    • Zijn onderscheid tussen schrift en gesproken Woord
    • Zijn Schriftvisie
    • Zijn postmodernisme
    • Zijn leesroute
    • Zijn uitleg
    • Zijn tafelgesprekken
  • Geschriften
    • Zijn 97 stellingen
    • Zijn 95 Stellingen
    • Brief aan Albrecht von Mainz
    • Brief aan christelijke adel
    • Babylonische gevangenschap
    • Over de goede werken
    • De vrijheid van een christen
    • Brief aan de raadsheren
    • Brief aan Nederland
    • De bruiloft te Kana.
    • De kloostergeloften en het huwelijk
    • Brief van een vertaler
    • Overal is God
    • Brief van Jacobus
    • Brief aan de Romeinen
    • De brief aan de Galaten
    • De goede Herder
    • De studie theologie
    • De knechtelijke wil
    • Tegen de Joden
    • Tegen het pausdom.
  • Verwant
    • Johannes Huss
    • Reuchlin als voorloper
    • Calvijn
    • Guido de Brès en Menso Alting
    • Borstius
    • Koelman
    • Van der Groe
    • Maccovius
    • Comrie
    • Comrie' s volgers (1)
    • Comrie's volgers (2)
    • Ebenezer Erskine
    • Ralph Erskine (1)
    • Ralph Erskine ( 2)
    • Breuk: Kant en Nietzsche
    • Kohlbrugge
    • J A Wornser sr
    • Ferdinand Domela Nieuwenhuis
    • Barth
    • Bonhoeffer
    • Bultmann
    • Hoornbeeck
    • Eta Linnemann
  • Bijbel
    • Onze taal en de klassieke talen
    • Sciëntisme
    • Hebreeuws huiswerk
    • Richteren en Ruth: een vacature vervuld
    • Theologie des Altes Testament
    • Bijbels Hebreeuws
    • Lesopzet
    • Psalm 115, 116 en 117
    • Vrijheid der exegese
    • Lukas 4:16-30
    • De theologie van Kronieken
    • Psalm 120-134
    • De grondtaal als mand van de Geest
    • BuitenBijbelse parallellen
    • De mythe van de mythische mens in de Bijbel
    • Nabonidus
    • Makhtesh holle plaats
    • Codex Hammurabi
    • Vertalingen uit het Hebreeuws
    • Hooglied Hans Ausloos
    • Hooglied Willem van Saint-Thierry
    • Het Hooglied
    • The gospel according to Isaiah 53
    • De bundel psalmen 120-134
    • Leesmethode
    • De zeventig weken en de grote verdrukking
    • Lukas 2
    • Wees sterk en moedig (Salomo)
    • Gods rechtszaak in Jesaja 1 en Micha 6
    • Jeremia 46:10 een slachting voor de HEERE
    • Het boek Job
    • Psalm 1 en 2
    • Psalm 7
    • Psalm 42
    • Psalm 51
    • Psalm 72
    • Psalm 77
    • Psalm 124
    • Leeslint Psalm 110
    • Psalm 110 in Hebreeën
    • Psalm 110
    • Psalm 115 116 en 117
    • Psalm 120
    • Psalm 121
    • Psalm 122
    • Psalm 123
    • Vergilius en Jesaja
    • Klacht op goede vrijdag van Jezus
    • (niet) ter wille van Israel (Jesaja 40-55)
    • De ware wijnstok
    • Nieuwe vertalingen
    • Subtiele Schriftkritiek
    • Leeslint Jeremia
    • Gedichten en Psalmen
    • Cursus Bijbels Grieks
    • Aramees in Jeremia 10:11
    • Openbaring 13
    • Vertaling Jesaja 63:1-6
    • Edom in Jesaja 34 en 63
    • Wie schreef Genesis ?
    • De betekenis van de men in Jesaja 35:1a
    • Geduld volgens Jakobus
    • Lopend vuur
    • Retoriek in 1 Korinthe 15
    • Het misoffer en Maleachi 1:11
    • De instructies in 1 Timotheus 4 nader bekeken
    • Het eenmalige offer
    • Keizer Augustus
    • De verwoesting van Jeruzalem
    • De tweevoudige gebiedende wijs in het Nieuwe Testament
    • Een afgesneden zaak
    • Schepping in Genesis 1
    • Schepping in Genesis 2 vers 4 b en verder
    • De val in Genesis 3
    • Meditatieve momenten
    • Het Hooglied is meer dan een liefdeslied
    • De oerrol van Jeremia
    • Schriftoverdenking
    • Cursus Hebreeuws
    • Cursus Hebreeuws vervolg
    • Wat staat er in het Hebreeuws en in het Grieks??
    • Joodse gebeden en liederen
    • Openbaring 7,8,9
    • Openbaring 15 en 16
    • Zijn de brieven aan Timotheus van Paulus?
    • jongeling te Nain
    • Het paradijs
    • Tekst en uitleg
    • Een bewogen prediker
    • Gezanten namens Christus
    • Het tweevoudige doel van de doop
    • De dode zeerollen
    • Het genadeverbond in de Schrift
    • De evolutie van de Bijbel
    • De 'theios aner' en Jezus
    • Esther en de Reformatie
    • De plaats en de betekenis van het boek Ruth
    • Zie Mijn Knecht
    • Jesaja 53
    • 'Ere zij God' nader bekeken
    • Gods woord houdt stand
    • Laat ons overvaren
    • 666
    • Simson
    • Bart Kamphuis
    • Jesaja 7:14
    • De auteurs van Jesaja
    • Psalm 137
    • De geloofstaal van Jona
    • Job de lijdende rechtvaardige
  • Boek
    • Ethisch hervormd Johannes de Groot
    • Jood De vergeten geschiedenis van een beladen woord
    • Nederlandse Lutheranen en hun omgang met de Augsburgse ConfessieNieuwe pagina
    • De Bijbel als biografie van God en mensen
    • Volwassendoop kinderdoop herdoop
    • De middenorthodoxie
    • Robert Boyle
    • Christelijke wetenschappers
    • Op ontdekkingstocht door het Nieuwe Testament
    • De hemel te rijk
    • Ontwakend Jodendom
    • Theologie en hermeneutiek
    • Tasten naar God
    • De apotheek in de getto
    • Baas in eigen boek?
    • Pal voor Gods heilige schepping
    • De laatste lente van de dinosauriërs
    • Overal is God
    • Chanoeka
    • Wetenschappers zijn arrogant
    • Dialoog, dans en duel Preken voor tijdgenoten
    • De dienaar van JHWH
    • Hebreeuws leer je zo
    • Hoe zit het met de ouderdom van de aarde?
    • Zo Zoon, zo Vader
    • Jeremia, profeet van oordeel en hoop
    • 50 misverstanden over de Bijbel
    • Israel een wereld apart
    • Storm over de wereld
    • Heel verschillend en toch één
    • Er klopt niks van Onthutsende onthullingen over de evolutietheorie
    • Traag tot toorn
    • De omkeer van God in het Oude Testament
    • Heilig is zijn naam
    • Donatisten
    • Vergeving en herstel (Anselmus)
    • Evolutie Een ei zonder kip
    • Kan de wetenschap alles verklaren?
    • Boven tijd en toeval
    • Zwingli De Labadie Kohlbrugge
    • De doop in de Nederlandse belijdenisgeschriften
    • Erasmus Begrepen uit de geest der renaissance
    • Athanasius De menswording des Woords
    • Ontluikend christendom
    • Ik ben de HEERE, Uw God, Ebenezer Erskine
    • Boeken over de Psalmen
    • Het verraad der clercken
    • Willem Teellinck Soliloquium
    • Brokkelbrein
    • 1 zo'n mannetje
    • Benne Holwerda herdacht
    • De wereldwijde vloed
    • Een nieuwe geboorte
    • De heruitgave van "Een beschouwing van het verbond der genade"
    • De val van Prometheus
    • De held met duizend gezichten
    • De slag om het hart
    • Het paradijs
    • The Hebrew Bible
    • De doop volgens ds G Boer
    • De zekerheid van het heil
    • Luther voor leken
    • Midden in het leven
    • Adam waar ben jij?
    • Calvijn en zijn uitleg van de Psalmen
    • Kerstens visie op Boston
    • Bemind Henri Nouwen in gesprek
    • Het Hooglied van Salomo
    • Verhaal en feit in de Bijbelse tijd
    • De tijdgeest verstaan
    • Als vrouwen het woord doen
    • Luther on Jews and Judaism
    • Dominicanen in meervoudig perspectief
    • Jesus and the eyewitnesses The Gospels as Eyewitness Testimony
    • Boeken over Jesaja
    • Calvijns klassieke opleiding
    • Academische herdenkingen
    • Dr. C Steenblok
    • Boeken in het kort
    • Kersten in kleur
    • Kersten en het genadeverbond
    • Boston en het genadeverbond
    • Bullinger en het genadeverbond
    • Laurus Boone
    • Eerherstel voor Boone
    • Leeslint doopbelofte
    • Leeslint kinderdoop
    • Dr. J.G. Woelderink Verbond en bevinding
    • Reformatie toen en nu
    • Reformatie vandaag
    • Om het behoud
    • Thomas Boston
    • Separatisme en wereldgelijkvormigheid
    • Wetenschap of vooroordeel?
    • Jeruzalem en Athene
    • Gereformeerde scholastiek
    • Théodore de Bèze
    • De jonge Luther
    • Luther, een sympathieke potentaat.
    • En alzo zal geheel Israel gered worden'
    • Liefde voor Israel
    • Verwacht u Hem?
    • Voetius en de sabbat
    • Het rechtvaardigend geloof
    • Letterknechten
    • Israel in het geding
    • Comrie en het ABC van het geloof
    • Het Oude Testament
    • Het hart van Torah
    • Algemene genade
    • Herman Dooyeweerd
    • De reformatie der prediking
    • De gemeene gratie
    • De grote ontsporing
    • Athanasius als bestrijder der Arianen
    • De reformatie van koning Josia
    • Melanchtons humanisme
    • Melanchton en de oude kerkvaders
    • De Verlichting als kraamkamer
    • Was de Reformatie een vergissing?
    • Luther in het oordeel van Sorbonne
    • Katharina von Bora
    • Het merk Luther
    • De Bijbel als boek van schoonheid
    • Leeslint de dochter van Jefta
    • De Nadere Refomatie van het gezin
    • C.S Lewis De zeebries der eeuwen
    • Mozes en Hammurabi
    • Leeslint de grondtekst
    • Leeslint scriptie schrijven
    • Leeslint de hereniging van 1892
    • Leeslint divers
    • Leeslint vader en zoon
    • Leeslint schepping en evolutie
    • Leeslint Bijbelse sleutelwoorden
  • Politiek
    • Hoe migratie echt werkt
    • De graanrepubliek
    • Opkomst Meritocratie
    • de PvdA en de neoliberale revolutie van de jaren negentig
    • Diplomademocratie
    • De verborgen juwelen
    • De aanval op het Westen
    • De moderne economie als juggernaut
    • De economie van goed en kwaad
    • Wealth of nations
    • De vrije markt bestaat niet
    • Wat kunnen wij leren van economen die bijna niemand meer leest
    • Wachten op het westen
    • Over arbeid Simone Weil
    • Ben je wel een gezonde baas
    • Islamisme en Islam
    • Klimaatverandering als klassenoorlog
    • Een jager in het woud // Maarten Doorman
    • Generatie angststoornis //Jonathan Haidt
    • België 2000 jaar geschiedenis
    • Ruis
    • Het ijzeren veulen
    • Hoe Parijs de revolutie maakte en de revolutie Parijs
    • De troost van gebrekkig strafrecht
    • Links vs rechts
    • Angst voor vrijheid E Fromm
    • In wat voor een wereld zullen we leven
    • Over het sabbatsjaar en jubeljaar
    • Een biografie van Parijs
    • De Tawl Hoe de Nederlandse taal (bijna) Amerika veroverde
    • Vertroostingen Dirk de Wachter
    • Het verlaten individu Esther van Fenema
    • Gaza Een geschiedenis van kolonisatie
    • Oratie van Bas van Bavel
    • De gezagscrisis Ad Verbrugge
    • Laat de aarde juichen
    • De 7 uitdagingen in het onderwijs aan hoogbegaafden
    • Werelddenkers
    • Marketing in de nieuwe economie
    • De onzichtbare hand Bas van Bavel
    • Een nieuwe structuurverandering van het publieke domein
    • Vita contemplativa
    • Het is oké om kwaad te zijn op het kapitalisme
    • Het communistisch manifest
    • De ongelijkheidsmachine
    • Minder is meer
    • De perfecte storm
    • Thora en Stoa
    • Observaties over Europa
    • Niet alles is te koop
    • De asielloterij
    • Tijd geest Een perspectief op mens en tijd
    • De Tovenaar en de Profeet
    • Wokeland Coen de Jong
    • Geuzen en glippers
    • Weimarrepubliek
    • Geuzen aan de macht
    • Geuzen in de lage landen
    • Hoop voor de aarde
    • Ruw ontwaken uit de neoliberale droom
    • Huntingto versus Fukuyama
    • De schijn-elite van valse munters
    • Ode aan het klootjesvolk
    • Op de bank
    • Socratisch motiveren
    • Gevaren van de moderne kapitalistische wereld
    • Luther over de koopman en dewoeker
    • Een land van kleine buffers
    • Democratie en autocratie
    • J.J. Buskes Het nationaalsocialisme
    • De draagbare Ter Braaak
    • Een ongemakkelijke waarheid
    • Dames voor Darwin
    • Prinses Irene en prins Carlos Hugo
    • Microfobie De cult van het kolossale
    • Strijdvaardig leven. In het spoor van Socrates, Seneca en Samoerai
    • De onmisbaren
    • Zetelroof Geerten Waling
    • Framing
    • Bore out
    • Kemal Mustafa
    • Politiek bij een geopende Bijbel
    • Eigen volk eerst
    • Edmund Burke
    • Oikofobie Thierry Baudet
    • Baudet en het kabinet
    • Keynes en de staatskas
    • Marx: zijn geboorteplaats en zijn leven
    • Standbeeld voor Marx
    • Marx' materialisme
    • Opium van het volk
    • Vervreemding
    • Ottho Gerhard Heldring
    • Pieter Jelles Troelstra
    • Het doopformulier besproken
    • Niet bij brood alleen
  • Dordt 400
    • De mand van de Geest
    • Van doopvont naar avondmaalstafel
    • Dordt: een opmerkelijke theodicee
    • Vicentius en de kerkelijke eenheid
    • Vicentius
    • De synode van Emden 1571
    • Leerregels les 1
    • Samenvatting Les 1
    • Leerregels les 2
    • Samenvatting les 2
    • Leerregels les 3
    • Wat maar vooral ook hoe
    • Leerregels les 4
    • Leerregels les 5
    • Leerregels les 6
    • Beelden van synode en land
    • Beeld van een vis in sterk stromend water
    • Theologische uitdrukkingen
    • De plaats van de leerregels
    • Les opzet eerste ochtend
    • Historische context
    • Waarom de Synode
    • Waarom Dordrecht
    • Waarom Bogerman
    • Synodeleden
    • Johannes Drusius de voorbereider van de Statenvertaling
    • De Statenvertaling
    • Johannes Maccovius
    • Kloosterkerk Den Haag
    • Kerend tij in Utrecht
    • Algenoegzaam
    • De welmenende roeping in de Dordtse leeregels
    • Pastoraal
    • Zondag 20
    • Het doopformulier uitgelegd
    • Dordt in diskrediet
    • Van Dordt naar Ulrum
    • Beza en de verkiezing
    • De verschillen na de Synode
    • Cornelis Hoen
    • Jacobus Trigland
    • De (theo)logische visie tijdens en na Dordt
    • Wordt heel de wereld zalig?
    • Rechtvaardigmaking van eeuwigheid
    • Bavianen en slijkgeuzen
    • Dubbele predestinatie
    • Augustinus' uitleg van Romeinen 9
    • Luther en de verkiezing
    • De aard van het geloof
    • Natuurlijk licht
    • Catechese
    • Artikel 8 dominees
    • Luther en artikel 8
    • Willem Teellinck en zijn avondmaalsvisie
    • komt nog
    • Komt nog
    • Sciëntisme
    • Heilszekerheid >
      • Nieuwe pagina
      • Nieuwe pagina
De Dordtse leerregels lezen als  
een theodicee en als een pastorale handreiking voor gemeenteleden... 


Wat een theodicee is 
Een argumentatie die een rechtvaardiging (Dicee: Grieks rechtvaardiging) moet zijn voor het geloof in het bestaan van een God (Theos) die zowel volmaakt goed als almachtig is volgens de Bijbel, terwijl er toch kwaad in de wereld bestaat.  Heeft God daar de schuld van? Deze rechtvaardiging van God is noodzakelijk omdat de mens God al gauw van het kwaad de schuld geeft. Augustinus zei verzuchtend: het valt niet mee God te zijn want je krijgt toch werkelijk overal de schuld van. In de Bijbel, Gods eigen Woord, lezen we dat God goed en rechtvaardig is. God is geen auteur van het kwaad en de zonde. Mensen gaan verloren om eigen schuld en worden behouden door Zijn genade.  

Voorbeelden uit de Bijbel van een theodicee: de boeken Job en Jona 
Het boek Job gaat in of het wel rechtvaardig is dat God een rechtvaardige man als Job zo laat lijden. De vrienden menen dat God rechtvaardig is en Job dus wel zonden moet hebben gedaan die God nu straft. De inleiding (proloog) zet ons als lezer op een ander spoor: Job is gewoon onschuldig. God laat de rechtvaardige lijden! Zo  wordt de weg gebaand voor het plaatsvervangende lijden van de Messias (Jesaja 53)
Het boek Jona is omgekeerd aan het boek van Job. Hoe is het mogelijk en Jona begrijpt er helemaal niets van dat God het goddeloze Nineve spaart... Hier staat God rechtvaardigheid eveneens ter discussie. God is veel te genadig. Gods genade volgt echter op het berouw van Nineve! Gods genade gaat over de grenzen van Israël heen... Jona is dus een zendingsboek. Hier is als iets te horen van de rechtvaardiging van de goddeloze die beschreven staat in Romeinen 3. 
 

Waarom Dordt een theodicee is
Dit blijkt meteen uit DL 1.1 GOD DOET GEEN ONRECHT maar ook bijvoorbeeld uit DL1.5 GOD IS NIET DE OORZAAK VAN HET ONGELOOF 

1.1 GOD DOET GEEN ONRECHT 
De Dordtse vaderen beginnen niet met de eeuwige verkiezing. Er was namelijk onrust in de Gereformeerde kerk van de Republiek. Volgens de remonstranten leerden de contraremonstranten dat God mensen van eeuwigheid heeft verkoren en heeft verworpen. De eigen inbreng is in beide gevallen nul. Noch aan de verkiezing noch aan de verwerping heeft de mens part noch deel.

Maar zo liggen de zaken niet. De Dordtse vaderen beginnen niet met de verkiezing of verwerping van eeuwigheid maar met onze val in Adam in de tijd. Daar staat in 1.1: “Omdat alle mensen in Adam hebben gezondigd en Gods vloek en de eeuwige dood verdienen, zou God niemand onrecht/ongelijk gedaan hebben, als Hij besloten had het hele menselijke geslacht aan zonde en vervloeking over te laten en vanwege de zonde te veroordelen”.

Opvallend is de formulering: "God ZOU niemand ONRECHT/ONGELIJK gedaan hebben als Hij besloten had het hele menselijke geslacht aan de zonde en vervloeking over te laten’. Er staat niet concluderend ‘God doet niemand onrecht nu Hij ons allen in de zonde en vervloeking heeft gelaten’. God handelt zo niet met ons. God zij dank maar stelt dat Hij dat wel gedaan zou hebben. Dan kon niemand Hem beklagen. Dat wij gered worden is dus meer dan waar wij recht op hebben en dus genade! Verloren gaan is geen ONRECHT maar recht en billijk. Geloven wij dat?


OPMERKING                                                                                                                 
In het eerste artikel ruimen de Dordtse vaderen het misverstand uit de weg dat God ONRECHT doet (in de Latijnse brontekst: injuria) door sommige mensen te verkiezen en andere mensen te verwerpen. De Dordtse vaderen wijzen ons op onze diepe val in Adam. Niemand heeft om die rede nog langer recht op het eeuwige leven vanwege deze val. 


Dordt 1.5: GOD IS NIET DE OORZAAK VAN HET ONGELOOF 
In de Gereformeerde Kerk van de republiek was onrust. De remonstranten stelden dat de orthodoxe predikanten leerden dat jouw aandeel er niet toe doet. Van het ongeloof is God de oorzaak. Je had pech. Je was niet verkoren. Dordt leert anders. De mens wordt opgeroepen om te geloven anders gaat hij of zij verloren. Ongeloof en geloof verschillen wel qua herkomst van elkaar volgens de Dordtse vaderen. 

We lezen over de herkomst van het geloof en het ongeloof (1:5) ‘Van dat (NARE) ongeloof zoals ook van alle andere zonden, ligt de oorzaak of schuld beslist niet in God, maar in de mens (God is dus geen Auteur van het kwaad). MAAR het geloof in Jezus Christus en de zaligheid door Hem, is een genadige gift van God; zoals geschreven is: Door (MIJN GESCHONKEN) genade ben je zalig geworden’.

OPMERKING
Het ongeloof wordt getypeerd als incredulitatis istius. Istius is DAT, dat wil zeggen aanwijzend maar dan met name negatief en dus vertaal ik aangescherpt: DAT NARE ongeloof. Heb jij ook last van DAT NARE ONGELOOF. MAAR (SED, scherpe tegenstelling) het geloof is een gratuitum donum DEI een gratis, hoef je niets voor te doen, geschenk van God. 

De pastorale toon van de leerregels
De pastorale toon van de leerregels laat zien dat God de goede Herder is die voor Zijn kudde zorgt. 
Prof dr  Arnold Huijgen merkt op:   

Het pastorale karakter kan worden geïllustreerd aan de hand van twee voorbeelden. Ten eerste, overleden zuigelingen. De remonstranten bekritiseerden de leer van de predestinatie dat deze zoals de orthodoxie het leert "veel jonge kinderen van gelovigen in hun onschuld uit de borst van hun moeder worden weggerukt en op wrede wijze in de hel worden geworpen" De leerregels echter bieden troost door te stellen dat 'godvruchtige ouders dat niet zouden moeten doen twijfelen aan de uitverkiezing en het heil van hun kinderen, waaruit God geroepen heeft dit leven in de kindertijd” (1.17).

Een tweede voorbeeld vinden we bij de bespreking van conversie. De Synode toont bewustzijn van de twijfels en verleidingen die het menselijk hart kan aanvallen: Zij die nog niet actief in zichzelf een levend geloof ervaren in  Christus…, maar die niettemin de middelen gebruiken waarmee God beloofd heeft te werken deze dingen in ons te zullen werken. Zulke mensen moeten niet verontrust zijn bij de vermelding van verwerping, noch zichzelf tot de verworpenen moeten rekenen; ze moeten eerder doorgaan ijverig in het gebruik van de middelen. (1.16)


Deze pastorale toon is niet alleen de kers op de taart, maar hoort er ook bij stuwkracht van de leerregels. Terwijl veel afgevaardigden een supralapsarisme bepleitten dat standpunt heeft de neiging om verkiezing en verwerping tot een  gelijkwaardige tweeling te maken en leidt tot netelig pastorale vragen.  De leerregels nemen een infralapsarische benadering bij de begin van de verschillende hoofdstukken aan. Deze beginnen met menselijke zonde en schuld. Bovendien verwerpen de leerregels het standpunt nadrukkelijk van degenen die leren "dat op dezelfde manier [eodem modo] waarin verkiezing is de bron en oorzaak van geloof en goede werken, verwerping de oorzaak van ongeloof en goddeloosheid is (aldus prof dr Arnold. Huijgen). 

Dordt 1.15: VERWERPING IS EEN VOORBIJGAAN EN NIET EEN ACTIEVE DAAD VAN GOD 
In artikel 1.15 brengen de Dordtse vaderen voorzichtig de verwerping naar voren. De remonstranten beschuldigden de Dordtse vaderen ervan dat zij verkiezing en verwerping zagen als een werk van God. God verkiest net zo makkelijk als Hij verwerpt. De vaderen ontkennen deze symmetrie: gelijkheid. In de verkiezing is God actief  volgens de Dordtse vaderen en in de verwerping is God passief. Hij laat liggen.. 

De Schrift leert namelijk dat niet alle mensen verkoren zijn. Sommigen is God namelijk in zijn eeuwige uitverkiezing voorbijgegaan. Kortom God lieten hen liggen in hun doodstaat waar de mensheid zichzelf vrij en moedwillig ingestort heeft door de val in Adam. De Dordtse vaderen zeggen: ‘God besloot hun het heilbrengend geloof en de genade van de bekering niet te schenken, maar hen op hun eigen wegen en onder zijn rechtvaardig oordeel TE LATEN en hen tenslotte niet alleen om hun ongeloof, maar ook om alle andere zonden te veroordelen en voor eeuwig te straffen, en daarin zijn rechtvaardigheid te tonen’. God LAAT hen dus in hun ongeloof en in hun eigen zonde. God is dus passief en niet actief betrokken bij de verwerping.

Om alle misverstanden uit de weg te ruimen zeggen de Dordtse vaderen: ‘DIT (bovenstaande) IS HET BESLUIT VAN DE VERWERPING dat God beslist niet maakt tot de bewerker van de zonde - dat is een godslasterlijke gedachte! - maar dat Hem stelt tot de ontzagwekkende, onberispelijke en rechtvaardige Rechter en Wreker ervan’.

OPMERKING 
De remonstranten beschuldigden de Dordtse vaderen dat zij verkiezing en verwerping op dezelfde wijze (eo modo)  behandelden. Dit misverstand ruimen zij op in dit artikel. Het zijn juist de remonstranten die verkiezing en verwerping op dezelfde wijze behandelen. Zij stellen dat verkiezing en verwerping geheel in de handen liggen van de mens. Zoals de Dordtse vaderen het leren krijgt God alle eer van Zijn genadevolle heerlijke verkiezing en de eerlijke rechtvaardige verwerping. Verwerping is een voorbijgaan. God besloot om gevallen mensen op hun eigen gekozen wegen en het daarmee verbonden rechtvaardige oordeel te laten (relictos).



Te bestuderen boek:
THE Canons of Dort A Theological and Pastoral Critique
https://www.bol.com/nl/nl/p/the-canons-of-dort/9200000073879756/?bltgh=ux-D4cCa-G4WNQm6J7NNmw.2_26.27.ProductImage

​file:///C:/Users/Gebruiker/Downloads/The-Theology-of-the-Canons-of-Dort.pdf
Powered by Create your own unique website with customizable templates.