500 jaar Luther - Alles over het leven van Luther
  • Wij
    • De juichkreet van de reformatie
    • Actueel
    • Thomas More
    • Zijn Joden intelligent?
    • Met een beroep op Luther
    • Apologie in tweevoud
    • De bede in de doop: Altijd wil regeren
    • Een moderne vraag
    • Werkverbond
    • Het genadeverbond in het doopformulier
    • Het genadeverbond volgens Jongeleen
    • De volkomen leer van de zaligheid
    • Een kanttekening bij de theocratie
    • De almacht van God
    • De uitverkiezing bij Luther, Kohlbrugge en Boston
  • Leven
    • Studentenangst
    • Zijn voornaam
    • Zijn levensloop
    • Zijn navolgers
    • Zijn achternaam
    • Zijn tijd
    • Zijn worsteling
    • Zijn ontwikkeling
    • Zijn Augustinus
    • Zijn vrouw en zijn vriend
    • Zijn Psalm 118
    • Zijn Johannes Hus
    • Zijn Nicolaas van Lyra
    • Zijn Reuchlin
    • Zijn Erasmus
    • Zijn tegenstander: Aristoteles
    • Zijn pausen
    • Zijn begin als reformator
    • Zijn pleidooi voor kerkhervorming
    • Zijn besmette imago
    • Zijn Thomas Müntzer
    • Zijn Schriftuitleg
    • Zijn Johannes Agricola
    • Zijn disputen
    • Zijn onderscheid tussen schrift en gesproken Woord
    • Zijn Schriftvisie
    • Zijn postmodernisme
    • Zijn leesroute
    • Zijn uitleg
    • Zijn tafelgesprekken
  • Geschriften
    • Zijn 97 stellingen
    • Zijn 95 Stellingen
    • Brief aan Albrecht von Mainz
    • Brief aan christelijke adel
    • Babylonische gevangenschap
    • Over de goede werken
    • De vrijheid van een christen
    • Brief aan de raadsheren
    • Brief aan Nederland
    • De bruiloft te Kana.
    • De kloostergeloften en het huwelijk
    • Brief van een vertaler
    • Overal is God
    • Brief van Jacobus
    • Brief aan de Romeinen
    • De brief aan de Galaten
    • De goede Herder
    • De studie theologie
    • De knechtelijke wil
    • Tegen de Joden
    • Tegen het pausdom.
  • Verwant
    • Johannes Huss
    • Reuchlin als voorloper
    • Calvijn
    • Guido de Brès en Menso Alting
    • Borstius
    • Koelman
    • Van der Groe
    • Maccovius
    • Comrie
    • Comrie' s volgers (1)
    • Comrie's volgers (2)
    • Ebenezer Erskine
    • Ralph Erskine (1)
    • Ralph Erskine ( 2)
    • Breuk: Kant en Nietzsche
    • Kohlbrugge
    • J A Wornser sr
    • Ferdinand Domela Nieuwenhuis
    • Barth
    • Bonhoeffer
    • Bultmann
    • Hoornbeeck
    • Eta Linnemann
  • Bijbel
    • D vreze des Heren in het Oude Testament
    • Onze taal en de klassieke talen
    • Sciëntisme
    • Hebreeuws huiswerk
    • Richteren en Ruth: een vacature vervuld
    • Theologie des Altes Testament
    • Bijbels Hebreeuws
    • Lesopzet
    • Psalm 115, 116 en 117
    • Vrijheid der exegese
    • Lukas 4:16-30
    • De theologie van Kronieken
    • Psalm 120-134
    • De grondtaal als mand van de Geest
    • BuitenBijbelse parallellen
    • De mythe van de mythische mens in de Bijbel
    • Nabonidus
    • Makhtesh holle plaats
    • Codex Hammurabi
    • Vertalingen uit het Hebreeuws
    • Hooglied Hans Ausloos
    • Hooglied Willem van Saint-Thierry
    • Het Hooglied
    • The gospel according to Isaiah 53
    • De bundel psalmen 120-134
    • Leesmethode
    • De zeventig weken en de grote verdrukking
    • Lukas 2
    • Wees sterk en moedig (Salomo)
    • Gods rechtszaak in Jesaja 1 en Micha 6
    • Jeremia 46:10 een slachting voor de HEERE
    • Het boek Job
    • Psalm 1 en 2
    • Psalm 7
    • Psalm 42
    • Psalm 51
    • Psalm 72
    • Psalm 77
    • Psalm 124
    • Leeslint Psalm 110
    • Psalm 110 in Hebreeën
    • Psalm 110
    • Psalm 115 116 en 117
    • Psalm 120
    • Psalm 121
    • Psalm 122
    • Psalm 123
    • Vergilius en Jesaja
    • Klacht op goede vrijdag van Jezus
    • (niet) ter wille van Israel (Jesaja 40-55)
    • De ware wijnstok
    • Nieuwe vertalingen
    • Subtiele Schriftkritiek
    • Leeslint Jeremia
    • Gedichten en Psalmen
    • Cursus Bijbels Grieks
    • Aramees in Jeremia 10:11
    • Openbaring 13
    • Vertaling Jesaja 63:1-6
    • Edom in Jesaja 34 en 63
    • Wie schreef Genesis ?
    • De betekenis van de men in Jesaja 35:1a
    • Geduld volgens Jakobus
    • Lopend vuur
    • Retoriek in 1 Korinthe 15
    • Het misoffer en Maleachi 1:11
    • De instructies in 1 Timotheus 4 nader bekeken
    • Het eenmalige offer
    • Keizer Augustus
    • De verwoesting van Jeruzalem
    • De tweevoudige gebiedende wijs in het Nieuwe Testament
    • Een afgesneden zaak
    • Schepping in Genesis 1
    • Schepping in Genesis 2 vers 4 b en verder
    • De val in Genesis 3
    • Meditatieve momenten
    • Het Hooglied is meer dan een liefdeslied
    • De oerrol van Jeremia
    • Schriftoverdenking
    • Cursus Hebreeuws
    • Cursus Hebreeuws vervolg
    • Wat staat er in het Hebreeuws en in het Grieks??
    • Joodse gebeden en liederen
    • Openbaring 7,8,9
    • Openbaring 15 en 16
    • Zijn de brieven aan Timotheus van Paulus?
    • jongeling te Nain
    • Het paradijs
    • Tekst en uitleg
    • Een bewogen prediker
    • Gezanten namens Christus
    • Het tweevoudige doel van de doop
    • De dode zeerollen
    • Het genadeverbond in de Schrift
    • De evolutie van de Bijbel
    • De 'theios aner' en Jezus
    • Esther en de Reformatie
    • De plaats en de betekenis van het boek Ruth
    • Zie Mijn Knecht
    • Jesaja 53
    • 'Ere zij God' nader bekeken
    • Gods woord houdt stand
    • Laat ons overvaren
    • 666
    • Simson
    • Bart Kamphuis
    • Jesaja 7:14
    • De auteurs van Jesaja
    • Psalm 137
    • De geloofstaal van Jona
    • Job de lijdende rechtvaardige
  • Boek
    • Ethisch hervormd Johannes de Groot
    • Nicea volgens Jaap Noordam
    • Paulus en Philo's reactie op welsprekendheid
    • Jood De vergeten geschiedenis van een beladen woord
    • Nederlandse Lutheranen en hun omgang met de Augsburgse ConfessieNieuwe pagina
    • De Bijbel als biografie van God en mensen
    • Volwassendoop kinderdoop herdoop
    • De middenorthodoxie
    • Robert Boyle
    • Christelijke wetenschappers
    • Op ontdekkingstocht door het Nieuwe Testament
    • De hemel te rijk
    • Ontwakend Jodendom
    • Theologie en hermeneutiek
    • Tasten naar God
    • De apotheek in de getto
    • Baas in eigen boek?
    • Pal voor Gods heilige schepping
    • De laatste lente van de dinosauriërs
    • Overal is God
    • Chanoeka
    • Wetenschappers zijn arrogant
    • Dialoog, dans en duel Preken voor tijdgenoten
    • De dienaar van JHWH
    • Hebreeuws leer je zo
    • Hoe zit het met de ouderdom van de aarde?
    • Zo Zoon, zo Vader
    • Jeremia, profeet van oordeel en hoop
    • 50 misverstanden over de Bijbel
    • Israel een wereld apart
    • Storm over de wereld
    • Heel verschillend en toch één
    • Er klopt niks van Onthutsende onthullingen over de evolutietheorie
    • Traag tot toorn
    • De omkeer van God in het Oude Testament
    • Heilig is zijn naam
    • Donatisten
    • Vergeving en herstel (Anselmus)
    • Evolutie Een ei zonder kip
    • Kan de wetenschap alles verklaren?
    • Boven tijd en toeval
    • Zwingli De Labadie Kohlbrugge
    • De doop in de Nederlandse belijdenisgeschriften
    • Erasmus Begrepen uit de geest der renaissance
    • Athanasius De menswording des Woords
    • Ontluikend christendom
    • Ik ben de HEERE, Uw God, Ebenezer Erskine
    • Boeken over de Psalmen
    • Het verraad der clercken
    • Willem Teellinck Soliloquium
    • Brokkelbrein
    • 1 zo'n mannetje
    • Benne Holwerda herdacht
    • De wereldwijde vloed
    • Een nieuwe geboorte
    • De heruitgave van "Een beschouwing van het verbond der genade"
    • De val van Prometheus
    • De held met duizend gezichten
    • De slag om het hart
    • Het paradijs
    • The Hebrew Bible
    • De doop volgens ds G Boer
    • De zekerheid van het heil
    • Luther voor leken
    • Midden in het leven
    • Adam waar ben jij?
    • Calvijn en zijn uitleg van de Psalmen
    • Kerstens visie op Boston
    • Bemind Henri Nouwen in gesprek
    • Het Hooglied van Salomo
    • Verhaal en feit in de Bijbelse tijd
    • De tijdgeest verstaan
    • Als vrouwen het woord doen
    • Luther on Jews and Judaism
    • Dominicanen in meervoudig perspectief
    • Jesus and the eyewitnesses The Gospels as Eyewitness Testimony
    • Boeken over Jesaja
    • Calvijns klassieke opleiding
    • Academische herdenkingen
    • Dr. C Steenblok
    • Boeken in het kort
    • Kersten in kleur
    • Kersten en het genadeverbond
    • Boston en het genadeverbond
    • Bullinger en het genadeverbond
    • Laurus Boone
    • Eerherstel voor Boone
    • Leeslint doopbelofte
    • Leeslint kinderdoop
    • Dr. J.G. Woelderink Verbond en bevinding
    • Reformatie toen en nu
    • Reformatie vandaag
    • Om het behoud
    • Thomas Boston
    • Separatisme en wereldgelijkvormigheid
    • Wetenschap of vooroordeel?
    • Jeruzalem en Athene
    • Gereformeerde scholastiek
    • Théodore de Bèze
    • De jonge Luther
    • Luther, een sympathieke potentaat.
    • En alzo zal geheel Israel gered worden'
    • Liefde voor Israel
    • Verwacht u Hem?
    • Voetius en de sabbat
    • Het rechtvaardigend geloof
    • Letterknechten
    • Israel in het geding
    • Comrie en het ABC van het geloof
    • Het Oude Testament
    • Het hart van Torah
    • Algemene genade
    • Herman Dooyeweerd
    • De reformatie der prediking
    • De gemeene gratie
    • De grote ontsporing
    • Athanasius als bestrijder der Arianen
    • De reformatie van koning Josia
    • Melanchtons humanisme
    • Melanchton en de oude kerkvaders
    • De Verlichting als kraamkamer
    • Was de Reformatie een vergissing?
    • Luther in het oordeel van Sorbonne
    • Katharina von Bora
    • Het merk Luther
    • De Bijbel als boek van schoonheid
    • Leeslint de dochter van Jefta
    • De Nadere Refomatie van het gezin
    • C.S Lewis De zeebries der eeuwen
    • Mozes en Hammurabi
    • Leeslint de grondtekst
    • Leeslint scriptie schrijven
    • Leeslint de hereniging van 1892
    • Leeslint divers
    • Leeslint vader en zoon
    • Leeslint schepping en evolutie
    • Leeslint Bijbelse sleutelwoorden
  • Politiek
    • Hoe migratie echt werkt
    • De graanrepubliek
    • Sesam ecologie de mens en zijn milieu
    • Opkomst Meritocratie
    • de PvdA en de neoliberale revolutie van de jaren negentig
    • Diplomademocratie
    • De verborgen juwelen
    • De aanval op het Westen
    • De moderne economie als juggernaut
    • De economie van goed en kwaad
    • Wealth of nations
    • De vrije markt bestaat niet
    • Wat kunnen wij leren van economen die bijna niemand meer leest
    • Wachten op het westen
    • Over arbeid Simone Weil
    • Ben je wel een gezonde baas
    • Islamisme en Islam
    • Klimaatverandering als klassenoorlog
    • Een jager in het woud // Maarten Doorman
    • Generatie angststoornis //Jonathan Haidt
    • België 2000 jaar geschiedenis
    • Ruis
    • Het ijzeren veulen
    • Hoe Parijs de revolutie maakte en de revolutie Parijs
    • De troost van gebrekkig strafrecht
    • Links vs rechts
    • Angst voor vrijheid E Fromm
    • In wat voor een wereld zullen we leven
    • Over het sabbatsjaar en jubeljaar
    • Een biografie van Parijs
    • De Tawl Hoe de Nederlandse taal (bijna) Amerika veroverde
    • Vertroostingen Dirk de Wachter
    • Het verlaten individu Esther van Fenema
    • Gaza Een geschiedenis van kolonisatie
    • Oratie van Bas van Bavel
    • De gezagscrisis Ad Verbrugge
    • Laat de aarde juichen
    • De 7 uitdagingen in het onderwijs aan hoogbegaafden
    • Werelddenkers
    • Marketing in de nieuwe economie
    • De onzichtbare hand Bas van Bavel
    • Een nieuwe structuurverandering van het publieke domein
    • Vita contemplativa
    • Het is oké om kwaad te zijn op het kapitalisme
    • Het communistisch manifest
    • De ongelijkheidsmachine
    • Minder is meer
    • De perfecte storm
    • Thora en Stoa
    • Observaties over Europa
    • Niet alles is te koop
    • De asielloterij
    • Tijd geest Een perspectief op mens en tijd
    • De Tovenaar en de Profeet
    • Wokeland Coen de Jong
    • Geuzen en glippers
    • Weimarrepubliek
    • Geuzen aan de macht
    • Geuzen in de lage landen
    • Hoop voor de aarde
    • Ruw ontwaken uit de neoliberale droom
    • Huntingto versus Fukuyama
    • De schijn-elite van valse munters
    • Ode aan het klootjesvolk
    • Op de bank
    • Socratisch motiveren
    • Gevaren van de moderne kapitalistische wereld
    • Luther over de koopman en dewoeker
    • Een land van kleine buffers
    • Democratie en autocratie
    • J.J. Buskes Het nationaalsocialisme
    • De draagbare Ter Braaak
    • Een ongemakkelijke waarheid
    • Dames voor Darwin
    • Prinses Irene en prins Carlos Hugo
    • Microfobie De cult van het kolossale
    • Strijdvaardig leven. In het spoor van Socrates, Seneca en Samoerai
    • De onmisbaren
    • Zetelroof Geerten Waling
    • Framing
    • Bore out
    • Kemal Mustafa
    • Politiek bij een geopende Bijbel
    • Eigen volk eerst
    • Edmund Burke
    • Oikofobie Thierry Baudet
    • Baudet en het kabinet
    • Keynes en de staatskas
    • Marx: zijn geboorteplaats en zijn leven
    • Standbeeld voor Marx
    • Marx' materialisme
    • Opium van het volk
    • Vervreemding
    • Ottho Gerhard Heldring
    • Pieter Jelles Troelstra
    • Het doopformulier besproken
    • Niet bij brood alleen
  • Dordt 400
    • De mand van de Geest
    • Van doopvont naar avondmaalstafel
    • Dordt: een opmerkelijke theodicee
    • Vicentius en de kerkelijke eenheid
    • Vicentius
    • De synode van Emden 1571
    • Leerregels les 1
    • Samenvatting Les 1
    • Leerregels les 2
    • Samenvatting les 2
    • Leerregels les 3
    • Wat maar vooral ook hoe
    • Leerregels les 4
    • Leerregels les 5
    • Leerregels les 6
    • Beelden van synode en land
    • Beeld van een vis in sterk stromend water
    • Theologische uitdrukkingen
    • De plaats van de leerregels
    • Les opzet eerste ochtend
    • Historische context
    • Waarom de Synode
    • Waarom Dordrecht
    • Waarom Bogerman
    • Synodeleden
    • Johannes Drusius de voorbereider van de Statenvertaling
    • De Statenvertaling
    • Johannes Maccovius
    • Kloosterkerk Den Haag
    • Kerend tij in Utrecht
    • Algenoegzaam
    • De welmenende roeping in de Dordtse leeregels
    • Pastoraal
    • Zondag 20
    • Het doopformulier uitgelegd
    • Dordt in diskrediet
    • Van Dordt naar Ulrum
    • Beza en de verkiezing
    • De verschillen na de Synode
    • Cornelis Hoen
    • Jacobus Trigland
    • De (theo)logische visie tijdens en na Dordt
    • Wordt heel de wereld zalig?
    • Rechtvaardigmaking van eeuwigheid
    • Bavianen en slijkgeuzen
    • Dubbele predestinatie
    • Augustinus' uitleg van Romeinen 9
    • Luther en de verkiezing
    • De aard van het geloof
    • Natuurlijk licht
    • Catechese
    • Artikel 8 dominees
    • Luther en artikel 8
    • Willem Teellinck en zijn avondmaalsvisie
    • komt nog
    • Komt nog
    • Sciëntisme
    • Heilszekerheid >
      • Nieuwe pagina
      • Nieuwe pagina
Afbeelding
Samenvatting 
Een meeslepend verslag en vlammend betoog van één van de meest geliefde politici ter wereld. Ons economische systeem stelt ons teleur, de rijken worden rijker en de armen armer. De oplossing vereist een fundamentele herziening van onze economie en politiek. In Het is oké om kwaad te zijn op het kapitalisme analyseert Bernie Sanders vlijmscherp de destructieve aard van het kapitalistische systeem. Hij laat zien hoe onbegrensd kapitalisme verantwoordelijk is voor ongekende inkomens- en vermogensongelijkheid, hoe het de democratie ondermijnt en hoe het onze planeet vernietigt. Wat nou als we eindelijk zouden erkennen dat economische rechten mensenrechten zijn? Wat als we zouden werken aan een samenleving die een fatsoenlijke levensstandaard voor iedereen biedt? Dit is geen utopische fantasie; dit is democratie zoals we die zouden moeten kennen. Senator Bernie Sanders is bezig met zijn derde termijn in de Amerikaanse Senaat en is momenteel het langstzittende onafhankelijke lid van het Congres in de Amerikaanse geschiedenis. Sanders staat bekend om zijn uitgesproken progressieve standpunten, met name op het gebied van economische ongelijkheid en sociale rechtvaardigheid. 


De schrijver 

Bernie Sanders is op 8 september 1941 geboren in Brooklyn, New York. Zijn Pools-Joodse vader Elias Sanders emigreerde in 1921 op zeventienjarige leeftijd van Polen naar de Verenigde Staten. Hij studeerde psychologie aan de het Brooklyn College en aan de Universiteit van Chicago. Al vroeg was Sanders actief in de burgerrechtenbeweging van Amerika waardoor hij op 28 augustus 1963 aan de March on Washington for Jobs and Freedom geleid door Martin Luther King deelnam, bekend geworden door de speech I Have a Dream,
Vanaf 1971 werd Bernie Sanders politiek actief. Uiteindelijk leidde dit tot de verkiezing als senator voor de staat Vermont als onafhankelijk kandidaat in 1991. Hij bleef de functie vervullen tot 2007. Sanders noemt zich zelf democratisch socialist en is bekend geworden door zijn, voor Amerikaanse begrippen, linkse standpunten die vooral jongeren aanspreken (bron: https://www.allesoverboekenenschrijvers.nl/bernie-sanders-het-is-oke-om-kwaad-te-zijn-op-het-kapitalisme/.) 

Het boek globaal bekeken 
Op de voorpagina staat Bernie Sanders. Hij is bezig zijn rechtse mouw op te stropen, zo lijkt op het oog. Dat maakt een strijdbare actieve indruk en dat is nodig want in Amerika is het kapitalisme zeer dominant. De titel is ook helder: "Het is oké om kwaad te zijn op het kapitalisme". Dit roept meteen de vraag op of dit boek slechts gaat over het banale van het kapitalisme of reikt de schrijver ook de oplossing aan?? 
Het boek bevat overigens maar liefst 365 bladzijden maar je leest het wel vlot want de schrijfstijl is gemakkelijk. 
  • De Groene Amsterdammer merkt op: De Amerikaanse politiek heeft volgens Bernie Sanders niets met democratie te maken maar is een oligarchie geworden. Ook noemt hij het een plutocratie: regering van, voor en door de miljardairskaste. De media duidt hij steevast aan als ‘corporate media’, of wat wij de gevestigde of de establishment-media zouden noemen. En er is een klassenoorlog gaande, die wordt gewonnen door het grootkapitaal.

Zijn visie op arbeid 
Sanders heeft een heldere visie op arbeid. Voor de meeste mensen is arbeid zeer belangrijk en dan niet alleen om geld te verdienen. Dat ook natuurlijk. Zonder werk heb je geen inkomen en wordt het lastig om een goed onderkomen te hebben. We citeren Sanders: Als Amerikaans senator (...) heb ik werkplekken bezocht in bijna elke staat van ons land, Onderweg heb ik duizenden werknemers ontmoet uit alle lagen van de bevolking. Wat ik heb geleerd is dat werknemers natuurlijk goede lonen, goede arbeidsvoorwaarden en goede werkomstandigheden willen. Maar ik heb ook geleerd dat werkende mensen méér willen- iets wat de meesten van hen vandaag de dag niet krijgen. Ze willen waardigheid. Ze willen respect. Ze willen een stem in de besluitvorming. Ze zijn menselijke wezens en willen als zodanig behandeld worden. Of je nu op een boerderij werkt, in een autofabriek, een ziekenhuis of een school - je wil iets zinvols doen. 

Zijn visie op kapitalisme
Dit is een belangrijk punt om Sanders recht te doen. Wie alleen de titel van het boek leest zou de indruk kunnen krijgen dat Sanders helemaal niets op heeft met mensen die een zeker vermogen hebben en bijvoorbeeld wonen in een vrijstaand huis. Sanders verzet zich echter tegen ultrakapitalisme. Tegen oligarchen. Hij zegt: "De huidige oligarchen leven in een wereld die zo gescheiden is van de ervaring van de gewone stervelingen dat hun levensstijl buiten de verbeelding van de meesten Amerikanen valt. Deze mensen wonen niet in huizen. Ze bezitten paleizen -enorme landhuizen omringd door verzorgde gazons en hoge hekken. (...) Ze gaan niet naar de plaatselijke spoedeisende hulp als ze ziek zijn. Ze hebben de beste artsen en specialisten tot hun beschikking..." 
Sanders ziet mannen zoals Elon Musk niet als boosdoeners. Zij werken hard en zijn innovatief maar er is sprake van een systeemcrisis. Het neoliberale systeem zorgt voor ongelijkheid en dus voor ultrakapitalisme.  En dat systeem moet veranderen. Arbeid moet weer lonen en inzet moet beloond worden.

Nieuw moreel besef
Er moet dus een nieuw moraal besef komen. Het besef dat de arbeider er toe doet. Dat wie het loon van de arbeid verlaagt de arbeider besteelt. Bovendien zorgen grote verschillen tussen rijken en armen voor een instabiele en een niet-duurzame samenleving. Neem de tabaksindustrie. Vanwege het grote geld verzwegen zij tientallen jaren de gevaren van roken. Dit leidde tot de dood van honderden duizenden mensen per jaar. Dit kwam zo merkt Sanders scherp op, doordat de tabaksindustrie bewust de wetenschap negeerden. Sanders concludeert: "Met andere woorden, we hebben een enorme Amerikaanse industrie wier bedrijfsmodel is ontworpen om jongeren te verleiden hun producten te kopen, hen chemisch verslaaf te maken hen tee laten lijden om vervolgens honderden miljarden per jaar aan medische kotsen op de belastingbetaler af te schuiven". 
Daar komt bij dat de presidentverkiezing in handen zijn van de miljardairs. Op deze manier wordt de democratie verkocht!  Morele verontwaardiging is dus op zijn plaats zo blijkt uit deze scherpe analyse van Sanders 

Zijn terecht felle aanklachten 
Sanders heeft ook een flink aantal aanklachten richting het kapitalisme. Hij merkt op dat het ongebreidelde kapitalisme van bedrijven mensen en het milieu vernietigt. Daarom moet de confrontatie worden aangegaan met het systeem. President Roosevelt wist dat. Deze boodschap sprak hij uit in het midden van de Tweede Wereldoorlog. Hij zei: " We zijn ons er van bewust geworden dat ware individuele vrijheid niet kan bestaan zonder economische zekerheid en onafhankelijkheid". Dat betekent volgens Sanders dat elke man, vrouw of kind basisrechten heeft. Want zo vraagt hij zich terecht af: "Ben je echt vrij als je niet naar de dokter kunt als je ziek bent? Ben je echt vrij als je de helft van je schamele inkomen uitgeeft aan huisvestiging? Ben je echt vrij als je zeventig jaar oud bent en je niet met pensioen kan? Ben je werkelijk vrij als je niet naar een vervolgopleiding kan omdat je familie dat niet kan betalen?"  Wie kwaad is, mag zich uitspreken. Zeker als de aanklachten die er liggen er niet om liegen. 

Vakbonden als tegenwicht
​Een van de oplossingen ziet Sanders in de heropbouw van vakbonden. Zij kunnen een vuist maken tegen het ongebreidelde kapitalisme. Vakbonden werden steeds meer tegengewerkt via allerlei campagnes en stakende arbeiders werden gewoon ontslagen. Om die reden lijden vakbonden een kwijnend bestaan maar juist zij kunnen een vuist maken tegen het kapitalisme. Sanders merkt op: "Vakbonden beschermen werknemers en stellen hen in staat om zich te verenigen tegen de belangen van de grote bedrijven". Hier klinkt een gematigde vorm van Marx in door die zijn Communistisch Manifest eindigde met: "Gij proletariers aller landen verenig u". Sanders wil echter de revolutie opgang brengen op democratische wijze en de vakbond is daar uitermate geschikt voor. 

Tegenwicht bieden tegen Trump
Sanders wil en wilde een tegenwicht bieden tegen Trump die de arbeiders wist en weet te winnen door stemmingmakerij en door het ondermijnen het vertrouwen in de democratie De democraat Biden zou het tegenwicht moeten bieden maar die werd belemmerd in de strijd om Build Back Better door eigen partijgenoten die toch teveel ophadden met  de miljardairs. Sanders evalueert die periode. 
  • Wat is de betekenis van Build Back Better?  De BBB-aanpak wil het herstel van de fysieke infrastructuur, sociale systemen en onderdak en de revitalisering van het levensonderhoud ,de economie en het milieu bevorderen 
  • De Groene Amsterdammer merkt op: "Zeker in het eerste deel dat beschrijft hoe zijn poging om zijn nationale bekendheid te gebruiken om de levens van arme Amerikanen te verbeteren is gestrand, haalt hij ongemeen fel uit naar partijgenoten die in de zak zitten van het grootkapitaal. Het hoofdstuk dat is gewijd aan het falen van zijn Build Back Better Act leest als een frontale aanval op het kartel dat de Democratische Partij domineert". 
​De blijvende opdracht van de Democraten is het op blijven komen voor de werkende klasse. Zo alleen nemen de Democraten volgens Sanders Trump de wint uit de zeilen. Er is dus met het oog op de komende verkiezingen veel werk aan de winkel. 

​Dubieuze rol van de media
Helaas zijn er ook media zoals de Washington Post die ophanden zijn van het bedrijfsleven en die politieke roddelpraat het land in sturen... Om die reden merkt Sanders op dat een crisis voor de journalistiek ook een crisis betekent voor de democratie. Zo publiceerde Washington Post 16 negatieve verhalen over Bernie Sanders in 16 uur tijd. Dit om de gevestigde orde te plezieren en de hervormingsplannen van Sanders tegen te werken. 


Echte politiek
Het boek eindigt met het grote belang van echte politiek. Democraten moeten volgens Sander niet bang zijn om het kapitalisme te veroordelen en verandering te eisen van een corrupt en oneerlijk systeem. Sanders wil af van de roddelpers en zich focussen op de gewone Amerikaan die moeite heeft om rond te komen. Hij wil de echte problemen aanpakken zoals: honger, huisvestiging, gezondheidszorg, intolerantie en klimaat. Sanders wil als eerste het Ultrakapitalisme aanpakken 
  • De Groene Amsterdammer merkt scherp op: "De klassenstrijd in Amerika is een harde strijd. De miljardairs zullen hun privileges nooit vrijwillig opgeven. Ze hebben daar simpelweg te veel baat bij. En dus is het makkelijker om je te scharen achter de strijd voor gelijke rechten voor zwarten, vrouwen, LHBTi 'ers, voor abortus. En de miljardairs doen mee. Het kost hun niets. En het staat goed. Maar vergis je niet: these are not nice people Ze doen alsof ze een van ons zijn. Ze geven aan goede doelen. Ze spreken onze taal. We hebben in de VS een groot verslavingsprobleem. Burgers zijn verslaafd aan alcohol, tabak, opioïden, junkfood. En dan gaat het altijd om de armen, zwarten en kwetsbaren. Maar de miljardairs hebben ook een verslavingsprobleem. Zij zijn verslaafd aan hebzucht. Ze willen altijd meer ".

Beoordeling
Sanders schrijft meeslepend en geeft een heldere boodschap af. Het is vijf voor twaalf wat hem betreft. Bij veel mensen in Amerika staat het water namelijk tot aan de lippen. Sanders maakt zich dan ook grote zorgen om het ultrakapitalisme, dat de oorzaak is van deze armoede. Die zorg is terecht. 
                                                           
De vraag is of dit boek ook een boodschap heeft voor de Nederlandse politiek. In ons land is toch haast geen sprake van ultrakapitalisme in vergelijking met Amerika? Mijns inziens is dat wel het geval. Ook in ons land leven veel mensen in armoede, zijn er milieuschandalen bijvoorbeeld bij Chemours en Tata Steel die lang onder het tapijt zijn geveegd door de politiek. Het is dus ook goed om in ons land kwaad te zijn op het kapitalisme. Maar het is nog beter om je  boosheid in te zetten voor een rechtvaardige samenleving waarin iedereen een goede boterham heeft en de natuur weer opbloeit...

​Natuurlijk mogen er inkomensverschillen zijn maar iedereen heeft recht op bestaanszekerheid. Al te grote rijkdom zet de verhoudingen in een samenleving onder druk en wie veel geld heeft, leeft ook op grote voet en dat is niet goed voor het milieu. Sanders legt in dit boek terecht de vinger bij de zere plek. Op het punt van het menselijke leven (abortus, euthanasie) en LHBTI scheiden echter grotendeels onze wegen. Maar in dit boek wordt dit slechts terloops genoemd.  


Het boek is bestelbaar bij:
https://www.botuitgevers.nl/product/bernie-sanders-het-is-oke-om-kwaad-te-zijn-op-het-kapitalisme/

Powered by Create your own unique website with customizable templates.