500 jaar Luther - Alles over het leven van Luther
  • Home
    • Wij
    • Contact
    • De juichkreet van de reformatie
    • Actueel
    • Zijn Joden intelligent?
    • Thomas More
    • Met een beroep op Luther
    • De bede in de doop: Altijd wil regeren
    • Een moderne vraag
    • Het genadeverbond in het doopformulier
    • De volkomen leer van de zaligheid
    • Werkverbond
    • Apologie in tweevoud
    • De almacht van God
    • Een kanttekening bij de theocratie
    • De uitverkiezing bij Luther, Kohlbrugge en Boston
    • Studentenangst
  • Leven
    • Zijn voornaam
    • Zijn achternaam
    • Zijn levensloop
    • Zijn navolgers
    • Zijn ontwikkeling
    • Zijn tijd
    • Zijn worsteling
    • Het genadeverbond volgens Jongeleen
    • Zijn Augustinus
    • Zijn vrouw en zijn vriend
    • Zijn Nicolaas van Lyra
    • Zijn Reuchlin
    • Zijn Erasmus
    • Zijn tegenstander: Aristoteles
    • Zijn pausen
    • Zijn begin als reformator
    • Zijn pleidooi voor kerkhervorming
    • Zijn besmette imago
    • Zijn Thomas Müntzer
    • Zijn Schriftuitleg
    • Zijn Johannes Agricola
    • Zijn disputen
    • Zijn onderscheid tussen schrift en gesproken Woord
    • Zijn Schriftvisie
    • Zijn postmodernisme
    • Zijn leesroute
    • Zijn uitleg
  • Geschriften
    • Zijn 97 stellingen
    • Zijn 95 Stellingen
    • Brief aan Albrecht von Mainz
    • Brief aan christelijke adel
    • Babylonische gevangenschap
    • Over de goede werken
    • De vrijheid van een christen
    • Brief aan de raadsheren
    • De bruiloft te Kana.
    • De kloostergeloften en het huwelijk
    • Brief van een vertaler
    • Brief van Jacobus
    • Brief aan de Romeinen
    • De brief aan de Galaten
    • De goede Herder
    • De studie theologie
    • De knechtelijke wil
    • Tegen de Joden
    • Tegen het pausdom.
  • Verwant
    • Reuchlin als voorloper
    • Calvijn
    • Guido de Brès en Menso Alting
    • Borstius
    • Koelman
    • Van der Groe
    • Maccovius
    • Comrie
    • Comrie' s volgers (1)
    • Comrie's volgers (2)
    • Ebenezer Erskine
    • Ralph Erskine (1)
    • Ralph Erskine ( 2)
    • Breuk: Kant en Nietzsche
    • Kohlbrugge
    • J A Wornser sr
    • Ferdinand Domela Nieuwenhuis
    • Barth
    • Bonhoeffer
    • Bultmann
    • Eta Linnemann
  • Bijbel
    • Openbaring 7,8,9
    • Openbaring 15 en 16
    • Psalm 77
    • Zijn de brieven aan Timotheus van Paulus?
    • jongeling te Nain
    • Tekst en uitleg
    • Een bewogen prediker
    • Gezanten namens Christus
    • Het tweevoudige doel van de doop
    • De dode zeerollen
    • Het genadeverbond in de Schrift
    • De evolutie van de Bijbel
    • De 'theios aner' en Jezus
    • Esther en de Reformatie
    • De plaats en de betekenis van het boek Ruth
    • Zie Mijn Knecht
    • 'Ere zij God' nader bekeken
    • Gods woord houdt stand
    • Laat ons overvaren
    • 666
    • Simson
    • Bart Kamphuis
    • Jesaja 7:14
    • De auteurs van Jesaja
    • Psalm 137
    • De geloofstaal van Jona
    • Job de lijdende rechtvaardige
  • Boek
    • Boeken in het kort
    • Kersten in kleur
    • Kersten en het genadeverbond
    • Boston en het genadeverbond
    • Bullinger en het genadeverbond
    • Laurus Boone
    • Eerherstel voor Boone
    • Leeslint doopbelofte
    • Leeslint kinderdoop
    • Dr. J.G. Woelderink Verbond en bevinding
    • Reformatie toen en nu
    • Reformatie vandaag
    • Om het behoud
    • Thomas Boston
    • Separatisme en wereldgelijkvormigheid
    • Wetenschap of vooroordeel?
    • Jeruzalem en Athene
    • Gereformeerde scholastiek
    • Théodore de Bèze
    • De jonge Luther
    • Luther, een sympathieke potentaat.
    • En alzo zal geheel Israel gered worden'
    • Liefde voor Israel
    • Verwacht u Hem?
    • Voetius en de sabbat
    • Het rechtvaardigend geloof
    • Letterknechten
    • Israel in het geding
    • Comrie en het ABC van het geloof
    • Het Oude Testament
    • Het hart van Torah
    • Algemene genade
    • Herman Dooyeweerd
    • De reformatie der prediking
    • De gemeene gratie
    • De grote ontsporing
    • Athanasius als bestrijder der Arianen
    • De reformatie van koning Josia
    • Melanchtons humanisme
    • Melanchton en de oude kerkvaders
    • De Verlichting als kraamkamer
    • Was de Reformatie een vergissing?
    • Luther in het oordeel van Sorbonne
    • Katharina von Bora
    • Het merk Luther
    • De Bijbel als boek van schoonheid
    • Politiek bij een geopende Bijbel
    • Leeslint de dochter van Jefta
    • De Nadere Refomatie van het gezin
    • C.S Lewis De zeebries der eeuwen
    • Mozes en Hammurabi
    • Leeslint de grondtekst
    • Leeslint de hereniging van 1892
    • Leeslint divers
    • Leeslint vader en zoon
    • Leeslint schepping en evolutie
    • Leeslint Bijbelse sleutelwoorden
  • Marx
    • Zijn geboorteplaats en zijn leven
    • Standbeeld voor Marx
    • Marx' materialisme
    • Opium van het volk
    • Vervreemding
    • Ottho Gerhard Heldring
    • Het doopformulier besproken
    • Niet bij brood alleen
  • Dordt 400
    • Leerregels les 1
    • Leerregels les 2
    • Leerregels les 3
    • Leerregels les 4
    • Leerregels les 5
    • Leerregels les 6
    • Les opzet eerste ochtend
    • Historische context
    • Waarom de Synode
    • Waarom Dordrecht
    • Waarom Bogerman
    • Synodeleden
    • Johannes Drusius de voorbereider van de Statenvertaling
    • De Statenvertaling
    • Johannes Maccovius
    • Kloosterkerk Den Haag
    • Kerend tij in Utrecht
    • Algenoegzaam
    • De welmenende roeping in de Dordtse leeregels
    • Pastoraal
    • Zondag 20
    • Het doopformulier uitgelegd
    • Dordt in diskrediet
    • Van Dordt naar Ulrum
    • Beza en de verkiezing
    • De verschillen na de Synode
    • Cornelis Hoen
    • Jacobus Trigland
    • De (theo)logische visie tijdens en na Dordt
    • Wordt heel de wereld zalig?
    • Rechtvaardigmaking van eeuwigheid
    • Bavianen en slijkgeuzen
    • Dubbele predestinatie
    • Augustinus' uitleg van Romeinen 9
    • Luther en de verkiezing
    • De aard van het geloof
    • Natuurlijk licht
    • Catechese
    • Artikel 8 dominees
    • Luther en artikel 8
De almacht van God
God kan alles
​
In de late Middeleeuwen nam de scholastiek steeds extremere vormen aan. Gods almacht werd aanvankelijk in gedeeld in twee soorten namelijk Gods gewone macht (potentia ordinata) die zich bijvoorbeeld in de natuur uit en die ook redelijk is en Gods absolute macht (potentia absoluta). Deze laatste gaat ver boven de natuur uit. Men kan denken aan bijzondere wonderen en aan het werk van Gods genade, de wedergeboorte. God doorbreekt daar als de almachtige de gewone orde. Een mooie gedachtegang.
​Echter in de late Middeleeuwen ging men steeds verder speculeren op het punt van Gods absolute macht (potentia absoluta). Deze absolute macht kreeg ook iets van willekeur en werd voor mensen verre van gewoon. De absolute macht werd namelijk losgemaakt van Gods eigenschappen zoals Zijn betrouwbaarheid, Zijn barmhartigheid en rechtvaardigheid. God werd een enorme bijkans geheel onvoorspelbare macht (Gijsbert van den Brink, Almighty God. A study of the doctrine of Divine Omnipotence', Kampen, 1993, p. 300).    


God doet niet alles wat Hij kan
Luther en met name Calvijn hebben het onderscheid tussen Gods absolute macht en Zijn gewone macht afgewezen. God is geen grillige God die maar doet wat Hij wilt. Calvijn verbond Gods almacht met Gods natuur en eigenschappen. Gods almacht is geen blinde natuurkracht, volgens Calvijn. Om die reden wilde hij niet weten van speculaties over Gods absolute macht waar men zich in de late Middeleeuwen schuldig aan maakte. Gods almacht is verbonden met Zijn goedheid en rechtvaardig, stelde Calvijn. Die eigenschappen bepalen voor een groot deel Gods macht. Tegelijkertijd hielden Calvijn en Luther vast aan Gods absolute (vrij)macht. God kan weleens iets doen buiten Zijn gewone manier om. God is ook weer geen gevangene. Bij God is vrijheid. Toch is God vooral betrouwbaar en beslist niet wispelturig. Calvijn wilde zijn gemeenteleden niet bang maken voor Gods almacht. Zijn opvattingen over Gods almacht hadden een pastorale toespitsing en waren verbonden met Gods eigenschappen die men aantreft in Zijn woord (Gijsbert van den Brink, Almighty God. A study of the doctrine of Divine Omnipotence', Kampen, 1993, p. 87-91).

​Gods almacht ons ten goede
​
Het is van groot belang om God almacht niet los te maken van Gods goedheid en rechtvaardigheid. God laat Zich vooral kennen in het zenden van Zijn Zoon (Johannes 3:16) Als de Zoon van de almachtige God nam Jezus afstand van Zijn macht om Zichzelf te verlossen. Hij ging niet in op de verzoeking van de satan die zei: 'Indien Gij Gods Zoon zijt, zeg tot deze steen, dat hij brood worde' (Lukas 4:3). Dan zou Hij Zijn macht verkeerd aanwenden. Jezus die als Gods Zoon alle macht had, liet Zich bovendien gewillig hangen aan het kruis. Tijdens Zijn leven echter wendde Hij Zijn macht ten goede aan om zieken te genezen en om blinden weer het zicht te geven. Gods macht in Christus is daarom een macht ons ten goede. Zelfs onze stenen hart, dat wij van huis uit hebben, wil Hij wegnemen als wij Hem erom vragen (Ezechiël 36:26, 37). Er zijn voor Gods macht ten goede geen hopeloze gevallen. Bij Hem klopt men niet tevergeefs aan. Hij helpt zeker als het gaat om geestelijke zaken. Wie Hem aanroept in de nood... God kan namelijk als de almachtige een ding niet en dat is liegen. Zijn woord is daarom betrouwbaar. Zal Hij het zeggen en niet doen? Dat is voor God onmogelijk. Zijn almacht is begrensd door Zijn goedheid en rechtvaardigheid.
Copyright 500jaarluther.nl