De 'theios aner' en Jezus
De halfgod
In de Griekse wereld kende men de held (heros). Hij was de man die grote wonderen deed. Dat kon deze mens doen daar hij een goddelijke man was. In Grieks heette hij de theios aner, de goddelijke man. Dr. A.F Klijn merkt hierover op: De verhalen van de 'goddelijke man' zijn soms vergeleken met die in de evangeliën. Naast overeenkomsten zijn er ook verschillen. De 'goddelijke man' heeft een lokale en tijdelijke uitstraling die in feite niet verder gaat dan het wonderbaarlijke. De evangeliën echter spreken nier over Jezus als plaatselijke halfgod, maar als de hemel en aarde en tijd en eeuwigheid omspannend (Dr. A.F Klijn. Het ontstaan van het Nieuwe Testament, p. 75) We willen de verschillen die dr. A.F. Klijn ons aanreikt tussen Jezus en de theios aner hier onder verder uitwerken.
Jezus is God in het evangelie van Johannes
In het evangelie van Johannes wordt Jezus niet theios, goddelijk, genoemd maar theos, God (Johannes 1:1). Dit is opvallend want zou Johannes Jezus slechts gezien hebben als goddelijk dan zou hij het begrip theios gebruikt hebben. Johannes laat echter de i weg en tekent op dat Jezus theos, God, is. Johannes zet dus niet de puntjes op de i maar laat de i gewoon weg en dat maakt een wereld van verschil. Jezus is dus geen halfgod. Zou Johannes dat gevonden hebben dan zou hij een prachtig equivalent hebben in de Griekse wereld namelijk de theios aner', de goddelijke man. Johannes gebruikt voor Jezus de naam theos, God (weliswaar zonder lidwoord). Dat is een verschil met de theios aner, de goddelijke man (D. A. Carson merkt op: 'There is a perfectly serviceable word in Greek for divine namely theios'' D. A. Carson, The gospel according to John, p. 117).
Jezus is de Redder van de wereld in het evangelie van Johannes
Daarnaast tekent Johannes Jezus niet als een lokale held zoals de theios aner uit de Grieks wereld maar hij tekent Jezus als de Zaligmaker/ Redder van de wereld (Johannes 4:42). Een naam die de Romeinse keizers zichzelf toeschreven. Maar zal iemand zeggen: dit zeggen de mannen in Samaria van Jezus en niet Johannes zelf. Dat is waar maar Johannes corrigeert dit niet. Sterker nog Johannes herhaalt het zelfs in een van zijn brieven waar hij zegt: 'En wij hebben het aanschouwd, en getuigen, dat de Vader Zijn Zoon gezonden heeft tot een Zaligmaker van de wereld' (1 Johannes 4:14).
Van Joodse man tot DE Zaligmaker van de wereld
Het aardige is dat de Samaritaanse vrouw Hem eerst zag met haar natuurlijke oog als een Joodse man (Johannes 4:9). Tijdens het gesprek toen haar ogen wat meer opengingen voor Jezus zag zij Hem als een profeet (Johannes 4:19) en weer wat later toen Hij door Zijn spreken haar ogen helemaal opende, zag zij Hem als de Messias (Johannes 4:29). De mannen van Samaria zagen in Hem zelfs DE Zaligmaker van de wereld (Johannes 4:42). Dit was het hoogtepunt. Jezus had even daar voor in de nacht verteld aan Nicodemus dat God Hem, Zijn Zoon, als DE Zaligmaker gezonden had naar de wereld die in het boze ligt (Johannes 3:16). De mannen van Samaria droegen deze belijdenis dat Jezus DE Zaligmaker van de wereld is midden op de dag uit (Johannes 4:42). Bij hen was er geen vrees voor de Joden. Zij verkondigden Zijn naam onverhinderd.
Jezus is meer dan een lokale held
Kortom Jezus is dus wel wat meer dan een lokale held en een halfgod, volgens de apostel Johannes. Hij is DE Zaligmaker van de wereld volgens de apostel Johannes. Dat wil heel wat zeggen. Er zijn namelijk voor Hem geen hopeloze gevallen in deze gevallen wereld. Wie tot Hem komt, werpt Hij beslist niet uit. Hij wacht op de komst van verloren zondaren uit het menselijke geslacht. Hij is de Arts zonder grens. Heel de wereld is Zijn werkgebied.
De halfgod
In de Griekse wereld kende men de held (heros). Hij was de man die grote wonderen deed. Dat kon deze mens doen daar hij een goddelijke man was. In Grieks heette hij de theios aner, de goddelijke man. Dr. A.F Klijn merkt hierover op: De verhalen van de 'goddelijke man' zijn soms vergeleken met die in de evangeliën. Naast overeenkomsten zijn er ook verschillen. De 'goddelijke man' heeft een lokale en tijdelijke uitstraling die in feite niet verder gaat dan het wonderbaarlijke. De evangeliën echter spreken nier over Jezus als plaatselijke halfgod, maar als de hemel en aarde en tijd en eeuwigheid omspannend (Dr. A.F Klijn. Het ontstaan van het Nieuwe Testament, p. 75) We willen de verschillen die dr. A.F. Klijn ons aanreikt tussen Jezus en de theios aner hier onder verder uitwerken.
Jezus is God in het evangelie van Johannes
In het evangelie van Johannes wordt Jezus niet theios, goddelijk, genoemd maar theos, God (Johannes 1:1). Dit is opvallend want zou Johannes Jezus slechts gezien hebben als goddelijk dan zou hij het begrip theios gebruikt hebben. Johannes laat echter de i weg en tekent op dat Jezus theos, God, is. Johannes zet dus niet de puntjes op de i maar laat de i gewoon weg en dat maakt een wereld van verschil. Jezus is dus geen halfgod. Zou Johannes dat gevonden hebben dan zou hij een prachtig equivalent hebben in de Griekse wereld namelijk de theios aner', de goddelijke man. Johannes gebruikt voor Jezus de naam theos, God (weliswaar zonder lidwoord). Dat is een verschil met de theios aner, de goddelijke man (D. A. Carson merkt op: 'There is a perfectly serviceable word in Greek for divine namely theios'' D. A. Carson, The gospel according to John, p. 117).
Jezus is de Redder van de wereld in het evangelie van Johannes
Daarnaast tekent Johannes Jezus niet als een lokale held zoals de theios aner uit de Grieks wereld maar hij tekent Jezus als de Zaligmaker/ Redder van de wereld (Johannes 4:42). Een naam die de Romeinse keizers zichzelf toeschreven. Maar zal iemand zeggen: dit zeggen de mannen in Samaria van Jezus en niet Johannes zelf. Dat is waar maar Johannes corrigeert dit niet. Sterker nog Johannes herhaalt het zelfs in een van zijn brieven waar hij zegt: 'En wij hebben het aanschouwd, en getuigen, dat de Vader Zijn Zoon gezonden heeft tot een Zaligmaker van de wereld' (1 Johannes 4:14).
Van Joodse man tot DE Zaligmaker van de wereld
Het aardige is dat de Samaritaanse vrouw Hem eerst zag met haar natuurlijke oog als een Joodse man (Johannes 4:9). Tijdens het gesprek toen haar ogen wat meer opengingen voor Jezus zag zij Hem als een profeet (Johannes 4:19) en weer wat later toen Hij door Zijn spreken haar ogen helemaal opende, zag zij Hem als de Messias (Johannes 4:29). De mannen van Samaria zagen in Hem zelfs DE Zaligmaker van de wereld (Johannes 4:42). Dit was het hoogtepunt. Jezus had even daar voor in de nacht verteld aan Nicodemus dat God Hem, Zijn Zoon, als DE Zaligmaker gezonden had naar de wereld die in het boze ligt (Johannes 3:16). De mannen van Samaria droegen deze belijdenis dat Jezus DE Zaligmaker van de wereld is midden op de dag uit (Johannes 4:42). Bij hen was er geen vrees voor de Joden. Zij verkondigden Zijn naam onverhinderd.
Jezus is meer dan een lokale held
Kortom Jezus is dus wel wat meer dan een lokale held en een halfgod, volgens de apostel Johannes. Hij is DE Zaligmaker van de wereld volgens de apostel Johannes. Dat wil heel wat zeggen. Er zijn namelijk voor Hem geen hopeloze gevallen in deze gevallen wereld. Wie tot Hem komt, werpt Hij beslist niet uit. Hij wacht op de komst van verloren zondaren uit het menselijke geslacht. Hij is de Arts zonder grens. Heel de wereld is Zijn werkgebied.